Sỏi túi mật có nguy hiểm không? Mức độ gây tổn thương của sỏi túi mật phụ thuộc vào kích thước và vị trí sỏi. Nếu không điều trị kịp thời, sỏi có thể tăng về kích thước, đi vào ống túi mật, làm ứ tắc dịch mật trong túi mật… gây ra nhiều biến chứng nặng như: viêm túi mật – đường mật cấp, thậm chí có thể dẫn đến ung thư túi mật, đường mật. Do đó, bệnh cần phát hiện và can thiệp chữa trị sớm để phòng ngừa biến chứng.
Sỏi túi mật là những tinh thể rắn hình thành do quá trình tích tụ dịch tiêu hóa trong túi mật. Túi mật là một cơ quan nhỏ, hình quả lê nằm ngay dưới gan, bên phải bụng vùng dưới sườn, chứa và tiết dịch mật vào ruột non hỗ trợ cho hoạt động tiêu hóa. Kích thước sỏi mật rất đa dạng. Đây cũng là yếu tố quyết định đến mức độ gây tổn thương và tính nguy hiểm của sỏi.
Sỏi túi mật có nguy hiểm không? Mức độ nguy hiểm phụ thuộc chủ yếu vào kích thước, vị trí sỏi. Nếu sỏi mật có kích thước nhỏ và không chứa canxi, người bệnh chỉ cần thay đổi chế độ dinh dưỡng hoặc uống axit ursodeoxycholic để hòa tan sỏi. Tuy nhiên, thời gian dùng thuốc chỉ kéo dài tối đa 2 năm. Sỏi mật vẫn có thể tái phát nếu người bệnh ngừng điều trị.
Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, sỏi với kích thước lớn có thể ngăn chặn đường vận chuyển mật tự nhiên. Tình trạng này gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi đó, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để tránh biến chứng xảy ra.(1)
Kích thước sỏi túi mật rất đa dạng. Sỏi túi mật được hình thành khi có sự mất cân bằng giữa lượng cholesterol và muối mật trong dịch mật. Kích thước sỏi là yếu tố đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác định mức độ nguy hiểm của sỏi cũng như cân nhắc can thiệp phẫu thuật.
Những viên sỏi dưới 4 – 6mm có thể không gây ra triệu chứng hay gây hại cho sức khỏe, nhưng vẫn hiển thị trên các xét nghiệm hình ảnh. Tuy nhiên, một số sỏi mặc dù kích thước nhỏ vẫn có thể gây tắc ống túi mật, hoặc rơi xuống đường mật gây tắc ống mật chủ gây ra tình trạng viêm đường mật hoặc viêm tụy cấp do sỏi mật.
Sỏi mật với kích thước trung bình, đường kính 6 – 10mm có thể xuất hiện triệu chứng rõ rệt. Nguy cơ sỏi này gây biến chứng cũng cao hơn, đặc biệt là sỏi từ 8mm trở lên.
Sỏi lớn thường có đường kính trên 10mm. Phẫu thuật thường được khuyến nghị thực hiện đối với sỏi có đường kính 12 – 14mm.
Theo kết quả nghiên cứu của Lowenfels và cộng sự được đăng trên Tạp chí quốc tế về Dịch tễ học (Mỹ) năm 1989, kích thước sỏi mật có mối liên hệ chặt chẽ với ung thư túi mật. Sỏi kích thước lớn (từ 3cm trở lên) được phát hiện ở 40% người bệnh mắc ung thư túi mật. Nguy cơ mắc ung thư túi mật ở những người có sỏi từ 3cm trở lên cao hơn các trường hợp có sỏi dưới 1cm khoảng 9,2%. (2)
Bị sỏi túi mật có nguy hiểm không? Dưới đây là một số biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra:
Sỏi mật ngăn chặn đường vận chuyển dịch mật tự nhiên, từ túi mật xuống đường mật chính. Dịch mật tích tụ, kéo căng thành túi mật, làm cho lớp niêm mạc thành túi mật bị kích ứng. Đây là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển, khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn. Một số dấu hiệu cấp tính có thể nhận thấy bao gồm:
Trong viêm túi mật có thể cấp tính, có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Mủ có thể hình thành bên trong túi mật sẽ làm lây lan viêm nhiễm sang các cơ quan lân cận hoặc hoại tử túi mật. Nếu tình trạng viêm lan vào máu và toàn bộ cơ thể, nhiễm trùng huyết sẽ xảy ra, yêu cầu phải điều trị khẩn cấp để tránh tử vong. Trong một số trường hợp, viêm nhiễm có thể tự hết rồi tái phát nhiều lần, dẫn đến viêm túi mật mạn tính.
Trường hợp hiếm gặp, viêm mạn tính có thể khiến thành cơ quan dày lên và vôi hóa. Lúc này, hoạt động co bóp không còn ổn định, các vết vôi hóa loang lổ làm tăng nguy cơ mắc ung thư túi mật.
Viêm đường mật cấp tính xuất hiện với triệu chứng đau dữ dội ở vùng bụng trên, sốt, ớn lạnh và vàng da. Viêm cũng có khả năng lây lan sang các cơ quan lân cận, dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
Sỏi túi mật có nguy hiểm không? Viêm tụy là biến chứng ít gặp hơn nhưng rất nghiêm trọng của sỏi túi mật. Triệu chứng phổ biến là đau dữ dội vùng bụng trên, buồn nôn, nôn, sốt. Nguyên nhân do sỏi làm bít tắc lỗ mở của ống mật, dịch tiêu hóa không thể thoát ra ngoài và tác động trực tiếp vào tuyến tụy. Bệnh có thể đe dọa đến tính mạng, đặc biệt là trong trường hợp phát hiện quá muộn hoặc không điều trị đúng cách.
Sỏi mật làm tăng nguy cơ ung thư túi mật và ung thư đường mật. Những tình trạng này tương đối hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu phát hiện muộn hoặc điều trị sai cách, ung thư túi mật có tiên lượng rất xấu, thường người bệnh chỉ sống được trong vòng một năm từ khi phát hiện bệnh.
Khoảng 80% các trường hợp có sỏi túi mật cần can thiệp phẫu thuật. Một số kỹ thuật được áp dụng phổ biến bao gồm:(3)
Các yếu tố y tế cần xem xét trước khi tiến hành cắt bỏ túi mật
Một số phản ứng và chỉ định sau phẫu thuật cắt bỏ túi mật
Tất cả mọi phẫu thuật đều có mức độ rủi ro nhất định và phẫu thuật cắt túi mật cũng không ngoại lệ. Một số biến chứng có thể xảy ra bao gồm:
Sau 7 – 10 ngày, người bệnh cần quay lại tái khám để bác sĩ xem xét tình trạng vết mổ và tốc độ phục hồi của cơ thể. Trường hợp xuất hiện biến chứng nghiêm trọng, bác sĩ sẽ xem xét thực hiện thêm các phẫu thuật khác nếu cần.
Người bệnh cần điều chỉnh cân nặng về mức hợp lý nếu bị thừa cân. Tuy nhiên, quá trình thực hiện nên tiến hành từ từ để tránh tình trạng sỏi mật trở nên nghiêm trọng hơn. Mức giảm cân an toàn nằm trong khoảng từ 0,5 – 1kg/ tuần. Ngoài ra, người bệnh nên tuân thủ một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, bao gồm:
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa (BVĐK Tâm Anh TP.HCM) và Khoa Ngoại Tổng hợp (BVĐK Tâm Anh Hà Nội) là những trung tâm y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp, hiệu quả cho các bệnh nhân mắc các vấn đề về gan từ nhẹ đến nặng (gan nhiễm mỡ, viêm gan cấp tính, mạn tính, xơ gan, ung thư gan…). Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ Nội khoa – Ngoại khoa – Nội soi tiêu hóa chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, bên cạnh đó là sự hỗ trợ của hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, phục vụ tối đa nhu cầu thăm khám và điều trị của khách hàng.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị các bệnh về gan với các chuyên gia bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là tổng hợp tất cả các thông tin giải đáp thắc mắc sỏi túi mật có nguy hiểm không cùng một số biến chứng nghiêm trọng thường gặp. Hy vọng thông qua những chia sẻ này, người bệnh đã có thêm nhiều cập nhật hữu ích để chủ động theo dõi, phát hiện bệnh từ sớm, nhằm hạn chế tối đa biến chứng nguy hiểm.