Bệnh gout ở người trẻ đang ngày một gia tăng. Trước đây, bệnh thường gặp ở nngười trong độ tuổi 30 đến trước 50. Bệnh gout ở người trẻ thường đến từ thói quen ăn uống và cách sinh hoạt chưa khoa học.
Bệnh gout ở người trẻ là một dạng bệnh viêm khớp, được nhận biết bởi triệu chứng sưng đau tại các vị trí khớp, điển hình là ngón chân cái. Ở một số trường hợp mạn tính, người bệnh sẽ xuất hiện các hạt tophi dưới da hoặc ở khớp. (1)
Gút là hậu quả của việc nồng độ acid uric trong máu bị dư thừa, vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Lượng acid uric dư thừa này sẽ tích tụ trong khớp, từ đó gây ra viêm sưng khớp cấp tính hoặc mạn tính.
Người bị bệnh gout sẽ gặp phải một số bất tiện trong cuộc sống, chủ yếu đến từ cơn đau gout như gián đoạn giấc ngủ, mất ngủ, hạn chế tương đối các chuyển động trong sinh hoạt hằng ngày.
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn được bệnh gout, việc điều trị nhằm mục đích kiểm soát bệnh bằng việc thay đổi chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt cũng như dùng thuốc để kiểm soát nồng độ acid uric máu. Mục tiêu điều trị là duy trì lượng acid uric trong ngưỡng mục tiêu kết hợp sử dụng các loại thuốc giảm đau hoặc kháng viêm để làm giảm triệu chứng viêm và sưng đau.
Bất cứ đối tượng, nhóm độ tuổi nào cũng có thể bị bệnh gout. Bệnh phổ biến hơn ở nam giới và ở độ tuổi trung niên. Tuy nhiên, hiện nay bệnh gout đang ngày càng trẻ hóa. Nhiều trường hợp người bệnh gout thuộc độ tuổi thanh niên, nhóm độ tuổi từ 30 đến trước 50 tuổi. Phần lớn nguyên nhân của tình trạng bệnh gout ở người trẻ này đến từ thói quen sống và chế độ ăn uống chưa lành mạnh. (2)
Bệnh gout ở người trẻ là hậu quả của thói quen sống và chế độ dinh dưỡng không lành mạnh kéo dài. Ngoài ra, cũng có những nguyên nhân khách quan như là di truyền.
Nguyên nhân gây bệnh gout ở người trẻ đến từ chế độ dinh dưỡng quá giàu purine. Acid uric được sản xuất tự nhiên bên trong cơ thể con người. Ngoài ra, acid uric cũng được tạo ra bởi chất hợp chất purine có trong thực phẩm. Do vậy, việc nạp quá nhiều thực phẩm giàu purine vào người là nguyên nhân chính khiến nồng độ acid uric trong cơ thể tăng cao, lâu dần là yếu tố nguy cơ gây ra bệnh gout.
Purine là một hợp chất có nhiều trong các loại thực phẩm như thịt đỏ, các loại đậu như đậu nành, đậu phộng, đậu xanh, và các loại rau củ quả như nấm, bông cải, bơ,…
Trên thực tế, purine không phải là một hợp chất xấu. Tuy nhiên, người trẻ cần ăn các thực phẩm có lượng purine cao một cách có kiểm soát, nạp một lượng vừa đủ cho cơ thể sẽ giảm thiểu được việc dư thừa acid uric do thực phẩm.
Lạm dụng đồ uống có cồn là thói quen làm tăng cao khả năng mắc bệnh gout ở người trẻ tuổi. Rượu bia và các thức uống có cồn khác cũng có chứa lượng purine rất cao. Do vậy, lạm dụng đồ uống có cồn cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng trẻ hóa của bệnh gout.
Lười vận động không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh gout. Tuy nhiên, lười vận động là thói quen khiến cơ thể trì trệ, thiếu sự linh hoạt, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe chung.
Ngoài ra, lười vận động còn được biết đến là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng thừa cân, béo phì. Những người thừa cân béo phì này là yếu tố nguy cơ làm cho việc acid uric tự nhiên cũng được sản xuất nhiều hơn dưới dạng chất thải chuyển hóa. Do vậy, lười vận động dẫn đến thừa cân béo phì sẽ làm tăng cao khả năng bị bệnh gout ở người trẻ tuổi (do nồng độ acid uric tăng cao).
Tỷ lệ mắc bệnh gout ở người trẻ tuổi tăng cao hiện nay một phần cũng do nguyên nhân khách quan đến từ yếu tố di truyền.
Acid uric sẽ được lọc ra khỏi máu và đào thải khỏi cơ thể bởi thận. Những bệnh lý về thận cũng là nguyên nhân thứ phát gây ra gout. Việc người trong gia đình có bệnh sử về thận như suy thận cũng là yếu tố làm gia tăng khả năng bị bệnh gout ở người trẻ tuổi do di truyền gen.
Tỷ lệ mắc bệnh gout sẽ tăng cao khi người bệnh sử dụng các loại thuốc lợi tiểu, aspirin liều thấp sai liều lượng. Người tự ý sử dụng các thuốc không kê toa mà không thông qua tham vấn với bác sĩ hoặc dược sĩ trong thời gian dài sẽ có rủi ro bị gout vì tác dụng phụ của thuốc.
Đau khớp và khó chịu là triệu chứng thường gặp ở bệnh gout. Đôi khi chỉ cần chạm nhẹ người bệnh đã thấy đau và khó chịu. Cơn đau này là do các tinh thể muối urat gây ra sau khi lắng đọng trong các khớp. Những cơn đau thường xuất hiện đột ngột vào ban đêm, khiến người bệnh tỉnh giấc và rất khó để đi vào giấc ngủ trở lại. Đây cũng chính là nguyên do khiến người bệnh gout suy giảm sức khỏe thể chất do thiếu ngủ, căng thẳng.
Viêm và sưng đỏ ở các khớp thường xuất hiện cùng lúc với cơn đau gout. Tại vị trí khớp viêm có hiện tượng sưng, nóng đỏ.
Viêm khớp do gout ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày của người bệnh. Vì tình trạng viêm, đau khớp cũng khiến cho khớp bị cứng, giảm biên độ hoạt động. Do vậy, người bệnh sẽ có một số bất tiện trong các hoạt động di chuyển.
Phương pháp chẩn đoán bệnh gout ở người trẻ cũng dựa vào triệu chứng và thăm khám lâm sàng. Bên cạnh đó, có thể làm thêm một số cận lâm sàng để củng cố chẩn đoán cũng như để loại trừ một số bệnh lý khác khi nghi ngờ. (3)
Đầu tiên, bác sĩ sẽ thu thập thông tin bệnh sử và triệu chứng lâm sàng mà người bệnh đang có. Điều này để loại trừ các nguyên nhân gây đau khớp khác ngoài gout.
Sau đó, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện xét nghiệm cận lâm sàng. Một số phương pháp chẩn đoán bệnh gout ở người trẻ gồm:
Thống kê y khoa cho thấy, tỷ lệ người bệnh gout bị các vấn đề liên quan đến tim mạch như nhồi máu cơ tim và đột quỵ cao gấp đôi so với người không bị gout. Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa bệnh gout và sức khỏe tim mạch.
Bệnh gout, cụ thể là tình trạng acid uric trong máu tăng cao là một trong những lý do làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2.
Thận là bộ phận lọc acid uric trong máu. Việc acid uric tăng cao sẽ ảnh hưởng đến công suất làm việc của thận. Trong trường hợp acid uric bị đọng lại bên trong cơ thể trong thời gian dài sẽ gây ra bệnh sỏi thận.
Người bệnh khi bị biến chứng sỏi thận do muối urat sẽ phải đối mặt với các bệnh liên quan đến thận như viêm cầu thận, tổn thương thận, nghiêm trọng là bệnh thận mạn.
Hiện nay, bệnh gout chưa có phác đồ điều trị dứt điểm. Việc điều trị bệnh gout ở người trẻ tập trung vào hai mục đích là làm thuyên giảm các triệu chứng và ổn định nồng độ acid uric trong cơ thể người bệnh để tránh những biến chứng lâu dài là tổn thương các cơ quan. (4)
Đối với bệnh gout, điều quan trọng nhất là người bệnh phải có ý thức điều chỉnh lại lối sống, chế độ dinh dưỡng và kết hợp uống thuốc theo kê toa của bác sĩ mới đạt được kết quả tối ưu.
Những phương pháp phổ biến được dùng để điều trị bệnh gout ở người trẻ gồm:
Lưu ý, người bệnh gout không được tự ý mua thuốc giảm đau. Vì những loại thuốc như thuốc chống viêm và colchicine có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.
Chủ động chăm sóc sức khỏe, tăng cường đề kháng bản thân bằng việc xây dựng lối sống khoa học cùng chế độ dinh dưỡng lành mạnh là chìa khóa giúp người trẻ có thể duy trì tốt nồng độ acid uric trong cơ thể, hạn chế nguy cơ bị mắc bệnh gout.
Chế độ dinh dưỡng khoa học có thể giúp phòng ngừa bệnh gout. Việc kiểm soát lượng thực phẩm giàu đạm và purine là một điều vô cùng cần thiết. Bạn có thể bổ sung đạm từ những thực phẩm có ít lượng purine hơn như là trứng, ngũ cốc nguyên cám và một số loại hoa quả.
Ngoài ra, bạn cũng cần uống nhiều nước, khuyến cáo uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày. Đặc biệt là các loại nước có tính chất kiềm.
Để phòng ngừa và kiểm soát bệnh gout, bạn có thể uống những loại nước như:
Những phương pháp khác giúp người khỏe mạnh hạn chế nguy cơ bị mắc bệnh gout và người bệnh gout có thể kiểm soát được bệnh là:
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng…
Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế. Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh gout ở người trẻ là một vấn đề đáng lưu tâm vì bệnh gout có hiện tượng trẻ hóa dần. Nguyên nhân gây ra bệnh phần lớn là nguyên nhân chủ quan đến từ chế độ dinh dưỡng không phù hợp và lối sống không lành mạnh của người trẻ. Việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh gout ở người trẻ vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ giúp người bệnh hạn chế tình trạng tái phát gout mà còn giúp giảm thiểu rủi ro các bệnh lý liên quan như bệnh thận, huyết áp và tim mạch.
