Với đôi tay vàng vừa bóc tách khéo léo cùng dao mổ với 3 chức năng “hàn – đốt – cắt”, bác sĩ Đoàn Minh Trông thực hiện cuộc mổ cắt tuyến mang tai chứa khối u lớn mà bảo tồn được thần kinh mặt nằm sát sau u, qua đó giúp bệnh nhân tránh nguy cơ liệt mặt suốt đời.

Sáng 10/5, anh T.T.V. (52 tuổi, An Giang) tái khám với thạc sĩ bác sĩ CKII Đoàn Minh Trông, khoa Ngoại Tổng quát 2 (Vú – Đầu cổ), BVĐK Tâm Anh TP.HCM. Anh V. cười, rối rít cảm ơn bác sĩ vì vết mổ mang tai lành lặn, khâu khéo léo, thẩm mỹ. Anh càng mừng hơn khi sau mổ, anh sinh hoạt, ăn uống, nói chuyện bình thường và kết quả sau phẫu thuật là u lành tính.

Tưởng mụn không ngờ khối u

Năm 2020, anh V. thấy mang tai bên phải có nốt sần nhỏ khoảng 0.5mm, nghĩ mụn bình thường nhưng nặn không ra cồi. Đến năm 2021, khối u to hơn nhưng anh ngại đi khám trước tình hình dịch COVID-19 phức tạp. Gần đây nốt sần lớn dần thành cục u khoảng 4cm nổi trên bề mặt da. Không tự tin vẻ bề ngoài, anh mang khẩu trang khi ra khỏi nhà. Lo sợ ung thư, anh và vợ đến khám tại khoa Ngoại Tổng quát 2 (Vú – Đầu cổ), BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Khi bảng điện tử phòng 123 hiện tên, vợ chồng anh V. mở cửa bước vào gặp bác sĩ Đoàn Minh Trông. Anh V. mở khẩu trang, khối u nhô ra khỏi mặt. Bác sĩ Trông quan sát và sờ, khối u không di chuyển, xác định đây là u tuyến mang tai và chỉ định siêu âm. Kết quả ghi nhận khối u 4cm chèn ép dây thần kinh điều khiển các cơ trên mặt (dây số VII), người bệnh cần được phẫu thuật để tránh biến chứng liệt mặt.

“Đây là ca phẫu thuật khó, bởi nếu không bóc tách khéo léo, người bệnh sẽ bị liệt dây thần kinh mặt gây méo mặt, liệt mặt” – bác sĩ Trông đánh giá.

Sáng 3/5, bác sĩ Trông cùng ê kíp bác sĩ khoa Ngoại Tổng quát 2 (Vú – Đầu cổ), BVĐK Tâm Anh TP.HCM phẫu thuật cắt thuỳ nông tuyến mang tai cho anh V. Bác sĩ Trông dùng dao rạch 1 đường vào da mang tai, sau đó rạch sâu hơn để vào tuyến mang tai, xác định dây thần kinh mặt và tách ra khỏi khối u. Sau đó dùng dao siêu âm Harmonic Scaple thế hệ mới nhất của Mỹ vừa đốt – cắt – hàn để cầm máu ngay lập tức và ngăn tiết dịch trong quá trình phẫu thuật.

Với kinh nghiệm 25 năm mổ cho hơn 1.000 ca ung bướu ở đầu mặt cổ; bác sĩ Trông khéo léo tách thần kinh mặt ra khỏi mô tuyến mang tai và u mà đảm bảo cả 5 nhánh của thần kinh nhỏ như một sợi chỉ đều toàn vẹn, đồng thời cắt ra được mô tuyến mang tai và khối u lớn 4cm mà trên phẫu trường gần như sạch sẽ, máu thấm cực kỳ ít. Cuộc mổ gần như hoàn hảo, đây là một kỹ thuật khó, đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và bàn tay kinh nghiệm của phẫu thuật viên. Nhờ vậy, người bệnh không bị mất máu mà còn giảm 1/2 thời gian phẫu thuật, chỉ còn 1,5 tiếng so với 3-4 tiếng khi dùng dao mổ thông thường và người bệnh hồi phục sớm, không bị yếu liệt mặt, đảm bảo sạch u.

Kết thúc phẫu thuật, bác sĩ Trông lấy mẫu khối u gửi đến Trung tâm Xét nghiệm để sinh thiết, xác định u lành hay ác tính.

Ăn uống ngay sau vài giờ mổ

Ngay trong những giờ đầu sau mổ, người bệnh không chảy máu, giảm tiết – tụ dịch, không đau, hồi phục nhanh, ăn uống trở lại bình thường. Thói quen hay đi lại nên khi vừa khỏe, anh liền cùng vợ rảo bước trên hành lang khoa Ngoại Tổng quát 2 (Vú – Đầu cổ) đến ghế ngồi hướng ra sân cỏ xanh ươm.

18 tiếng sau ca phẫu thuật, bác sĩ Trông đánh giá sức khỏe, anh V. không bị biến chứng, được xuất viện trong niềm vui của gia đình và các y bác sĩ khoa Ngoại Tổng quát 2 (vú – đầu cổ), BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Ngày tái khám với bác sĩ Trông, anh V. vui hơn khi nhận kết quả sau mổ là u lành tính. “Nhiều người nói tôi không nên phẫu thuật mà uống thuốc đông y, đắp lá cây cho tiêu khối u. Nhưng khi gặp bác sĩ Trông, được giải thích khoa học về tình trạng bệnh, tôi quyết định mổ mà không sợ hãi. Cuối cùng, ca phẫu thuật an toàn.” – anh V. chia sẻ.

Bác sĩ Đoàn Minh Trông cho biết tuyến mang tai là tuyến nước bọt lớn nhất trong cơ thể nằm ở vùng ngoài của mặt, gần góc hàm mỗi bên, bao quanh dây thần kinh mặt, tĩnh mạch ngoài và các nhánh tận của động mạch cảnh ngoài. Ngoài ra, cơ thể còn có tuyến nước bọt dưới hàm, dưới lưỡi và các tuyến nước bọt phụ rải rác trong khoang miệng.

U tuyến mang tai là sự phát triển mạnh mẽ của các tế bào dẫn đến khối u lành tính hoặc ác tính, thường không đau. U tuyến mang tai chiếm 80% các khối u tuyến nước bọt, trong đó 20% ác tính [1]. Nhiều khối u lành tính nhưng có kích thước lớn gây khó nuốt, chèn ép dây thần kinh mặt dẫn đến liệt mặt.

Với hầu hết khối u mang tai, bác sĩ sẽ có nhiều phương pháp xác định bản chất khối u là lành tính hay ác tính thông qua các xét nghiệm hình ảnh học như siêu âm, MRI và các xét nghiệm tế bào học, mô bệnh học qua sinh thiết kim. Đa số các khối u mang tai dù lành hay ác đều có chỉ định phẫu thuật. Mức độ phẫu thuật sẽ dựa bản chất khối u và khuyến cáo của bác sĩ.

Phẫu thuật khối u mang tai phức tạp, khó khăn, cần được các bác sĩ giàu kinh nghiệm, tay nghề cao khéo léo bóc tách, tránh tổn thương dây thần kinh mặt gây méo miệng, liệt cơ mặt. Bác sĩ Trông khuyên, người dân khi phát hiện khối u nên khám bác sĩ để được theo dõi, lên phương án điều trị kịp thời hiệu quả, tránh rơi vào tình trạng liệt dây thần kinh mặt vĩnh viễn. Không nên sử dụng các phương pháp: lể, đắp lá cây, uống thuốc dân gian… khiến u nhiễm trùng dẫn đến các biến chứng nguy hiểm tính mạng.