Tình trạng hẹp ống sống có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là nữ giới trên 50 tuổi. Khi tiến triển, bệnh có thể gây tê bì, yếu vụng tay chân, ảnh hưởng đến khả năng thăng bằng. Một số trường hợp bệnh lý hẹp ống sống khiến dây thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng có thể làm mất kiểm soát bàng quang và ruột gây rối loạn tiểu tiện, tê liệt…
Hẹp ống sống hay hẹp đốt sống là tình trạng không gian bên trong ống sống bị thu hẹp, gây áp lực lên các rễ thần kinh, tủy sống đi qua cột sống. Ống sống là phần khoang rỗng được tạo thành bởi các đốt sống xếp lên nhau tạo thành một đường ống nhỏ, có vai trò bảo vệ tủy sống và rễ thần kinh. (1)
Các loại hẹp ống sống được phân loại theo vị trí xảy ra trên cột sống. Trên thực tế có thể khá nhiều vị trí ống sống bị hẹp, nhưng thường xảy ra nhất ở lưng dưới và cổ. Khi gặp phải tình trạng này, tủy sống và/hoặc rễ thần kinh bị chèn ép, gây ra các triệu chứng như đau thắt lưng và đau thần dây kinh tọa. Người bệnh cũng có thể không gặp bất kỳ dấu hiệu nào cho đến khi các triệu chứng chuyển biến xấu đi theo thời gian.
Theo các chuyên gia Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, hẹp ống sống có rất nhiều nguyên nhân. Điểm chung nhất là sự thay đổi cấu trúc của cột sống, gây thu hẹp không gian ống sống. Cụ thể như sau:
Đây là trường hợp khi sinh ra bệnh nhân bẩm sinh đã có phần ống sống nhỏ hơn bình thường. Vì thế, trong quá trình sinh sống có nhiều nguy cơ bị hẹp hơn người khác.
Ngoài ra, dị tật vẹo cột sống bẩm sinh cũng có thể khiến cho người có nguy cơ bị hẹp cột sống cao hơn.
Ngoài ta, các chứng rối loạn bất thường cấu trúc xương như bệnh Paget xương cũng có thể gây ra sự phát triển quá mức của xương cột sống.
Rất nhiều trường hợp chỉ xác định được tình trạng hẹp ống sống qua các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT), nhưng cũng có thể không có triệu chứng trên thực tế. Và khi xuất hiện triệu chứng thường là khi tình trạng bắt đầu tiến triển và tăng nặng theo thời gian.
Các triệu chứng của hẹp cột sống rất đa dạng và khác nhau theo từng người tùy thuộc vào tình trạng bệnh, vị trí bị hẹp, dây thần kinh bị ảnh hưởng… Cụ thể, biểu hiện của bệnh ở các khu vực phổ biến bao gồm: (2)
Để chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị bệnh hiệu quả, các bác sĩ cần thực hiện một số biện pháp thăm khám lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh như sau:
Trong lần thăm khám đầu tiên, bác sĩ có thể chạm và ấn vào các vùng khác nhau trên cột sống để xem người bệnh có cảm giác đau hay không. Đồng thời, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh uốn cong người theo các hướng khác nhau kiểm tra hình dạng cột sống, tư thế có thể gây đau hoặc các triệu chứng khác. Bác sĩ cũng có thể kiểm tra khả năng giữ thăng bằng bằng cách quan sát cách người bệnh di chuyển, kiểm tra lực tay và chân.
Khi bị hẹp ống sống ở một mức độ nhất định, người bệnh thường không có những biểu hiện rõ nét. Nhưng nếu tình trạng này không được phát hiện và điều trị kịp thời, đúng phác đồ có thể tiến triển và gây ra các biểu hiện vĩnh viễn như: (3)
Việc lựa chọn phương pháp điều trị hẹp ống sống phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra các triệu chứng, vị trí hẹp và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng… (4)
Quy trình giải nén thắt lưng này không cần người bệnh phải nằm viện lâu, nhưng vẫn có thể giúp điều trị hiệu quả tình trạng hẹp đốt sống thắt lưng do sự dày lên của dây chằng ở phía sau của cột sống.
Phẫu thuật viên sẽ gây tê thắt lưng và thực hiện giải nén thông qua một vết rạch nhỏ trên da, dưới sự hướng dẫn của tia X và chất phản quang. Ưu điểm của thủ thuật này là bảo vệ nguyên vẹn cấu trúc xương và ít gây gián đoạn về cơ học của cột sống, giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng. Người bệnh có thể về nhà vài giờ sau khi làm thủ thuật và bắt đầu đi bộ và/hoặc vật lý trị liệu ngay sau đó. So với trước khi phẫu thuật, các triệu chứng tê, ngứa và yếu cơ được cải thiện tích cực.
Hầu hết các nguyên nhân gây ra chứng hẹp ống sống có liên quan đến yếu tố tuổi tác, nên bạn sẽ không thể ngừa bệnh triệt để. Tuy nhiên, chúng ta có thể thực hiện các biện pháp nhất định sau đây để giảm nguy cơ hoặc làm chậm sự tiến triển bệnh:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh hẹp ống sống là một bệnh lý rất thường gặp và không thể được ngăn ngừa hoàn toàn. Nhưng người bệnh có thể quản lý các triệu chứng của bệnh một cách hiệu quả bằng các biện pháp hỗ trợ, không phẫu thuật hoặc phẫu thuật đã được chia sẻ ở trên.
