Đau khớp gối là một bệnh lý có thể gặp ở mọi lứa tuổi, sinh ra từ những thói quen sinh hoạt sai lầm hàng ngày. Mức độ nghiêm trọng ở mỗi người là khác nhau, có thể tự khỏi hoặc dẫn đến tàn tật nếu không được điều trị kịp thời.
Đau khớp gối hay đau đầu gối là tình trạng xuất hiện những cơn đau ở gối và khu vực xung quanh, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Cơn đau thường bắt nguồn từ những vấn đề ở chính khớp gối hoặc từ các mô mềm, dây chằng, gân, túi hoạt dịch bao quanh đầu gối. (1)
Tùy theo mức độ nghiêm trọng mà bệnh có những phương pháp điều trị khác nhau. Nhiều loại đau đầu gối nhẹ đáp ứng tốt với các biện pháp tự chăm sóc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng này có thể cần phải thực hiện phẫu thuật điều trị.
Theo ThS.BS.CKI Đào Duy An Duy, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, có rất nhiều nguyên nhân gây tổn thương đầu gối, chúng được chia thành các nhóm sau: (2)
Chấn thương đầu gối có thể ảnh hưởng đến dây chằng, gân hoặc các túi hoạt dịch bao quanh khớp gối, xương, sụn và dây chằng hình thành khớp. Một số chấn thương đầu gối phổ biến bao gồm:
Đây là hiện tượng rách dây chằng chéo trước, một trong bốn dây chằng nối xương chày với xương đùi. Chấn thương này đặc biệt phổ biến ở những người chơi bóng rổ, bóng đá hoặc các môn thể thao yêu cầu thay đổi hướng đột ngột.
Sụn chêm là phần sụn dẻo dai, có tác dụng giảm xóc giữa xương chày và xương đùi. Phần sụn chêm bị rách hoặc kẹt trong khớp nếu đầu gối trẹo sang bên do chịu tác động lực một cách đột ngột.
Các xương đầu gối, bao gồm cả xương bánh chè, có thể bị gãy do ngã hoặc gặp tai nạn, chấn thương. Đặc biệt, ở những người bị loãng xương, đôi khi gãy xương đầu gối có thể bắt nguồn chỉ do bước đi sai tư thế.
Tình trạng viêm này gây kích ứng một hoặc nhiều gân, các mô sợi dày gắn cơ với xương. Nó xảy ra khi có chấn thương ở gân xương bánh chè. Những người chạy bộ, đi xe đạp và tham gia các hoạt động thể thao đòi hỏi động tác nhảy có nguy cơ viêm gân bánh chè cao hơn.
Đây là tình trạng xương bánh chè trượt khỏi vị trí ban đầu, lệch ra bên ngoài đầu gối do trẹo hoặc chịu tác động lực mạnh, gây đau và sưng đầu gối.
Bao hoạt dịch đầu gối là các túi dịch nhỏ, nằm trên khớp, đệm bên ngoài khớp gối để gân và dây chằng hoạt động nhẹ nhàng trên khớp. Khi gối hoạt động quá mức, hoặc chấn thương như té ngã… có thể gây viêm bao hoạt dịch, dẫn đến sưng và đau đầu gối dữ dội.
Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở thanh thiếu niên. Nó gây sưng đau bên dưới đầu gối, vị trí kết nối giữa gân từ xương bánh chè và ống chân. Tập thể dục quá sức và kích thích ở một điểm dưới đầu gối có thể khiến vùng này bị đau. Cơn đau có thể xuất hiện và biến mất theo thời gian.
Đó có thể là hậu quả của hơn 100 loại viêm khớp khác nhau, phổ biến nhất là:
Đây là loại viêm khớp gối phổ biến nhất, là nguyên nhân hàng đầu gây đau đầu gối ở người sau tuổi 50. Tình trạng này xảy ra khi sụn đầu gối bị thoái hóa dần theo thời gian, làm cho khớp gối bị đau và sưng lên khi cử động.
Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng tự miễn dịch có thể ảnh hưởng đến hầu hết các khớp trong cơ thể, bao gồm cả khớp gối. Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý mãn tính. Mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ khác nhau ở mỗi người, có những trường hợp có thể khỏi mà không cần điều trị.
Khi các tinh thể axit uric tích tụ trong khớp sẽ gây ra bệnh Gout, dẫn đến tình trạng đau khớp gối.
Ngoài ra, khi các tinh thể chứa canxi phát triển trong dịch khớp cũng có thể gây ra các dấu hiệu tương tự như gút (bệnh giả gút). Lúc này, đầu gối là khớp thường bị ảnh hưởng nhất.
Đôi khi, đau đầu gối một bên có thể là do nhiễm trùng, mà không có bất kỳ chấn thương nào trước đó. Dấu hiệu đặc trưng của tình trạng này là khớp sưng, đỏ, đau và sốt. Viêm khớp nhiễm trùng có thể phát triển nhanh chóng, gây ra tổn thương rộng rãi cho sụn đầu gối. Do đó, nếu bị đau đầu gối kèm theo bất kỳ triệu chứng nào của bệnh viêm khớp nhiễm trùng, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Hội chứng đau xương bánh chè là một thuật ngữ chung đề cập đến cơn đau phát sinh giữa xương bánh chè và xương đùi bên dưới. Tình trạng này phổ biến ở:
Một số yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ đau đầu gối:
Vị trí và mức độ nghiêm trọng của cơn đau đầu gối có thể khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Các triệu chứng điển hình như:
Bác sĩ An Duy cho biết, bị đau khớp gối có thể được chẩn đoán chỉ thông qua khám sức khỏe lâm sàng. Tuy nhiên, các chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh trạng, giúp các bác sĩ đưa ra phương án điều trị tốt nhất. (3)
Xét nghiệm máu hoặc chọc hút dịch khớp gối có thể được yêu cầu nếu bác sĩ nghi ngờ đau đầu gối là do nhiễm trùng hoặc viêm.
Mặc dù đau khớp đầu gối là một tình trạng có thể gặp ở tất cả mọi người nhưng những đối tượng dưới đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
Đầu gối đóng vai trò quan trọng trong việc di chuyển, sinh hoạt hàng ngày, tham gia vào các hoạt động yêu thích… Do đó, mặc dù không phải tất cả các cơn đau đầu gối đều nghiêm trọng nhưng cũng đừng chủ quan nếu khu vực này bị tổn thương.
Một số chấn thương đầu gối và các tình trạng bệnh lý như viêm xương khớp, có thể làm gối ngày càng đau hơn, dẫn đến tổn thương khớp và tàn tật nếu không được điều trị. Chấn thương đầu gối – dù chỉ là một chấn thương nhẹ – cũng có khả năng tái phát nhiều lần, hoặc làm gia tăng nguy cơ mắc phải các chấn thương tương tự trong tương lai.
Chìa khóa để chấm dứt đau khớp gối là tìm ra nguyên nhân gây ra tình trạng này. Đối với những trường hợp bị đau gối nhẹ, có thể khắc phục tại nhà bằng cách: (4)
Xem thêm: 10 cách trị đau khớp gối tại nhà
Nếu đau đầu gối nghiêm trọng hơn, thông qua sự thăm khám của bác sĩ, các phương pháp điều trị có thể được đề nghị như:
Thuốc thường được sử dụng để giảm đau hoặc điều trị các vấn đề cốt lõi gây đau đầu gối trái và đau đầu gối phải:
Vật lý trị liệu tập trung vào việc tăng cường các cơ xung quanh đầu gối, giúp khớp ổn định hơn.
Người bệnh có thể được yêu cầu thực hiện các bài tập điều chỉnh những chuyển động có thể ảnh hưởng đến đầu gối, các bài tập để cải thiện tính linh hoạt và thăng bằng
Đệm lót vòm (Arch support): Có thể được chêm vào một bên chân để phân tán áp lực đang tác động lên đầu gối bị đau bởi viêm xương khớp. Trong một số tình huống nhất định, các loại nẹp khác nhau có thể được sử dụng để bảo vệ và nâng đỡ khớp gối.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị tiêm thuốc hoặc các chất khác trực tiếp vào khớp:
Một số loại hình phẫu thường được dùng để điều trị đau khớp gối:
Mặc dù không thể bảo vệ bạn hoàn toàn khỏi đau khớp gối nhưng các gợi ý dưới đây có thể giúp giảm nguy cơ chấn thương và thoái hóa khớp:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, đau khớp gối là một tình trạng có thể điều trị. Do đó, cần lưu ý những dấu hiệu cảnh báo bệnh để thăm khám bác sĩ và điều trị kịp thời, giúp bảo tồn chức năng khớp gối, không ảnh hưởng sinh hoạt hàng ngày.
