Bệnh gout và giả gout đều là những dạng viêm khớp, có cơ chế bệnh sinh khác nhau nhưng những biểu hiện giống nhau khiến nhiều người nhầm lẫn. Vì thế, việc phân biệt bệnh gout và giả gout giúp người bệnh xác định được nguyên nhân, triệu chứng, từ đó có phương pháp điều trị bệnh phù hợp, hiệu quả.
Bệnh gout và giả gout đều là những bệnh lý viêm khớp, gây ra những triệu chứng điển hình như: cơn đau cấp tính, sưng tấy khớp, giảm biên độ chuyển động tạm thời,… nên dễ bị nhầm lẫn với nhau nếu chỉ dựa trên các triệu chứng lâm sàng. (1)
Bệnh gout là hiện tượng khớp bị viêm sưng, do sự tích tụ của các tinh thể muối urat. Sự lắng đọng muối urat tại khớp là do lượng acid uric dư thừa trong máu. Bệnh thường xảy ra ở người ăn uống thiếu cân bằng như tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purine. Purine sau khi hấp thụ vào cơ thể sẽ chuyển thành acid uric.
Theo thống kê, nam giới có khả năng bị bệnh gout cao hơn nữ giới. Bệnh cũng phổ biến với phụ nữ trung niên, sau mãn kinh.
Bệnh giả gout là sự lắng đọng tinh thể canxi pyrophosphate tại khớp. Các tinh thể canxi gây ra tổn thương cho khớp, từ đó gây ra các triệu chứng viêm và cơn đau cấp tính. Hiện nay, căn nguyên của việc lắng đọng canxi pyrophosphate vẫn chưa được tìm ra. Nhưng khác với bệnh gout, các chuyên gia y khoa cho biết nguyên nhân của bệnh giả gout không liên quan đến thói quen dinh dưỡng.
Căn bệnh này không phổ biến tại Việt Nam, các ca bệnh cũng rơi vào phần lớn người cao tuổi, đã bước vào giai đoạn lão hóa xương tự nhiên. Có hơn 50% người trên 90 tuổi xuất hiện tình trạng lắng động canxi pyrophosphate.
Dù vậy, cả hai căn bệnh này đều có thể xảy ra với bất cứ ai, đặc biệt là người lớn tuổi. Riêng về bệnh gout, không chỉ nam giới và phụ nữ sau mãn kinh, mà bất cứ ai có chế độ dinh dưỡng dư thừa purine hoặc gặp các vấn đề sức khỏe về thận cũng có khả năng cao bị mắc bệnh.
Triệu chứng lâm sàng của bệnh gout là:
Triệu chứng lâm sàng của bệnh giả gout là: (2)
Có thể thấy, triệu chứng của 2 loại bệnh này là giống nhau, gây hoang mang cho người bệnh. 2 yếu tố chính để người bệnh có thể nhận biết mình đang bị bệnh gout hay bệnh giả gout là:
Nguyên nhân gây ra bệnh giả gout là sự lắng đọng của các tinh thể canxi pyrophosphate bên trong sụn khớp nhưng căn nguyên của sự lắng đọng canxi này vẫn chưa được xác định.
Các chuyên gia y khoa cho biết, nồng độ canxi pyrophosphate sẽ tăng dần theo độ tuổi. Do đó, các trường hợp bệnh giả gout thường rơi vào người bệnh cao tuổi hơn là nhóm người trẻ. Bên cạnh đó, một số yếu tố được cho là có liên quan đến việc lắng đọng canxi ở sụn khớp còn bao gồm:
Nguyên nhân bệnh gout là sự tích tụ của các tinh thể muối urat, xuất hiện khi nồng độ acid uric trong máu tăng cao và dư thừa. Cơn đau gout là do vùng khớp bị tổn thương bởi tinh thể muối urat này.
Những nguyên nhân được xác định của hiện tượng tăng cao acid uric, dẫn đến gout gồm:
Bệnh gout và bệnh giả gout được ưu tiên chẩn đoán bằng phương pháp xét nghiệm dịch khớp. Kết quả xét nghiệm là yếu tố phân biệt bệnh gout và bệnh giả gout chính xác nhất. (3)
Dịch khớp được lấy bằng phương pháp chọc hút dịch khớp. Sau khi xác định được vùng khớp viêm, bác sĩ sẽ để người bệnh nằm xuống, gây tê vị trí cần lấy dịch và cuối cùng là tiến hành lấy dịch khớp bằng kim chuyên dụng.
Kết quả dịch khớp nếu thể hiện tình trạng tích tụ của tinh thể muối urat nghĩa là người bệnh bị gout. Ngược lại, có xuất hiện của tinh thể canxi thì sẽ kết luận là bệnh giả gout.
Ngoài ra, để loại trừ khả năng người bệnh mắc phải các bệnh lý về viêm khớp khác, có các triệu chứng lâm sàng tương đồng, bác sĩ cũng sẽ yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm khác như:
Bệnh gout và bệnh giả gout đều không thể điều trị khỏi hoàn toàn, chỉ có thể kiểm soát lượng acid uric trong máu. Việc tập trung điều trị triệu chứng và kiểm soát bệnh đem lại kết quả khả quan hơn là việc cố gắng loại bỏ bệnh gout hoặc bệnh giả gout cho người bệnh. (4)
Ban đầu, bác sĩ sẽ tùy theo triệu chứng lâm sàng, cũng như mức độ cơn đau của từng người bệnh để chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp. Phương pháp có thể là điều trị bằng thuốc uống hoặc tiêm khớp, nhưng mục đích chung vẫn là kiểm soát tình trạng viêm khớp, cải thiện triệu chứng.
Sau đó, người bệnh cần phải liên tục điều trị bảo tồn bằng cách thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng. Duy trì lâu dài để kiểm soát được lượng acid uric trong máu, hoặc hạn chế khả năng gây ra lắng đọng canxi trong sụn khớp. Việc này nhằm giảm thiểu khả năng cơn đau cấp tính tái phát, hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của các cơn đau cấp, tránh làm ảnh hưởng để chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Tham khảo: Chế độ dinh dưỡng dành cho người bị gout
Phòng ngừa bệnh gout và bệnh giả gout hiệu quả nhất là chủ động xây dựng và duy trì một sức khỏe tổng thể tốt. Đặc biệt là bệnh giả gout, bởi vì nguyên nhân của lắng đọng tinh thể canxi vẫn chưa được xác định. Việc thay đổi lối sống và duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học có thể giúp bạn nâng cao đề kháng cơ thể, từ đó giảm thiểu tối rủi ro mắc các loại bệnh lý, trong đó có bệnh gout và bệnh giả gout.
Ở người cao tuổi, hiện tượng lão hóa xương khớp, tăng cao nguy cơ bị bệnh gout và giả gout là điều không thể tránh khỏi. Dù vậy, người có ý thức phòng ngừa bệnh từ đầu bằng lối sống lành mạnh sẽ có thể làm giảm được độ nghiêm trọng của các triệu chứng bệnh.
Chế độ dinh dưỡng giúp tăng cường sức khỏe cơ xương khớp mà bạn có thể tham khảo:
Những thói quen sống lành mạnh, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh gout và bệnh giả gout:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Phân biệt bệnh gout và giả gout giúp người bệnh xác định được nguyên nhân gây bệnh, từ đó có được phương hướng điều trị phù hợp. Cả 2 bệnh gout và giả gout là những dạng bệnh lý về viêm khớp. Cả 2 bệnh này đều tập trung vào điều trị bảo tồn hơn là chữa dứt bệnh hoàn toàn. Vì vậy, việc đến khám với bác sĩ sớm ngay khi các triệu chứng bệnh xuất hiện là rất quan trọng, giúp người bệnh hạn chế được những rủi ro sức khỏe có thể xảy ra nếu để bệnh kéo dài.
