Theo ThS.BS Nguyễn Phước Lâm – Bác sĩ Nội soi tiêu hóa, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, nội soi dạ dày là phương pháp an toàn và ưu việt nhất để kiểm tra, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý thực quản – dạ dày – tá tràng. Với hình ảnh trực quan từ hệ thống thiết bị nội soi hiện đại, các chuyên gia tại Bệnh viện đa khoa Tâm Anh có thể dễ dàng quan sát, phát hiện những tổn thương ống tiêu hóa, từ đó có phương án tầm soát, điều trị cụ thể cho người bệnh.
Tư vấn chuyên môn bài viết ThS.BS Nguyễn Phước Lâm – Bác sĩ Nội soi tiêu hóa, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM
Ngày càng có nhiều người mắc các bệnh đường tiêu hóa trên nguy hiểm, gồm cả ung thư thực quản – dạ dày. Tuy nhiên, kể cả khi đã có các triệu chứng như thường xuyên đau bụng, ợ hơi, buồn nôn…, nhiều người vẫn chần chừ, không muốn đi khám và nội soi dạ dày vì tâm lý e sợ. Trong suy nghĩ của họ, nội soi dạ dày là thủ thuật gây đau đớn, khó chịu, chỉ được chỉ định khi không còn cách chẩn đoán nào khác.
Thế nhưng, trên thực tế, nội soi dạ dày không hề đáng sợ như vậy. Trái lại, nó là phương pháp vừa an toàn, vừa hiệu quả, vừa tiết kiệm để chẩn đoán các vấn đề tiêu hóa bất thường. Việc hiểu rõ về phương pháp này sẽ giúp người bệnh thoải mái, loại bỏ sự lo ngại khi được chỉ định nội soi, đồng thời chủ động hơn trong quá trình tầm soát sức khỏe đường tiêu hóa.
Nội soi dạ dày (nội soi bao tử) là thủ thuật đưa ống soi mềm vào bên trong đường tiêu hóa nhằm kiểm tra, quan sát thực quản, dạ dày, hành tá tràng và tá tràng. Đây là thủ thuật an toàn và đem lại hiệu quả cao trong việc phát hiện, nhận định các tổn thương của đường tiêu hóa trên. Trong quá trình nội soi, bác sĩ cũng có thể sử dụng một số dụng cụ đặc biệt để cắt polyp, sinh thiết, cầm máu, lấy dị vật trong ống tiêu hóa, nong những phần bị hẹp, thắt tĩnh mạch thực quản…
Nội soi dạ dày rất hiếm gây ra biến chứng. Các biến chứng chủ yếu đến từ việc người bệnh không hợp tác hoặc đường tiêu hóa có tình trạng thủng, dọa thủng từ trước, người bệnh có những bệnh lý nền về tim mạch và phổi nặng. Một số biến chứng có thể có bao gồm chảy máu, xây xát niêm mạc, nhiễm trùng, biến chứng tim mạch và hô hấp… (1)
Khi nào bạn cần nội soi dạ dày, trong đa số trường hợp thì nội soi bao tử sẽ được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Thông thường, người bệnh sẽ cần nội soi khi:
Ngoài những trường hợp được chỉ định, người khỏe mạnh, không thuộc nhóm đối tượng nguy cơ cao, không có triệu chứng cũng có thể đăng ký nội soi dạ dày tự nguyện để tầm soát, phát hiện sớm các bất thường hệ tiêu hóa. (2)
Nội soi dạ dày là phương pháp an toàn và hiếm khi có chống chỉ định tuyệt đối. Tuy nhiên, bác sĩ có thể không chỉ định thủ thuật này cho những đối tượng bị thủng dạ dày hoặc các cơ quan khác trong ống tiêu hóa; người bị bỏng do uống acid; người bị suy tim, thiếu máu cơ tim cấp; người bị suy hô hấp; người có túi phình lớn ở động mạch chủ, túi thừa Zenker; người mới ăn no và một số trường hợp cụ thể khác.
Khám nội soi dạ dày ở đâu? Hiện tại có nhiều cơ sở áp dụng phương pháp nội soi dạ dày, nhưng không phải chỗ nào cũng uy tín, chất lượng và an toàn. Ta cần tìm cơ sở có đủ các tiêu chí như: có bác sĩ chuyên môn, có trang thiết bị hiện đại, có quy trình khám chữa rõ ràng,..
Hiện nay, kỹ thuật nội soi dạ dày có thể được thực hiện qua đường miệng hoặc đường mũi. Bệnh nhân có thể lựa chọn nội soi kết hợp gây mê (nội soi không đau) hoặc không gây mê khi tiến hành. Mỗi phương pháp đều có ưu, nhược điểm riêng. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ tư vấn, chỉ định phương pháp phù hợp với người bệnh.
Nội soi dạ dày qua đường miệng là phương pháp truyền thống và được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay. Trong phương pháp này, bác sĩ đưa ống soi mềm vào miệng người bệnh, dẫn qua vòm họng, xuống thực quản, dạ dày để tiến hành kiểm tra.
Nội soi dạ dày qua đường mũi là thủ thuật luồn ống nội soi qua mũi xuống thực quản, dạ dày, hành tá tràng và tá tràng để kiểm tra những tổn thương trong đường tiêu hóa.
Lưu ý: Hiện nay Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật nội soi tiêu hóa tại BVĐK Tâm Anh không áp dụng nội soi dạ dày qua đường mũi. Quý khách hàng cần thực hiện phương pháp nội soi dạ dày sẽ được bác sĩ khuyến nghị nội soi dạ dày qua đường miệng hoặc nội soi dạ dày gây mê/ không đau.
Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng gây mê không đau là phương pháp đưa ống soi qua đường miệng, xuống thực quản, dạ dày, hành tá tràng và tá tràng khi người bệnh đang được gây mê nhằm chẩn đoán, điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa trên. Việc gây mê được thực hiện trong thời gian ngắn, khoảng 5 – 15 phút, người bệnh sau khi soi xong sẽ tỉnh lại nhanh chóng và không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe.
Ngoài 3 phương pháp nội soi dạ dày được áp dụng phổ biến ở trên, người bệnh còn có thể nội soi dạ dày không đau bằng viên nang. Trong phương pháp này, bệnh nhân sẽ nuốt viên nang có chứa một thiết bị camera rất nhỏ. Sau khi nuốt vào, viên nang sẽ di chuyển lần lượt xuống thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già. Camera trong viên nang có thể chụp liên tục 3 hình trong 1 giây và truyền qua máy hiển thị để bác sĩ quan sát và chẩn đoán tình trạng bệnh.
Quy trình nội soi dạ dày bao gồm 3 giai đoạn chính là trước, trong và sau nội soi.
Nội soi dạ dày là phương pháp hiệu quả nhất để phát hiện ung thư dạ dày giai đoạn sớm. Nếu có các tổn thương nghi ngờ ung thư trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể sinh thiết – lấy một mẫu mô nhỏ đưa đi phân tích để xác định chẩn đoán. Khi đã xác định ung thư, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh tiến hành các xét nghiệm khác để chẩn đoán giai đoạn.
Ngoài ra, nội soi dạ dày còn giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình hình của các đối tượng có nguy cơ ung thư dạ dày cao để lên kế hoạch, tần suất nội soi định kỳ phù hợp.
Nội soi dạ dày được tiến hành nhẹ nhàng, không gây đau đớn vì thế người bệnh có thể yên tâm nội soi dạ dày không đau. Tuy nhiên, việc luồn ống nội soi qua cổ họng trong nội soi qua đường miệng có thể gây cảm giác khó chịu, buồn nôn. Nôn ói nhiều lần trong quá trình nội soi sẽ làm xước, đau họng, đồng thời kéo dài thời gian nội soi. Điều này khiến nhiều người bệnh có tâm lý sợ hãi, ám ảnh mỗi khi cần nội soi dạ dày.
Để giải quyết tình trạng này, người bệnh có thể lựa chọn hình thức nội soi dạ dày qua đường mũi hoặc nội soi dạ dày gây mê không đau. Đặc biệt, trong phương pháp nội soi gây mê, người bệnh hoàn toàn không có bất cứ cảm giác khó chịu nào và cũng không bị ảnh hưởng tâm lý. Quá trình nội soi được thực hiện nhẹ nhàng. Người bệnh sau khi tỉnh sẽ được nằm nghỉ ngơi để hồi tỉnh hoàn toàn trước khi ra về.
Nội soi dạ dày gây mê là phương pháp an toàn và ít xảy ra tai biến. Nhờ gây mê mà người bệnh tránh được tình trạng buồn nôn, khó chịu trong quá trình nội soi, giảm nguy cơ va chạm mạnh gây chảy máu, thủng, rách hoặc nhiễm trùng cơ quan đường tiêu hóa.
Tuy nhiên, do tác dụng của thuốc gây mê, người bệnh có thể bị mệt mỏi, buồn ngủ sau nội soi. Rất hiếm trường hợp người bệnh gặp phải tình trạng dị ứng thuốc mê hoặc các phản ứng phụ nghiêm trọng như tụt huyết áp, suy hô hấp, loạn nhịp tim…
Phụ nữ có thai không nên nội soi dạ dày nếu chưa thật sự cần thiết. Mặc dù được đánh giá là phương pháp an toàn, nhưng nội soi bao tử vẫn tiềm ẩn một số nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Quá trình nội soi có thể gây khó chịu, nôn ói, nặng hơn thì nhiễm trùng, xước, thủng thực quản, dạ dày làm ảnh hưởng đến việc ăn uống và hấp thụ chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, phụ nữ mang thai không thể áp dụng phương pháp nội soi gây mê vì thuốc mê có thể làm tăng khả năng sinh non, dị dạng, quái thai ở trẻ sơ sinh. Tuy vậy trong những tình huống cấp cứu bác sĩ vẫn có thể tiến hành nội soi trên thai phụ.
Việc nội soi không nên thực hiện quá thường xuyên mà cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Tùy vào tình trạng người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định tần suất nội soi phù hợp. Cụ thể:
Bệnh viện đa khoa Tâm Anh sở hữu Trung tâm nội soi và phẫu thuật nội soi tiêu hóa quy tụ đội ngũ y bác sĩ dày dặn kinh nghiệm, tay nghề cao, tự tin làm chủ các kỹ thuật nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, nội soi thực quản, nội soi trực tràng, nội soi tụy mật ngược dòng ercp hiện đại, đảm bảo thực hiện chẩn đoán và điều trị nhẹ nhàng, ít xâm lấn.
Bệnh viện cũng được đầu tư các trang thiết bị, máy móc hiện đại được nhập khẩu từ các quốc gia tiên tiến, đảm bảo phục vụ công tác khám chữa bệnh được diễn ra tốt nhất. Đối với nội soi, bệnh viện trang bị hệ thống nội soi nhuộm màu bằng dải băng hẹp NBI, có độ phóng đại lên hơn trăm lần, giúp quan sát rõ ràng các vi cấu trúc bề mặt niêm mạc, vi mạch máu ở niêm mạc, tránh bỏ sót tổn thương ung thư sớm còn rất nhỏ, nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị.
Ngoài ra, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn cung cấp các phòng nội trú cùng các dịch vụ chăm sóc y tế cao cấp cho bệnh nhân có nhu cầu điều trị tại bệnh viện. Hệ thống phòng nội trú mới, được trang bị đầy đủ đồ dùng, tivi màn hình LED, Internet, thiết bị kết nối nhân viên y tế hỗ trợ 24/24… giúp người bệnh hoàn toàn cảm thấy thoải mái và an tâm khi điều trị.
Để đặt lịch nội soi dạ dày với các chuyên gia giàu kinh nghiệm của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:
Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
Nội soi dạ dày là phương pháp hữu hiệu nhất để kiểm tra, phát hiện, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa trên. Khi cần nội soi dạ dày, người bệnh nên lựa chọn các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo an toàn, tránh biến chứng và lây nhiễm các bệnh nguy hiểm.