Khối u nhỏ, chỉ 25 mm nhưng nằm lọt thỏm ở giữa thận, nguy cơ cao chảy máu phải cắt thận, may mắn robot Da Vinci Xi giúp bác sĩ xử trí tinh vi giữ lại thận cho người bệnh.

4 năm trước, bác sĩ tuyến dưới phát hiện chị Mai (39 tuổi, ngụ Vĩnh Long) có một khối u ở giữa thận phải, kích thước khoảng 17 mm, chỉ định người bệnh tái khám theo dõi định kỳ. Chị Mai luôn tuân thủ lịch hẹn của bác sĩ, đến bệnh viện mỗi 6 tháng/lần.

Tuần trước, chị chọn đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám sức khỏe tổng quát. Lúc này, kích thước khối u thận đã tăng lên 25 mm, trên hình ảnh CT có hiện tượng bắt thuốc cản quang, nghi ngờ là u thận ác tính (RCC – ung thư biểu mô tế bào thận). Đây là loại ung thư phổ biến nhất ở thận, RCC chiếm khoảng 85% các trường hợp ung thư thận. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật giúp loại bỏ khối u, điều trị triệt căn ung thư.

PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Giám đốc Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cùng êkip bác sĩ ThS.BS Nguyễn Trường Hoan, BS.CKI Phan Huỳnh Tiến Đạt thực hiện ca phẫu thuật nội soi cắt u thận cho chị Mai với sự hỗ trợ của robot Da Vinci Xi.

Theo BS.CKI Phan Huỳnh Tiến Đạt, thông thường khối u thận nằm ở cực trên hoặc cực dưới thận với kích thước nhỏ (<4cm) sẽ thuận lợi cho bác sĩ cắt u, giữ lại thận. Tuy nhiên, khối u của chị Mai lại nằm ở giữa thận, sát rốn thận (các mạch máu lớn của thận), đặt ra “bài toán gay cấn” cho êkip bác sĩ: cắt u, bảo tồn thận, nhưng phải tránh làm tổn thương hệ thống đài – bể thận, tránh biến chứng chảy máu trong quá trình mổ hoặc nguy cơ rò rỉ nước tiểu sau mổ, chưa kể khối u nằm quá sâu có thể cắt không hết, nguy cơ tái phát cao.

Do có rất nhiều nguy cơ, thông thường các bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp mổ mở truyền thống nếu khối u nằm ở giữa thận. Tuy nhiên phương pháp này sẽ gây đau đớn cho người bệnh vì phải chịu một vết rạch dài khoảng 12 cm và hạn chế tầm nhìn của bác sĩ do có những vùng mổ khuất, sâu.

Nhờ sự hỗ trợ tinh vi của robot Da Vinci Xi, camera phóng đại giúp các bác sĩ quan sát được ở những vùng mổ rất sâu, hẹp, góc khuất ở bên trong rốn thận. Êkip bác sĩ đã tiếp cận từ cực dưới thận phải, bộc lộ tĩnh mạch, động mạch, ngược lên tìm khối u nằm sâu giữa thận, điều khiển robot cắt trọn khối u an toàn, không gây chảy máu, không làm tổn thương hệ thống đài – bể thận và bảo tồn được thận cho người bệnh.

Khối u được đưa đi giải phẫu, 7 ngày sau cho kết quả ung thư như chẩn đoán ban đầu.

3 ngày sau mổ, sức khỏe chị Mai hồi phục, ăn uống trở lại bình thường. Khối u ung thư thận được loại bỏ, diện cắt không còn ung thư. Sau mổ bác sĩ Đạt cho biết người bệnh không phải điều trị gì thêm, nhưng lưu ý cần tái khám định kỳ 3 tháng/lần trong 1 năm đầu tiên để kịp thời theo dõi các biến chứng, tránh ung thư tái phát.

Ung thư thận RCC ở giai đoạn đầu thường không xuất hiện triệu chứng, chỉ phát hiện được khối u qua các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh CT hoặc MRI. Một số người sẽ xuất hiện triệu chứng đau hông lưng, có máu trong nước tiểu, sốt, mệt mỏi kéo dài, sụt cân rõ rệt.

Hiện chưa rõ nguyên nhân chính xác gây ung thư thận RCC, nhưng yếu tố nguy cơ có thể đến từ việc hút thuốc lá, béo phì, huyết áp cao, tiếp xúc với các hóa chất gây ung thư, có tiền sử gia đình mắc ung thư thận…

Ở giai đoạn sớm, phẫu thuật cắt u, bảo tồn thận hoặc cắt toàn bộ thận tùy theo tình trạng của người bệnh là phương pháp điều trị hiệu quả nhất so với xạ trị hoặc hóa trị, nhất là với những người bệnh trẻ tuổi (<40 tuổi) như trường hợp của chị Mai.

Ung thư thận phát hiện càng sớm, khả năng điều trị khỏi hoàn toàn càng cao, tỷ lệ sống sau 5 năm chiếm đến 95%. Do đó, bác sĩ Đạt lưu ý cho người dân cần đến bệnh viện khám sức khỏe định kỳ 6-12 tháng/lần để kịp thời phát hiện, điều trị bệnh sớm.