Dấu hiệu cảnh báo bạn đang có nguy cơ mắc tiền sản giật

Tiền sản giật là biến chứng do nhiễm độc thai nghén thường phát triển sau tuần 20 của thai kỳ, đặc trưng bởi huyết áp cao, sưng phù nề tay chân. Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong cho cả thai phụ và thai nhi.

Thống kê cho thấy bệnh chiếm đến 10% trong tổng số các ca mang thai. Cùng với xuất huyết và nhiễm trùng, đây là một trong ba nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho mẹ. Không chỉ vậy đây còn là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong sơ sinh vì nguy cơ sinh non tháng do việc phải chấm dứt thai kỳ sớm. Bệnh gồm có 3 triệu chứng chủ yếu là phù, huyết áp cao, protein niệu.

Theo ThS.BS Đinh Thị Hiền Lê, Bác sĩ cao cấp khoa Phụ sản BVĐK Tâm Anh, bệnh có thể khiến người mẹ bị tổn thương gan, thận, chảy máu; tăng nguy cơ bong nhau thai, vỡ nhau thai, co giật liên tục, dễ tổn thương các tạng lân cận khi mổ, làm thai nhi chậm phát triển, suy thai, thậm chí chết trong tử cung.

Các yếu tố nguy cơ cao gây tiền sản giật ở phụ nữ mang thai 

Tiền sản giật có thể xảy ra với bất kỳ mẹ bầu nào, đặc biệt những đối tượng có nguy cơ cao gồm:

• Phụ nữ trên 40 tuổi và dưới 20 tuổi;
• Mang thai lần đầu, hoặc khoảng cách mang thai 2 lần cách nhau trên 10 năm;
• Có tiền sử huyết áp cao, tiểu đường thai kỳ, rối loạn tự miễn, hoặc hội chứng buồng trứng đa nang, béo phì, bệnh thận hay các tình trạng rối loạn miễn dịch, hội chứng lupus;
• Tiền sử mắc bệnh trước đó;
• Có mẹ hoặc chị gái mắc bệnh;
• Song thai, đa thai.

Dấu hiệu thường gặp

• Cao huyết áp – 140/90 mm Hg hoặc cao hơn – thu được trong hai lần, ít nhất 6 giờ nhưng không quá 7 ngày xa nhau;
• Dư thừa protein trong nước tiểu;
• Nhức đầu nặng;
• Thay đổi trong tầm nhìn, bao gồm giảm tạm thời của thị giác, mờ mắt hoặc ánh sáng nhạy cảm;
• Đau bụng trên, thường là dưới xương sườn bên phải;
• Buồn nôn hoặc ói mửa;
• Chóng mặt;
• Giảm lượng nước tiểu;
• Tăng cân đột ngột, hơn 0,9 kg/tuần;
• Sưng (phù), đặc biệt là ở mặt và tay, thường đi kèm với tiền sản giật. Tuy nhiên, đây không được xem là một dấu hiệu đáng tin cậy của bệnh vì dấu hiệu này có thể xuất hiện ở thai phụ bình thường.

Đôi khi, các dấu hiệu rất mơ hồ. Vì vậy, phụ nữ mang thai luôn được đo huyết áp và kiểm tra nước tiểu vào nửa sau thai kỳ, điều này giúp phát hiện bệnh sớm và có biện pháp theo dõi chặt chẽ.

Các biến chứng nguy hiểm

Đây là nguyên nhân dẫn đến nhiều tai biến sản khoa nguy hiểm:

Đối với thai phụ:

• Ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương gây sản giật, phù não, phù võng mạc, mù võng mạc, xuất huyết não và mù vỏ não.
• Sản giật. Triệu chứng bao gồm đau bụng trên bên phải, nhức đầu dữ dội, các vấn đề tầm nhìn và sự thay đổi trong tình trạng tâm thần, chẳng hạn như sự tỉnh táo giảm. Sản giật có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan quan trọng, bao gồm thận, gan và não. Nếu không điều trị, sản giật có thể dẫn tới hôn mê, tổn thương não và tử vong cho cả mẹ và bé.
• Ảnh hưởng đến hệ thống tiết niệu đặc biệt ảnh hưởng đến thận, suy thận cấp, hoại tử vỏ thận và ống thận.
• Nguy cơ giảm tiểu cầu chiếm 18% phụ nữ bị tiền sản giật, đây là biến chứng thường gặp nhất. Đa số trường hợp giảm tiểu cầu sẽ hồi phục sau sinh nhưng một số hiếm trường hợp vẫn tiếp tục kéo dài sau sinh.
• Thiếu máu nuôi nhau thai: bệnh cản trở lưu lượng máu tới nhau thai khiến thai nhi có thể nhận được ít oxi và chất dinh dưỡng hơn, dẫn đến thai nhi chậm tăng trưởng, nhẹ cân, sinh non và khó thở.
• Bong nhau thai: Bệnh làm tăng nguy cơ bong nhau thai, khiến nhau thai bị tách ra khỏi thành trong của tử cung trước khi sinh. Nếu nhau thai bị bong nặng có thể gây chảy máu nặng, đe dọa tính mạng của mẹ và bé.
• Hội chứng HELLP – viết tắt của tán huyết (sự phá hủy của các tế bào máu đỏ), men gan cao và số lượng tiểu cầu thấp. Đây là hội chứng đặc biệt nguy hiểm bởi vì nó có thể xảy ra trước khi có dấu hiệu hoặc triệu chứng, có thể nhanh chóng trở thành đe dọa cho cả mẹ và bé. Các triệu chứng của HELLP bao gồm buồn nôn và nôn, đau đầu và đau bụng trên bên phải.
• Bệnh tim mạch: Bệnh có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch trong tương lai.

Đối với thai nhi:

• Chậm phát triển, suy dinh dưỡng bào thai;
• Non tháng;
• Tăng biến chứng thần kinh và nguy cơ bệnh lý tim mạch về sau.

Làm gì để phòng tránh

“Việc chẩn đoán sớm những tai biến sản khoa nguy hiểm đặc biệt quan trọng, giúp các bác sĩ có chế độ theo dõi thai phù hợp, chuẩn bị các phương án xử trí cấp cứu trong tình trạng khẩn cấp. Vào giai đoạn cuối thai kỳ, nguy cơ tiền sản giật càng cao, thai phụ cần được theo dõi thường xuyên, sát sao hơn”, bác sĩ Hiền Lê cho biết.

Mẹ bầu cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống lành mạnh và ghi nhớ các mốc khám thai quan trong để đi khám đúng lịch. Việc khám thai định kỳ giúp phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh, từ đó bác sĩ có thể theo dõi chặt chẽ và can thiệp kịp thời, ngăn những biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.

Thai sản an toàn tại Bệnh viện Tâm Anh

Bên cạnh đó, với phụ nữ chuẩn bị mang thai, đặc biệt là những người có tiền sử mắc bệnh trong lần mang thai trước, hãy chủ động thay đổi lối sống tích cực hơn.

• Nếu trong tình trạng thừa cân béo phì, cần thiết lập lại chế độ ăn uống và vận động để giảm cân;
• Không dùng rượu bia, thuốc lá, các chất kích thích…;
• Tập thể dục thường xuyên;
• Điều chỉnh chế độ ăn uống nhằm hạn chế các triệu chứng phù nề, tăng huyết áp, đái tháo đường… khi mang thai.

Xem thêm clip: Từng bị tiền sản giật và tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai đầu, vậy làm sao để phòng tránh?

Khoa Phụ sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội quy tụ đội ngũ chuyên gia giỏi trong lĩnh vực Sản phụ khoa tại Việt Nam, từng điều trị thành công các tai biến sản khoa nguy hiểm như tiền sản giật, thuyên tắc ối, vỡ tử cung, băng huyết, nhiễm trùng hậu sản đặc biệt là truyền máu song thai…

Thêm vào đó, khoa Phụ sản, BVĐK Tâm Anh, Hà Nội thường xuyên hợp tác cùng các chuyên gia nước ngoài trong đào tạo, thăm khám, điều trị và xử trí những trường hợp khó ngay tại Việt Nam, không để thai phụ phải đi ra nước ngoài.

Với sự hỗ trợ của các trang thiết bị hiện đại như hệ thống máy siêu âm 4D, máy siêu âm GE E10 tiên tiến, máy siêu âm Doppler màu thế hệ mới….., các bác sĩ tại BVĐK Tâm Anh, Hà Nội có thể tầm soát sớm những nguy cơ tai biến sản khoa và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Để được tư vấn về thai sản và đặt lịch khám chăm sóc sức khỏe cho mẹ và thai nhi tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách vui lòng liên hệ:

• Hotline: 1800 6858 hoặc Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
• Liên hệ trực tiếp 108 phố Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội

Chu Nguyễn