Đau bụng hai ngày tưởng bệnh lý tiêu hóa, bà Keelin, 73 tuổi, nhập viện trong tình trạng sốc tim, suy thận do biến chứng nhồi máu cơ tim cấp, nguy cơ tử vong cao.

Bà Keelin khởi phát cơn đau vùng thượng vị từ hai ngày trước, kèm theo là cảm giác mệt, khó thở. Nghĩ đau bụng do viêm đường ruột, bà tự dùng thuốc tại nhà nhưng triệu chứng không giảm. Đến khi tình trạng xấu đi, bệnh nhân mệt nhiều, tiểu ít, rơi vào trạng thái lơ mơ, người nhà mới đưa bà đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cấp cứu.

Ngày 14/10, ThS.BS Phạm Hoàng Trọng Hiếu, Trung tâm Tim mạch Can thiệp, cho biết bệnh nhân nhập viện trong bệnh cảnh mệt nhiều, không tỉnh táo, đau bụng vùng thượng vị từng cơn và có dấu hiệu sốc tim, suy thận, suy hô hấp cấp. Kết quả điện tâm đồ ghi nhận dấu hiệu của nhồi máu cơ tim cấp.

Sốc tim (còn gọi là sốc tim mạch hay sốc tuần hoàn) là tình trạng giảm tưới máu cơ quan đích và thiếu oxy mô do suy tim và hệ thống tim mạch mất khả năng cung cấp đủ máu đến tứ chi cũng như các cơ quan của cơ thể. Bệnh nhân bị sốc tim thường tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Khi được cấp cứu trong “thời gian vàng”, cũng chỉ có 50% trường hợp sống sót.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây sốc tim là nhồi máu cơ tim cấp (xảy ra ở khoảng 5% bệnh nhân nhồi máu cơ tim). Ngoài ra, các rối loạn khác dẫn đến suy yếu cơ tim, van tim, hệ thống dẫn truyền hoặc màng ngoài tim cũng có thể gây sốc tim.

GS.TS.BS Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM nhận định, bà Keelin không có những triệu chứng nhồi máu cơ tim điển hình như đau thắt ngực, khó thở, choáng váng, vã mồ hôi. Chính cơn đau bụng vùng thượng vị khiến bà lầm tưởng mình bị bệnh tiêu hóa thông thường, bỏ qua thời điểm vàng cấp cứu nhồi máu cơ tim, gây biến chứng đe dọa tính mạng. Nếu chậm đến viện một vài giờ nữa, khả năng người bệnh tử vong rất cao.

Giáo sư Nhân cùng ê kíp tiến hành chụp và can thiệp động mạch vành cấp cứu cho bà Keelin. Kết quả xác định động mạch vành phải bị hẹp khít đến 99% đoạn giữa và hẹp 80-90% đoạn xa. Các bác sĩ luồn dây dẫn từ động mạch quay (ở cổ tay) đi qua vị trí hẹp nghẽn nặng để nong rộng mạch máu, mở đường cho việc đưa stent vào tái thông mạch vành. Sau gần một giờ, ê kíp đặt thành công 2 stent phủ thuốc tại hai vị trí hẹp nặng, khơi thông con đường đưa máu từ động mạch vành phải đến nuôi tim.

Sau can thiệp, bệnh nhân được chuyển đến khu Hồi sức tích cực để theo dõi sát các biến chứng của nhồi máu cơ tim. Tại đây, bà Keelin được hỗ trợ hô hấp bằng phương pháp cung cấp oxy lưu lượng cao qua mũi (HFNC) và lọc máu liên tục (CRRT) trong 3 ngày. Khi chức năng thận và hô hấp cải thiện, bà ngưng lọc máu và ngừng hỗ trợ oxy. Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, các chỉ số sinh tồn ổn định, được chuyển về phòng bệnh nội trú và xuất viện ba ngày sau đó.

“Tiên lượng của một bệnh nhân sốc tim trên nền nhồi máu cơ tim, suy thận, suy hô hấp, lại đến viện sau 48 giờ là rất dè dặt, cơ hội sống không quá 30%. Thành công của việc cứu sống bệnh nhân đến từ quá trình chạy đua từng phút của các bác sĩ, phác đồ điều trị phù hợp cùng sự phối hợp ăn ý giữa ê kíp cấp cứu, can thiệp tim mạch và hồi sức tích cực chuyên sâu”, bác sĩ Hiếu khẳng định.

Bác sĩ Hiếu thông tin, 20-33% trường hợp nhồi máu cơ tim cấp có các triệu chứng không điển hình như đổ mồ hôi lạnh, suy nhược toàn thân, chóng mặt, ngất. Một trong những biểu hiện hiếm gặp của nhồi máu cơ tim là đau bụng vùng dưới rốn, tiêu chảy. Trường hợp này gây khó khăn cho bác sĩ khi chẩn đoán bệnh, làm chậm trễ quá trình điều trị. Bệnh nhân dễ gặp phải biến chứng suy tim, loạn nhịp tim, sốc tim, tử vong.

Các biểu hiện nhồi máu cơ tim không điển hình có xu hướng xảy ra phổ biến ở một số nhóm người nhất định, chẳng hạn như người cao tuổi, phụ nữ, người mắc bệnh đái tháo đường hoặc các bệnh lý nền khác.

Để việc điều trị nhồi máu cơ tim đạt hiệu quả cao nhất, ngăn ngừa biến chứng về sau, người bệnh cần lưu ý những dấu hiệu điển hình và không điển hình, kể cả các triệu chứng mơ hồ, thoáng qua. Nếu xuất hiện bất kỳ biểu hiện bất thường nào như tức nặng ngực, đau vùng ngực, lưng, hàm, cánh tay hoặc vùng thượng vị, mệt mỏi không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi lạnh, buồn nôn, nôn, choáng váng hay chóng mặt đột ngột, nhịp tim nhanh…, cần đến bệnh viện ngay để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi