Các biến chứng đau thần kinh toạ có thể tiến triển rất nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nhiều tổn thương có nguy cơ tồn tại vĩnh viễn, gây cản trở rất lớn đến khả năng vận động cũng như sức khoẻ tổng thể. Do đó, ngay khi phát hiện bệnh, người bệnh cần nhanh chóng áp dụng phương pháp chữa trị phù hợp cùng quá trình chăm sóc đúng cách để đảm bảo kiểm soát hiệu quả.
Đau thần kinh tọa là tập hợp các triệu chứng do một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn gây ra, chủ yếu do chấn thương hoặc kích thích dây thần kinh tọa, bắt nguồn từ vùng mông hoặc cơ mông. Tình trạng này thường chỉ ảnh hưởng đến một bên phần dưới cơ thể, xuất hiện với những triệu chứng điển hình như sau:
Đau thần kinh tọa có thể xảy ra đột ngột hoặc từ từ, phụ thuộc vào từng nguyên nhân. Chẳng hạn như, cơn đau do tình trạng thoát vị đĩa đệm sẽ dẫn đến xuất hiện triệu chứng đột ngột. Trong khi đó, tổn thương do viêm cột sống có xu hướng tiến triển chậm hơn. Một số trường hợp xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, là cảnh báo cần điều trị đau thần kinh tọa ngay lập tức, bao gồm:
Tham khảo: Một số triệu chứng đau thần kinh tọa ở phụ nữ mang thai thường gặp
Tình trạng đau thần kinh tọa thường có xu hướng khỏi sau 4 – 6 tuần. Tuy nhiên, cơn đau mãn tính (xảy ra liên tục và kéo dài) có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, các triệu chứng như tê bì, yếu chân hoặc đầu gối có nguy cơ do tổn thương rễ thần kinh nghiêm trọng. Biến chứng này có thể kéo dài vĩnh viễn nếu không được điều trị hiệu quả. (1)
Tình trạng đau thần kinh tọa nếu không được phát hiện, chẩn đoán kịp thời và điều trị đúng cách có nguy cơ sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như sau: (2)
Trong quá trình đau thần kinh toạ, một số người bệnh nhận thấy hai dấu hiệu nghiêm trọng sau:
Đây có thể là triệu chứng cảnh báo các tình trạng y tế nguy hiểm như nhiễm trùng hoặc khối u cột sống. Khi xuất hiện những dấu hiệu đáng lo ngại này, người bệnh nên liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám, từ đó áp dụng kế hoạch điều trị hợp lý.
Đây cũng là một trong những biến chứng của chèn ép thần kinh nặng trong đau thần kinh tọa do nguyên nhân hẹp ống sống. Theo đó, nhu động ruột, bàng quang bị mất kiểm soát có thể nhận thấy với các triệu chứng điển hình sau:
Đây là biến chứng đáng lo ngại nhất, cần được điều trị ngay lập tức của chèn ép thần kinh tọa. Theo đó, vị trí chịu ảnh hưởng đầu tiên là một hoặc cả hai chân với những triệu chứng cảnh báo như sau:
Trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể chỉ xảy ra phía dưới đầu gối và không liên quan đến toàn bộ chi. Mặc dù tình trạng này không nhất thiết phải can thiệp phẫu thuật nhưng cần áp dụng điều trị ngay lập tức. Theo đó, bác sĩ thường chỉ định kiểm soát cơn đau bằng thuốc điều trị đau thần kinh tọa, sau đó nếu không cải thiện thì sẽ tiến hành thực hiện phương pháp tiêm steroid ngoài màng cứng hoặc đốt sóng cao tần.
Nếu các triệu chứng vẫn không có dấu hiệu cải thiện, thậm chí trở nên nghiêm trọng hơn, phẫu thuật có thể được khuyến nghị. Việc không điều trị kịp thời có thể gây ra tổn thương thần kinh vĩnh viễn, không có khả năng phục hồi.
Hội chứng chùm đuôi ngựa là tình trạng chèn ép một tập hợp các rễ thần kinh cùng lúc, có thể xảy ra đột ngột hoặc từ từ, cần được can thiệp điều trị ngay lập tức. Tình trạng này nếu không được kiểm soát kịp thời có thể gây cản trở nghiêm trọng cho hoạt động hàng ngày hoặc tê liệt vĩnh viễn phần dưới cơ thể. (3)
Theo đó, các bác sĩ khuyên rằng người bệnh cần điều trị khẩn cấp trong vòng 24 – 48 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Đây là giải pháp quan trọng để bảo tồn chức năng chi dưới. Một số vấn đề nguy hiểm có thể xảy ra khi không chữa trị sớm bao gồm:
Mặc dù hiếm gặp nhưng chứng đau thần kinh tọa do thoát vị đĩa đệm cột sống dưới có nguy cơ tiến triển thành hội chứng chùm đuôi ngựa. Do đó, việc phát hiện, chẩn đoán và điều trị kịp thời là thực sự quan trọng.
Cơn đau thần kinh tọa thường gây đau nhức khó chịu kéo dài từ lưng xuống bàn chân. Điều này ít nhiều sẽ gây cản trở đến quá trình vận động của cơ thể. Theo đó, tâm lý chung vẫn là hạn chế hoạt động để giảm đau. Về lâu dài, phần chân có dây thần kinh tọa bị tổn thương rất dễ gặp phải hiện tượng teo rút cơ và mất dần chức năng.
Ngoài ra, đau thần kinh tọa cũng ảnh hưởng đến việc quan hệ tình dục. Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng điển hình của bệnh, bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám.
Chứng đau thần kinh tọa do các nguyên nhân không do nhiễm trùng hoặc bệnh lý ác tính thường có thể cải thiện tích cực sau điều trị và chăm sóc hợp lý. Theo đó, có khoảng 80 – 90% các trường hợp đều khỏi bệnh mà không cần can thiệp phẫu thuật. Một nửa trong số này hồi phục hoàn toàn sau khoảng 6 tuần. Do đó ngay khi được chẩn đoán mắc chứng đau thần kinh toạ, người bệnh không nên quá lo lắng, thay vào đó cần tích cực thực hiện theo đúng phác đồ mà bác sĩ đề ra.
Trong quá trình này, nếu một số triệu chứng nghiêm trọng xuất hiện, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để theo dõi và kiểm soát kịp thời:
Tham khảo các biện pháp phòng bệnh đau thần kinh tọa để giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm.
Người bệnh mắc chứng đau thần kinh tọa cần nghỉ ngơi và điều chỉnh mức độ hoạt động phù hợp. Tuy nhiên, việc nằm trên giường quá nhiều, không vận động thể chất rất dễ khiến cơn đau trở nên trầm trọng hơn đồng thời làm chậm quá trình chữa lành vết thương. Do đó, giải pháp tốt nhất là nghỉ ngơi hợp lý, tránh hoạt động mạnh nhưng duy trì đi lại, kéo giãn nhẹ nhàng để đảm bảo cơ bắp linh hoạt và khỏe mạnh. (4)
Trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào, người bệnh cũng nên thảo luận trước với bác sĩ, đặc biệt là chuyên gia cột sống để được tư vấn kỹ, tránh rủi ro không mong muốn. Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng dành cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với quá trình điều trị và hồi phục chứng đau thần kinh tọa. Dưới đây là một số thực phẩm có lợi người bệnh nên tham khảo để đưa vào thực đơn hàng ngày:
Tham khảo: Bệnh nhân đau thần kinh tọa nên kiêng ăn gì?
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là tổng hợp các thông tin chi tiết về biến chứng đau thần kinh tọa thường gặp cùng các triệu chứng điển hình, phương pháp điều trị và chăm sóc phù hợp. Hy vọng với những chia sẻ này, người bệnh đã có thể nhiều cập nhật hữu ích để chủ động kiểm soát tình trạng bệnh lý của mình.
