Theo các chuyên gia Cơ xương khớp, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, BVĐK Tâm Anh, viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính chiếm từ 60-80% trường hợp viêm khớp dạng thấp và hiện chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Bệnh có tỷ lệ tàn phế cao, nếu không được chữa trị kịp thời và đúng phác đồ.
Viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính là dạng đặc biệt của viêm khớp dạng thấp (RA). Bệnh hình thành khi các kháng thể peptide chống chu kỳ (anti-cyclic citrulinated peptide antibodies – antiCCP) và yếu tố dạng thấp (RF) xâm nhập hoặc vào cơ thể, xuất hiện trong máu và đi đến phá hủy các mô khớp. Trong máu người bệnh có thể tồn tại một trong hai hoặc cả hai kháng thể và khởi phát từ các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp. Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh xét nghiệm máu để nhận diện các kháng thể đặc hiệu gây bệnh.
Người bị viêm khớp dạng thấp âm tính không có các kháng thể này, nhưng vẫn có đầy đủ triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp. Riêng người bị viêm khớp dạng thấp thể huyết thanh dương tính, triệu chứng tương tự như viêm khớp dạng thấp huyết thanh âm tính, nhưng mức độ nghiêm trọng cao hơn và dễ bị dị dạng nhiều hơn.
Bất kể người bệnh có hay không có kháng thể trong máu, các triệu chứng viêm khớp dạng thấp cũng giống nhau, bao gồm: đau khớp, cứng khớp, cơ thể căng cứng vào buổi sáng từ khoảng 30 phút trở lên, viêm ở các khu vực khác ngoài khớp, mệt mỏi…(1)
Những người bị RA huyết thanh dương tính thường bị đau nhiều hơn những người có loại huyết thanh âm tính. Ngoài ra, họ cũng xuất hiện tình trạng:
Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính nói riêng hiện vẫn còn chưa được xác định rõ ràng. Nhưng các nhà khoa học cho rằng, nguyên nhân thường gặp bao gồm:
Các tác nhân gây bệnh từ môi trường như vi khuẩn Epstein-Barr, Parvo, Mycoplasma, vi khuẩn đường ruột… tấn công vào cơ thể kích hoạt chuỗi các phản ứng miễn dịch làm sản sinh các phức hợp miễn dịch tấn công màng hoạt dịch, làm cho khớp bị tổn thương. Tình trạng này diễn ra thành một vòng tuần hoàn khiến cho khớp đã bị tổn thương càng thêm tổn thương, bào mòn xương và hủy khớp, dẫn đến dính và biến dạng khớp.
Cơ thể suy yếu không đủ sức chống lại các tác nhân gây bệnh từ môi trường hoặc các vi khuẩn có trong cơ thể; chấn thương trong quá trình sinh hoạt hàng ngày, lao động hay chơi thể thao tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
Xương khớp còn bị ảnh hưởng bởi yếu tố độ ẩm, nhiệt độ, áp suất khí quyển. Môi trường lạnh ẩm kéo dài, áp suất thường xuyên thay đổi là những yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp và làm gia tăng các cơn đau ở người bệnh.
Người trên 40 tuổi, đặc biệt là phụ nữ, có nguy cơ bị tình trạng này nhiều hơn do bước vào giai đoạn lão hóa tự nhiên, khiến cho lớp sụn khớp dễ bị xói mòn, xương kém cứng cáp và khớp bị yếu đi. Người hút thuốc lá cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn các đối tượng khác.
Tiền sử gia đình có người bị viêm khớp dạng thấp hay có kháng nguyên bạch cầu HLA- DR4… cũng là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh.
Cả viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính và âm tính đều có cùng một nhóm triệu chứng cụ thể, có thể xuất hiện và biến mất theo thời gian. Cụ thể như: (2)
Người bệnh viêm khớp dạng thấp sẽ có kết quả xét nghiệm dương tính với yếu tố dạng thấp trong vòng 1 năm kể từ khi phát triển các triệu chứng và có biểu hiện như:
Nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân có xu hướng xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn và kết quả điều trị có thể không tích cực như những người bị viêm khớp dạng thấp huyết thanh âm tính. Do đó, những người bệnh này dễ có nguy cơ phát triển thành các biến chứng:
Bệnh RA huyết thanh tính được chẩn đoán thông qua một loạt các phương pháp khám sức khỏe, xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh dưới đây:
Trước khi chỉ định các phương pháp xét nghiệm, bác sĩ sẽ trao đổi với người bệnh để hỏi bệnh sử, triệu chứng và khám các khớp xương như khớp tay, khớp bàn tay để xác định tình trạng tổn thương, tìm kiếm các nốt phong thấp hay biểu hiện biến dạng…
Người bệnh cũng được chỉ định xét nghiệm máu để tìm ra chất kháng CCP hoặc yếu tố dạng thấp. Nếu kết quả xét nghiệm cho kết quả dương tính, có 70 – 80% khả năng bạn sẽ nhận được chẩn đoán RA huyết thanh dương tính.
Trong một số trường hợp, kết quả dương tính cũng có thể chỉ ra các bệnh khác, nên chưa đủ để bác sĩ khẳng định bệnh mà cần phải phối hợp với các biện pháp chẩn đoán khác.
Kết quả X-quang cho thấy tình trạng thoái hóa sụn và xương là dấu hiệu xác nhận về tình trạng viêm đa khớp dạng thấp huyết thanh dương tính. Nếu có tổn thương gây xói mòn khớp, chẩn đoán này sẽ càng được khẳng định.
Ngoài một số biện pháp nêu trên, các chuyên gia về cơ xương khớp, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, BVĐK Tâm Anh cho biết bác sĩ cũng có thể chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) hay các xét nghiệm máu bổ sung để kiểm tra mức độ viêm ở các khớp.
Tương tự như với viêm khớp dạng thấp, người bị RA huyết thanh dương tính có thể được điều trị bằng các phương pháp chính là: điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa và điều trị hỗ trợ. (3)
Bên cạnh dùng thuốc, bác sĩ còn có thể chỉ định kết hợp với các bài tập phù hợp để hỗ trợ việc điều trị hiệu quả hơn.
Rất nhiều người bị viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính thực hiện các phương pháp điều trị nội khoa lâu dài, không cần đến phẫu thuật. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp lựa chọn điều trị ngoại khoa khi bị tổn thương khớp nghiêm trọng.
Các phẫu thuật được tiến hành để giúp cải thiện khả năng vận động và giảm đau ở các khớp bị biến dạng. Với những trường hợp bị tổn thương nghiêm trọng không thể tiếp tục sử dụng khớp hiện hữu, phương án phẫu thuật thay khớp sẽ được đề xuất để giúp cải thiện chức năng, khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Bất kỳ phương pháp phẫu thuật này cũng tiềm ẩn khả năng xảy ra các biến chứng, điển hình như nhiễm trùng, chảy máu, đau đớn khi phẫu thuật… Do đó, phương án phẫu thuật chỉ được thực hiện trong trường hợp lợi ích đạt được lớn hơn rủi ro phải gánh chịu.
Phương pháp này có mặt ở tất cả các giai đoạn của bệnh và nên được phối hợp với điều trị nội khoa và ngoại khoa để giúp người bệnh giảm đau, nhanh phục hồi.
Các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn người bệnh các bài tập phù hợp để tăng sức sức khỏe, độ dẻo dai cho các khớp. Đồng thời, họ cũng thực hiện tư vấn, giúp thay đổi thói quen hàng ngày để giảm căng thẳng cho khớp.
Phương pháp điều trị này cần có các dụng cụ và thiết bị chuyên dụng để hỗ trợ tập luyện. Người bệnh nên đến các cơ sở y tế có phòng vật lý trị liệu hay phục hồi chức năng hàng ngày để đạt được hiệu quả cao nhất.
Ngoài ra, người bị tình trạng này cũng cần được chăm sóc tại nhà, nên bác sĩ sẽ hướng dẫn các bài tập phù hợp, tùy theo thể lực và tình trạng bệnh. Việc tập thể dục thường xuyên giúp các khớp cử động linh hoạt và tăng cường sức mạnh cho cơ bắp. Vào thời điểm các cơn đau bùng phát, người bệnh được hướng dẫn luân phiên chườm lạnh và chườm nóng để kiểm soát cơn đau, làm giảm viêm. Người bệnh cũng được khuyên dùng các dụng cụ chuyên dụng khi di chuyển, nhằm hạn chế làm tổn thương thêm cho khớp.
Xem thêm: Viêm khớp dạng thấp có chữa khỏi không?
Chăm sóc người bị viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính thúc đẩy thời gian phục hồi, ngăn ngừa biến chứng và giảm nguy cơ phẫu thuật. Theo đó, lời khuyên từ các chuyên gia cơ xương khớp, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh dành cho việc chăm sóc người bệnh như sau:
Xem thêm: Bệnh nhân viêm khớp dạng thấp nên ăn gì và kiêng gì?
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS Trần Anh Vũ; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ tiên tiến hàng đầu thế giới
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và phẫu thuật điều trị thành công các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính là một trong những bệnh lý phức tạp, thường gặp ở phụ nữ và rất dễ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi nhận thấy có triệu chứng điển hình nêu trên, người bệnh nên thăm khám chuyên khoa càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
