Tuổi thọ của một người bị suy tim sẽ khác nhau, tùy thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi tác, giới tính, giai đoạn bệnh, chức năng tim… Vậy bệnh nhân suy tim sống được bao lâu?
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh – Giám đốc Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.
Suy tim là tình trạng tim không bơm đủ máu, oxy đến các cơ quan và mô trong cơ thể, khiến máu khó quay trở lại tim thông qua các tĩnh mạch, tạo nên sự tắc nghẽn trong các mô. Sự tắc nghẽn này gây sưng ở mắt cá chân, bàn chân hoặc dạ dày và ứ dịch trong phổi gây khó thở.
Suy tim không có nghĩa là tim đã ngừng đập, mà lúc này tim không hoạt động như bình thường. Phân suất tống máu là thước đo lực bơm máu trong tâm thất trái của tim. Nếu được bảo tồn thì được gọi là suy tim tâm trương; nếu phân suất tống máu giảm, điều này được gọi là suy tim tâm thu.
Khoảng 6,2 triệu người trưởng thành ở Mỹ đã được chẩn đoán mắc bệnh suy tim. Năm 2018, suy tim khiến 379.800 người tử vong (1). Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khoảng một nửa số người được chẩn đoán mắc bệnh suy tim sống sót sau 5 năm. Ngoài ra, một nghiên cứu công bố vào tháng 8/2013 trên tạp chí Circulation Research, chỉ có khoảng 10% những người được chẩn đoán mắc bệnh suy tim sống thêm ít nhất 10 năm. (2)
Một nghiên cứu khác từ Đại học Oxford trên tạp chí Family Practice, công bố vào tháng 1/2017 cho thấy, tỷ lệ sống sót của những người bị suy tim ở Vương quốc Anh đã không được cải thiện kể từ năm 1988, trái ngược với tỷ lệ sống sót sau ung thư ở quốc gia này (tăng gấp đôi trong vòng 40 năm qua).
Ở những người bệnh được ghép tim, khoảng 21% còn sống sau 20 năm. (3)
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây suy tim, mức độ nghiêm trọng của tình trạng, tính di truyền, tuổi tác, các bệnh lý tiềm ẩn và nhiều yếu tố khác để tiên lượng tuổi thọ của người mắc bệnh suy tim.
Câu hỏi đầu tiên mà người bệnh thường đặt ra sau khi được chẩn đoán mắc bệnh suy tim là “Tôi có thể sống được bao lâu nữa?”. Câu trả lời phụ thuộc vào giai đoạn bệnh tại thời điểm chẩn đoán.
Bảng dưới đây cho thấy dữ liệu về tỷ lệ sống sau 5 năm đối với từng giai đoạn trong số 4 giai đoạn của bệnh suy tim.
| Giai đoạn | Tỷ lệ sống sau 5 năm |
| A | 97% |
| B | 95.7% |
| C | 74.6% |
| D | 20% |
Suy tim thường ảnh hưởng đến người lớn tuổi (tuổi trung niên trở lên) và đây cũng là nguyên nhân hàng đầu khiến họ phải nhập viện. Các biến chứng của suy tim cũng tăng dần theo độ tuổi.
Một thử nghiệm lâm sàng đã xem xét tỷ lệ nhập viện cho các nhóm tuổi khác nhau, từ 20 tuổi đến 65 tuổi trở lên, cho thấy tỷ lệ tử vong thấp hơn đối với người bệnh trong độ tuổi 20 – 44; ít có khả năng phải nhập viện hoặc phải cấp cứu vì suy tim hay các vấn đề tim mạch khác.
Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong vẫn còn đáng kể đối với những người dưới 44 tuổi sau 30 ngày (3,9%), 1 năm (12,4%) và 5 năm (27,7%). Nghiên cứu chỉ ra rằng, các đợt suy tim nghiêm trọng xảy ra thường xuyên hơn ở một nửa số người được đưa vào bệnh viện. Khoảng 2/3 trong số họ phải đi cấp cứu và hơn 10% tử vong trong vòng 1 năm.
Nhiều báo cáo cho biết, tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với những người suy tim dưới 65 tuổi khoảng 78%, trong khi tỷ lệ này là 49% đối với những người từ 75 tuổi trở lên. (4)
Phụ nữ bị suy tim có xu hướng sống lâu hơn nam giới (nguyên nhân không phải do thiếu máu cục bộ, cung cấp không đủ máu cho các cơ tim).
Các vấn đề sức khỏe khác ảnh hưởng đến sự sống còn ở phụ nữ bị suy tim, đặc biệt là sau khi mãn kinh, bao gồm:
Các triệu chứng suy tim bao gồm thở nặng nhọc và mệt mỏi. Khả năng gắng sức kém cũng là một triệu chứng chính trong suy tim, liên quan đến chất lượng cuộc sống chưa tốt và tỷ lệ tử vong gia tăng. Công suất của tim và phổi là những yếu tố chính và các yếu tố khác (như thiếu máu, béo phì và bất kỳ rối loạn cơ hoặc xương…) đóng vai trò trong khả năng gắng sức tổng thể của người bệnh.
Tỷ lệ sống còn sau 3 năm đối với những người sống chung với suy tim bị giảm khả năng gắng sức là 57%. Con số này thấp hơn so với 93% ở những người có khả năng gắng sức bình thường.
Phân suất tống máu đo tỷ lệ phần trăm máu được tâm thất trái bơm ra mỗi khi tim co bóp. Tỷ lệ phân suất tống máu bình thường nằm trong khoảng từ 50-70%. Chức năng được coi là “đường biên giới” khi nó nằm trong khoảng từ 41-49%. Điều này không phải lúc nào cũng có nghĩa là một người đang bị suy tim, nhưng có thể là dấu hiệu của tổn thương tim hoặc cơn đau tim trước đó. Tỷ lệ tống máu từ 40% trở xuống cho thấy suy tim hoặc bệnh cơ tim.
Tỷ lệ tử vong ở những người bị suy tim tâm thu cao hơn so với những người bị suy tim tâm trương. Một nghiên cứu có thời gian theo dõi trong 37 tháng, cho thấy tỷ lệ tử vong tăng tỷ lệ thuận với bất kỳ sự suy giảm nào của phân suất tống máu thất trái (LVEF).
Kết quả là:
| Phân suất tống máu thất trái (LVEF) | Tỷ lệ tử vong |
| Dưới 15% | 51% |
| Từ 16-25% | 41.7% |
| Từ 26-35% | 31.4% |
| Từ 35-45% | 25.6% |
Người bệnh có phân suất tống máu dưới 40% có nguy cơ tử vong do suy tim cao hơn. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2017 đã báo cáo rằng, tuổi thọ 5 năm của tất cả người bệnh suy tim nhập viện là rất thấp, bất kể phân suất tống máu. Ước tính tỷ lệ tử vong trong 5 năm là 75,4%. Phân tích tổng hợp năm 2019 ở trên cũng không tìm thấy sự khác biệt đáng kể nào về tỷ lệ sống sót giữa những người bệnh có phân suất tống máu dưới 40% và những người bệnh có phân suất tống máu trên.
Tỷ lệ sống sót có thể khác nhau giữa các nghiên cứu nhưng tất cả đều chỉ ra rằng phân suất tống máu có tác động đến tiên lượng sống.
Sự hiện diện của các bệnh đi kèm (chẳng hạn bệnh mạch vành) có thể tác động xấu đến tuổi thọ của người bị suy tim. Một nghiên cứu điều chỉnh theo độ tuổi cho thấy, các bệnh đi kèm thường gặp ở người bệnh suy tim góp phần làm tăng tỷ lệ tử vong (ví dụ như, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là 16%). Các yếu tố rủi ro khác như béo phì, tăng huyết áp và chế độ ăn uống kém cũng có tác động tiêu cực đến tuổi thọ.
Ngoài ra, bệnh đái tháo đường type 2 cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ dẫn đến kết quả xấu ở những người suy tim. Khoảng 20-40% người bệnh suy tim mắc bệnh đái tháo đường. Ít nhất 10% người bệnh tim có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường nhưng không được phát hiện và chẩn đoán.
Để nâng cao tuổi thọ khi mắc bệnh suy tim, bạn cần biết các giai đoạn khác nhau của bệnh và những việc cần làm sau khi được chẩn đoán. Suy tim có thể trở nên nghiêm trọng nếu không được áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp để làm chậm tiến triển của bệnh. Điều trị bệnh càng sớm, càng có nhiều cơ hội cải thiện kết quả của mình và nâng cao tuổi thọ.
Khi được chẩn đoán mắc bệnh suy tim, bạn cần thay đổi lối sống ngay để kéo dài sự sống.
Ngoài ra, những thay đổi lối sống khác có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh suy tim, bao gồm:
Đối với một số người, bác sĩ có thể kê đơn thuốc như: thuốc ức chế men chuyển, thuốc ức chế thụ thể angiotensin, thuốc chẹn beta và thuốc chẹn aldosterone. Các loại thuốc khác có thể được kê đơn để giảm triệu chứng, bao gồm thuốc lợi tiểu, thuốc giãn mạch, digitalis và thuốc chống loạn nhịp tim. Nếu việc dùng thuốc giúp cải thiện các triệu chứng và sức khỏe, bạn nên tiếp tục dùng thuốc kết hợp thay đổi lối sống để giúp kéo dài tuổi thọ.
Được đầu tư hệ thống máy móc hiện đại như máy siêu âm tim và mạch máu 4D tiên tiến, máy chụp cộng hưởng từ 1,5 – 3 Tesla, MSCT tim và động mạch vành 768 lát cắt, hệ thống máy DSA chụp mạch vành hiện đại tích hợp đo phân suất dự trữ lưu lượng mạch vành và siêu âm trong lòng mạch…, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh chẩn đoán và điều trị cá thể hóa, toàn diện cho người bệnh suy tim, tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh van tim, thiếu máu cơ tim, tim bẩm sinh…
Để đặt lịch khám tại Trung tâm Tim mạch, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh suy tim không thể chữa khỏi nhưng việc phát hiện và điều trị sớm có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh. Tuân thủ phác đồ điều trị, thay đổi lối sống góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh suy tim.
