Theo nghiên cứu, khoảng 15-17% nam giới gặp phải tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh, chủ yếu ở tuổi trưởng thành. Đây là một bệnh lý thường gặp trong Nam khoa, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới, do nó làm suy giảm chức năng tinh hoàn. Vậy Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì? Nguyên nhân, hậu quả và cách điều trị bệnh lý này?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh (Varicocele) là tình trạng giãn của đám rối các tĩnh mạch sinh tinh và tĩnh mạch thừng tinh, nằm phía trên tinh hoàn. Hiện tượng này thường xuất hiện ở tinh hoàn bên trái, chiếm tỉ lệ 90%. Khoảng 10% còn lại là các trường hợp mắc cả hai bên. Chỉ có khoảng 1% trẻ em nam < 10 tuổi mắc chứng này. Đây là một trong các lý do gây ra tình trạng vô sinh nam.
Nguyên nhân trực tiếp vẫn đang được nghiên cứu, do đó Giãn tĩnh mạch thừng tinh được xếp vào nhóm bệnh tự phát (idiopathy).
Một số giả thuyết về nguyên nhân như: suy van tĩnh mạch, bất thường vị trí đổ của tĩnh mạch tinh vào tĩnh mạch thận trái hoặc tĩnh mạch chủ bụng. Có thể do các nguyên nhân gây tăng áp lực ổ bụng như khối u vùng tiểu khung, sau phúc mạc…
Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường do máu chảy ngược về chỗ thấp (thay vì chảy về tim), giống như tình trạng giãn tĩnh mạch ở chi dưới. Cơ chế bệnh sinh của giãn tĩnh mạch thừng tinh là do sự suy yếu hệ thống van tĩnh mạch, dẫn đến trào ngược máu từ hệ thống tĩnh mạch chủ vào hệ thống tĩnh mạch tinh, làm giãn thành búi các đám rối tĩnh mạch tinh ở vùng bẹn và bìu. (1)
Đám rối tĩnh mạch tinh giãn, gây ứ trệ máu làm tăng nhiệt độ ở tinh hoàn dẫn đến sự hủy hoại tinh trùng.
Giai đoạn đầu giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không có biểu hiện lâm sàng. Phần lớn bệnh nhân được chẩn đoán khi đã có giai đoạn muộn, có thể sờ thấy các búi tĩnh mạch giãn ở bìu, hoặc có triệu chứng lâm sàng là đau tinh hoàn.
Một số bệnh nhân khi đi khám vô sinh hiếm muộn ở nam giới thì tình cờ phát phát hiện bệnh lý giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Chẩn đoán giãn tĩnh mạch thừng tinh giai đoạn tiến triển không khó khăn, bằng cả thăm khám lâm sàng và siêu âm. Theo phân loại Dubin, giãn tĩnh mạch thừng tinh được chia làm 5 mức độ (grade):
Khi siêu âm, đường kính tĩnh mạch tinh lớn hơn 2,5mm thì được coi là giãn. Theo phân loại Sarteschi có 5 mức độ giãn trên siêu âm Doppler
Hầu hết, giãn tĩnh mạch thừng tinh không có triệu chứng cụ thể. Thỉnh thoảng, có thể gây đau nhẹ hay cảm giác nặng ở vùng bìu. Đau có thể nhiều hơn vào buổi chiều tối, hay sau khi đứng lâu, làm việc gắng sức hoặc ngồi nhiều. Nếu tĩnh mạch thừng tinh giãn lớn, bệnh nhân có thể thấy sưng ở phía trên bìu.(2)
Một số chuyên gia cho rằng giãn tĩnh mạch thừng tinh gây teo tinh hoàn. Thực tế một số trường hợp thể tích tinh hoàn giảm < 20ml. Tuy nhiên kết luận này vẫn còn đang được nghiên cứu.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là bệnh thường gặp ở nam giới nhưng không quá nguy hiểm. Thực tế, có tới 15% nam giới trưởng thành bị giãn tĩnh mạch thừng tinh. Nhiều trường hợp không chú ý đến bệnh trong suốt cuộc đời họ. Bệnh cũng có thể không gây ra bất kỳ vấn đề nào trong cuộc sống của người bệnh. Ở thanh thiếu niên, tỷ lệ mắc phải bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh là 20%. Một số hoàn toàn có thể khỏi mà không cần điều trị.
Khoảng 1/10 nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh. Tuy nhiên, nhiều người bị giãn tĩnh mạch thừng tinh lại không có bất thường về số lượng tinh trùng cũng như về vấn đề sinh sản.(3)
Song, 40% trường hợp nam giới vô sinh vì lý do Giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Lý do được chỉ ra, khi đám rối tĩnh mạch tinh giãn, gây ra ứ trệ máu làm tăng nhiệt độ ở tinh hoàn. Từ đó dẫn đến sự hủy hoại tinh trùng của người đàn ông.
Bài viết liên quan: Giãn tĩnh mạch thừng tinh có quan hệ được không? Có con không?
Không phải bệnh nhân nào bị giãn tĩnh mạch thừng tinh cũng cần phẫu thuật. Nếu bạn không đau hoặc bạn không có trở ngại nào trong vấn đề sinh sản, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên theo dõi tiếp trong một thời gian.
Nếu tĩnh mạch không dãn lớn và không làm bạn khó chịu, bạn có thể không cần phải điều trị gì thêm.
Nếu bệnh nhân bị đau vùng bìu, hoặc nếu tĩnh mạch bị giãn ngoằn ngoèo mất thẩm mỹ; hoặc nếu vợ chồng đang gặp trở ngại trong vấn đề sinh sản, bác sĩ có thể khuyên bệnh nhân phẫu thuật hoặc làm những thủ thuật khác để điều trị.(4)
Bác sĩ sẽ thắt tĩnh mạch thừng tinh giãn ở phía trên hoặc xung quanh tinh hoàn.
Khoa Nam học, Hệ thống BVĐK Tâm Anh với đội ngũ các chuyên gia, bác sĩ giỏi chuyên môn, tận tâm, nhiệt tình, tự tin làm chủ những kỹ thuật tiến bộ nhất cùng sự hỗ trợ của hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như:
Để đặt lịch khám và điều trị Giãn tĩnh mạch thừng tinh với các chuyên gia đầu ngành tại Khoa Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một trong những nguyên nhân gây vô sinh. Tình trạng này ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình và chất lượng cuộc sống của nam giới. Vì thế, lời khuyên của các chuyên gia là nam giới nên quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe sinh sản và nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế uy tín nếu phát hiện có bất thường để được thăm khám và điều trị kịp thời.
