Phẫu thuật nang ống niệu rốn ở trẻ sơ sinh khi nào nên thực hiện?

Phẫu thuật nang ống niệu rốn là phương pháp thường được chỉ định cho trẻ bị mắc dị tật ống niệu rốn. Việc can thiệp giúp loại bỏ nang ống niệu rốn, ngăn ngừa các rủi ro sức khỏe lâu dài và bảo vệ sự phát triển toàn diện của trẻ. Bài viết này cung cấp thông tin về chỉ định phẫu thuật nang ống niệu rốn ở trẻ sơ sinh và những lưu ý quan trọng về chăm sóc sau phẫu thuật.

Tồn tại ống niệu rốn là gì?

Tồn tại ống niệu rốn là tình trạng trẻ sinh ra vẫn còn ống niệu rốn. Trong thời kỳ bào thai, bình thường ống niệu rốn nối từ xoang niệu sinh dục vào rốn, để dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thể thai nhi. Sau khi sinh ra ống này xơ hóa thành dây chằng rốn bàng quang (dây chằng rốn giữa). Trong một số trường hợp ống này không xơ hóa mà vẫn tồn tại dạng ống thông nối bang quang ra ngoài ở vùng rốn, tạo nên bệnh lý tồn tại ống niệu rốn. Tình trạng này xảy ra ở khoảng 1% trẻ em, phổ biến hơn ở bé trai. (1)

Tùy vào sự bất thường của ống niệu rốn như ống niệu rốn không đóng lại hoàn toàn, ống niệu rốn chỉ đóng một phần, ống niệu rốn không đóng kín ở gần rốn mà chỉ đóng kín ở bàng quang… tồn tại ống niệu rốn được chia làm 4 hình thái thường gặp gồm: xoang niệu rốn, nang niệu rốn, tồn tại hoàn toàn ống niệu rốn và túi thừa ống niệu rốn.

Triệu chứng của tồn tại ống niệu rốn sẽ tùy thuộc vào hình thái tồn tại ống niệu rốn mà trẻ mắc phải. Hầu hết các trường hợp không có triệu chứng rõ ràng, ngoại trừ khi có nhiễm trùng xảy ra. Lúc này, trẻ có thể có triệu chứng sốt, đau bụng. Một số trẻ có thể có biểu hiện ẩm ướt kéo dài ở rốn, rò dịch từ rốn, đỏ và sưng tấy tại rốn. Nếu trẻ bị nang niệu rốn hoặc có túi thừa ống niệu rốn, khi sờ vào vùng bụng có thể phát hiện khối u.

Phẫu thuật nang ống niệu rốn khi nào nên thực hiện?

Phẫu thuật nang ống niệu rốn nên được thực hiện sớm khi bệnh chưa gây biến chứng, nhiễm trùng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sinh hoạt của trẻ. Bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của trẻ và chỉ định phẫu thuật khi trẻ có đủ sức khỏe, sẵn sàng cho cuộc phẫu thuật.

Quy trình phẫu thuật rò nang ống rốn tràng niệu rốn

Trong quá trình phẫu thuật nang ống niệu rốn, trẻ sẽ được gây mê toàn thân. Bác sĩ sẽ rạch một vết ở da theo đường vòng cung dưới rốn để tiếp cận ống niệu rốn. Tiếp đó, bóc tách các tổ chức xung quanh ống niệu rốn, cắt bỏ các tổn thương (nang, túi thừa…), ống niệu rốn. Sau đó, đóng vết mổ rồi đưa trẻ ra phòng hồi tỉnh.

Lưu ý, nếu trẻ có dấu hiệu nhiễm trùng, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị kháng sinh trước, trong và sau phẫu thuật nhằm kiểm soát và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng, hỗ trợ quá trình hồi phục.

Sau phẫu thuật tồn tại ống niệu rốn, trẻ cần được theo dõi và chăm sóc tích cực tại bệnh viện trong khoảng vài ngày nhằm phát hiện sớm và xử trí kịp thời nếu trẻ xuất hiện biến chứng. Trẻ có thể được chỉ định truyền dịch, truyền thuốc kháng sinh và thuốc giảm đau qua đường tĩnh mạch và chuyển dần qua đường uống khi sức khỏe của trẻ đã tốt hơn. (2)

Biến thường gặp sau mổ nang niệu rốn

Phẫu thuật tồn tại ống niệu rốn tiềm ẩn một số rủi ro nhưng hầu hết được phát hiện sớm và xử trí kịp thời như:

• Chảy máu: Máu có thể rò rỉ tại vết mổ hoặc bên trong ổ bụng do trẻ ho, rặn hoặc vận động mạnh khi vết mổ chưa liền hẳn hoặc do rối loạn đông máu hoặc do việc cầm máu trong mổ chưa được thực hiện triệt để.
• Tắc ruột: Trẻ có thể gặp phải tình trạng rối loạn nhu động ruột, nhiễm trùng, dính ruột dẫn đến tắc ruột. Do đó, nếu trẻ có biểu hiện chướng bụng, đau bụng, không đi tiêu, bố mẹ cần thông báo sớm cho bác sĩ để được can thiệp kịp thời.
• Rò rỉ nước tiểu ở rốn: Biến chứng này có thể liên quan đến tồn tại hoàn toàn ống niệu rốn hoặc do chưa cắt bỏ hoàn toàn hoặc không khâu kín phần gốc ống niệu rốn bám vào đỉnh bàng quang, nhiễm trùng hoặc do tổn thương bàng quang trong quá trình bóc tách.
• Áp xe hoặc viêm phúc mạc: Nhiễm trùng tại vết mổ có thể dẫn đến sự hình thành áp xe hoặc viêm phúc mạc.

Khoa Nhi – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là một trong những cơ sở y tế uy tín, quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ được đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực Ngoại nhi với hệ thống trang thiết bị hiện đại, chuyên dụng cho thăm khám và phẫu thuật Ngoại nhi. Mỗi bệnh nhi khi đến thăm khám và điều trị sẽ được các chuyên gia kiểm tra một cách kỹ lưỡng, từ đó lên kế hoạch điều trị tối ưu nhằm đảm bảo an toàn, thẩm mỹ và hồi phục nhanh chóng.

Do đó, nếu trẻ có tồn tại ống niệu rốn hoặc mắc phải các bệnh lý ngoại nhi, bố mẹ có thể đưa trẻ đến khoa Ngoại Nhi – BVĐK Tâm Anh TP.HCM để được các chuyên gia thăm khám cụ thể và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Cách chăm sóc trẻ sau mổ ống niệu rốn

Khi tình trạng sức khỏe của trẻ đã ổn định, bác sĩ sẽ hướng dẫn phụ huynh chăm sóc trẻ đúng cách tại nhà, theo dõi các triệu chứng, cho trẻ xuất viện và hẹn tái khám. Điều quan trọng khi chăm sóc trẻ tại nhà là cần đảm bảo các yếu tố vệ sinh, ngăn ngừa nhiễm trùng. Vết mổ cần được vệ sinh đúng cách, tránh để dính nước bẩn cho đến khi lành hẳn.

Phụ huynh nên kiểm tra vết mổ của bé mỗi ngày, nếu phát hiện dấu hiệu sưng đỏ, nóng, chảy dịch, có mủ, mùi hôi, hoặc nếu trẻ có các triệu chứng như đau bụng dữ dội, sốt cao, chướng bụng, nôn ói, hoặc không đi tiêu được, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Bố mẹ cần duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh và cân bằng cho trẻ. Nên cho trẻ ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa và chứa nhiều năng lượng để trẻ nhanh hồi phục. Khuyến khích trẻ uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi để hỗ trợ hệ tiêu hóa, tăng sức đề kháng.

Thời gian đầu sau phẫu thuật, bố mẹ cho trẻ vận động nhẹ nhàng, vừa sức, tránh để trẻ khóc kéo dài hoặc rặn mạnh làm tăng áp lực lên ổ bụng. Trẻ nên được nghỉ ngơi nhiều hơn và dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ. Bố mẹ cho trẻ tái khám đúng hẹn để bác sĩ đánh giá tình trạng vết mổ, kiểm tra khả năng lành thương và xử trí kịp thời nếu có biến chứng.

Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về phẫu thuật nang ống niệu rốn ở trẻ sơ sinh. Nếu phát hiện trẻ có nang ống niệu rốn hoặc tồn tại ống niệu rốn, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ khám và tư vấn điều trị phù hợp.