Suy gan cấp do virus viêm gan B gây ra là tình trạng rất thường gặp, ngoài ra có thể gặp những bệnh nhân gan đang ổn định bằng điều trị thuốc kháng virus viêm gan B sau đó tự ý dừng uống thuốc và không được theo dõi thường xuyên.
Theo chuyên gia, suy gan cấp tính là tình trạng gan bị mất chức năng, xảy ra nhanh chóng – trong vài ngày hoặc vài tuần, là một biểu hiện hiếm gặp, thường xảy ra ở một người không có bệnh gan từ trước. Suy gan cấp tính thường được gây ra bởi virus viêm gan hoặc do thuốc, chẳng hạn như acetaminophen. Suy gan cấp tính có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong cao, khả năng sống sót tổng thể đã được cải thiện thông qua các tiến bộ trong việc quản lý chăm sóc đặc biệt và ghép gan khẩn cấp. Ngoài ra tình trạng suy gan cấp tính cũng ít phổ biến hơn suy gan mạn tính.
Suy gan cấp tính, hay còn gọi là suy gan tối cấp, có thể gây ra các biến chứng rất nghiêm trọng, bao gồm chảy máu và tăng áp lực trong não hay tăng áp lực nội sọ. Đây là trường hợp khẩn cấp cần phải nhập viện cấp cứu. Tùy thuộc vào nguyên nhân, suy gan cấp tính cũng có thể hồi phục nếu được điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, ghép gan có thể là cách chữa duy nhất.
Suy gan cấp tính chính là biến chứng nghiêm trọng của bệnh nhân mắc virus viêm gan B. Mặc dù hầu hết những người mắc bệnh viêm gan virus B mạn tính không cảm thấy mình bị bệnh hoặc chỉ biết khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, nhưng một số người khác lại có những biến chứng nghiêm trọng. Cụ thể, viêm gan virus B có thể dẫn đến tình trạng suy gan cấp tính, xảy ra khi gan của bạn không còn khả năng hoàn thành tốt được công việc của nó. Điều này có thể xảy ra ở những trường hợp bị nhiễm virus viêm gan B mạn tính nặng.
Suy gan cấp thường gây ra các biến chứng, bao gồm:
Virus viêm gan B (HBV) là nguyên nhân quan trọng nhất gây suy gan cấp (ALF). Trong đó, viêm gan virus B là một bệnh nhiễm siêu vi trùng do virus HBV gây ra, có thể dẫn tới bệnh gan cấp tính và mạn tính. HBV là một loại virus DNA và là một thành viên của họ Hepadnaviridae, lây truyền qua tiếp xúc với máu hoặc các chất dịch cơ thể khác của người bị bệnh.
Ở những khu vực lưu hành bệnh cao, viêm gan virus B thường lây từ mẹ sang con khi sinh. Ở các nước công nghiệp phát triển, bệnh viêm gan virus B chủ yếu lây qua đường tình dục hoặc lây qua đường sử dụng dụng cụ y tế chung mà trước kia chưa được khử khuẩn tốt. Các phương thức lây truyền khác bao gồm việc tái sử dụng kim và ống tiêm trong cơ sở y tế hoặc giữa những người tiêm chích ma túy; thủ thuật y tế, phẫu thuật và nha khoa; xăm mình; và việc sử dụng dao cạo và các vật tương tự có dính máu của người bệnh.
Với người lớn, nhiễm viêm gan virus B thường không có triệu chứng. Trẻ nhỏ có nhiều khả năng trở thành mạn tính trong khi ở người lớn, ít hơn 10% những người lớn khỏe mạnh bị nhiễm bệnh sẽ phát triển thành nhiễm virus viêm gan B mạn tính. Theo WHO, một phần tư dân số thế giới (2 tỷ) được ước tính đã từng bị nhiễm HBV và 350 triệu người bị nhiễm viêm gan virus B mạn tính. Khoảng 1% những người bị viêm gan cấp tính phát triển ALF. (1)
Theo Hiệp hội Bệnh gan Châu Á-Thái Bình Dương (APASL): Nhiễm HBV có thể dẫn đến suy gan cấp và mạn tính, xơ gan và ung thư biểu mô tế bào. Theo đó, các yếu tố virus, nhiễm trùng (không phải virus), rượu, ma túy, tiêu chảy và chảy máu là những nguyên nhân chính khiến viêm gan virus B biến chứng thành suy gan cấp tính, trong đó HBV hoạt động và đột biến là phổ biến nhất. Kiểm soát hoạt động và sự biến đổi của virus HBV, tránh sự xuất hiện của các yếu tố gây bệnh nêu trên rất quan trọng để giảm sự xuất hiện của viêm gan virus B và biến chứng suy gan cấp.(2)
Những bệnh nhân bị suy gan cấp do virus viêm gan B nên được đánh giá các biến chứng bằng các xét nghiệm chủ yếu như: bilirubin, albumin, prothrombin…Nếu thấy người có các dấu hiệu như bụng căng tức, chán ăn, người mệt, nước tiểu vàng kèm mắt vàng….thì nên đi khám bác sĩ chuyên khoa và đánh giá chức năng gan. Ngoài ra, những người bị nhiễm virus viêm gan B cũng cần tuân thủ phác đồ điều trị lâu dài, hoặc nếu không có chỉ định điều trị thì phải định kỳ khám bệnh và theo dõi, sống lành mạnh, ăn uống khoa học, nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, hạn chế những thực phẩm gây hại gan (rượu, bia, đồ chiên rán, đồ hộp), không sử dụng những loại thuốc bổ gan không rõ nguồn gốc.
Bệnh gan và suy gan cấp do virus viêm gan B thường được các bác sĩ chuyên khoa chỉ định điều trị như sau:
– Dịch truyền tĩnh mạch (IV);
– Sử dụng các loại thuốc điều trị như: thuốc nhuận tràng loại đường lactulose
– Theo dõi đường huyết, nếu lượng đường trong máu giảm xuống bệnh nhân cần được truyền glucose.
Ngoài ra bệnh nhân cũng có thể được truyền máu nếu chảy máu quá nhiều hoặc đặt ống thở để giúp thở dễ hơn.(3)
Suy gan cấp do virus viêm gan B có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Suy gan cấp tính do virus viêm gan B có thể gây ra các biến chứng như: nhiễm trùng, thiếu hụt điện giải và chảy máu, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong.
Cách tốt nhất để ngăn ngừa suy gan cấp do virus viêm gan B là hạn chế khả năng nhiễm virus viêm gan B ở người chưa bị nhiễm và nguy cơ bị xơ gan ở người đã bị nhiễm:
– Tiêm vắc-xin viêm gan virus B
– Duy trì chế độ ăn uống hợp lý, từ tất cả các nhóm thực phẩm.
– Duy trì cân nặng hợp lý
– Không uống quá nhiều rượu bia, đặc biệt không nên uống rượu khi đang dùng acetaminophen
– Vệ sinh đúng cách, rửa tay kỹ vì vi trùng thường lây qua tay. Nên rửa tay trước khi chạm vào bất kỳ thực phẩm nào.
– Không dùng chung vật dụng vệ sinh cá nhân, bao gồm: bàn chải đánh răng, dao cạo râu
– Đảm bảo các thiết bị được vô trùng khi xăm hình, xỏ khuyên
– Sử dụng các biện pháp an toàn (như đeo bao cao su) khi quan hệ tình dục
– Không dùng chung kim tiêm
– Khi sử dụng thuốc diệt côn trùng và các hóa chất độc hại khác, nên đeo găng tay, mặc áo dài hoặc đồ bảo hộ, đội mũ và đeo khẩu trang
– Không nên ăn nấm dại vì rất khó để phân biệt giữa nấm độc và nấm an toàn.
Để đặt lịch khám và điều trị viêm gan B hoặc các loại viêm gan virus khác với các chuyên gia tại Khoa Tiêu hóa – Gan Mật – Tụy của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Suy gan cấp do virus viêm gan B xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng, thậm chí gan không còn khả năng hoạt động, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngay cả những người khỏe mạnh, thậm chí đe dọa tới tính mạng bệnh nhân.
