Tràn dịch màng phổi có lây không? Lây qua đường nào?

Bệnh nhân tràn dịch màng phổi có thể gặp nhiều triệu chứng như đau tức ngực, khó thở, sốt,… nhưng đáng chú ý nhất là ho. Điều này khiến bệnh nhân và người nhà sợ rằng bệnh có thể lây qua không khí khi ho hoặc qua dịch nước bọt khi ăn uống chung. Vậy thực tế tràn dịch màng phổi có lây không? Lây qua đường nào?

Tràn dịch màng phổi có lây không?

Tràn dịch màng phổi có lây không còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Cụ thể, tràn dịch màng phổi xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là lao màng phổi, ung thư phổi, suy tim và viêm phổi.

Ngoài ra, tràn dịch cũng có khả năng xuất hiện do suy thận mạn, xơ gan, lupus ban đỏ, nhiễm ký sinh trùng hoặc tác dụng phụ của hóa xạ trị. Cần đặc biệt lưu ý tràn dịch do lao phổi, viêm phổi có nguy cơ lây lan do bản chất của bệnh gây ra bởi các loại vi khuẩn.

Tràn dịch màng phổi lây qua đường nào?

Nếu tràn dịch màng phổi bắt nguồn từ bệnh lao màng phổi hoặc viêm phổi, bệnh có thể lây qua đường hô hấp. Khi tiếp xúc gần với người bệnh, vi khuẩn lao hoặc vi khuẩn gây viêm phổi có thể phát tán qua giọt bắn trong không khí. (1)

Do đó, khi có các triệu chứng nghi ngờ tràn dịch màng phổi, người bệnh cần thăm khám sớm để bác sĩ xác định nguyên nhân. Việc chẩn đoán kịp thời giúp đưa ra phương án điều trị phù hợp, đồng thời áp dụng biện pháp cách ly nếu nguyên nhân là do lao hoặc nhiễm khuẩn để giảm nguy cơ lây lan. Ngoài ra, phát hiện sớm còn giúp người bệnh và những người xung quanh có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, tránh những biến chứng nguy hiểm.

Bệnh tràn dịch màng phổi có di truyền không?

Không, tràn dịch màng phổi không phải là bệnh di truyền mà thường do các nguyên nhân như nhiễm khuẩn, lao phổi, suy thận,…đã đề cập ở trên gây nên. Những vấn đề này thường phát sinh do nhiễm trùng, lối sống, bệnh lý nền hoặc tiếp xúc với tác nhân gây bệnh và không truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Tuy nhiên, một số bệnh có yếu tố di truyền như ung thư phổi có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện tình trạng tràn dịch màng phổi. Vì vậy, nếu trong gia đình có người từng mắc ung thư phổi hoặc bệnh tim mạch, bạn nên theo dõi sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề liên quan.

Triệu chứng tràn dịch màng phổi

Triệu chứng của tràn dịch màng phổi có thể khác nhau tùy theo nguyên nhân và mức độ bệnh. Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Khó thở: Khó thở có thể xuất hiện khi vận động gắng sức, nhưng nếu kéo dài ngay cả khi nghỉ ngơi
• Đau tức ngực: Cơn đau có thể tăng lên khi hít thở sâu, nói to, ho.
• Ho: Ho khan hoặc ho kèm đờm tùy theo nguyên nhân gây bệnh.
• Sốt, rét run: Một số trường hợp có thể bị sốt, kèm theo cảm giác ớn lạnh nếu nguyên nhân do nhiễm trùng.
• Cơ thể suy nhược: Mệt mỏi, ăn uống kém là triệu chứng thường gặp khi bệnh tiến triển.
• Phù chân: Xuất hiện ở những bệnh nhân bị tràn dịch do suy tim, suy gan, suy thận hoặc suy dinh dưỡng.

Việc nhận biết sớm các triệu chứng này giúp người bệnh có hướng thăm khám kịp thời để xác định nguyên nhân và điều trị phù hợp.

Cách điều trị tràn dịch màng phổi

Điều trị tràn dịch màng phổi nhằm mục tiêu loại bỏ dịch dư thừa và ngăn ngừa tái phát. Phương pháp điều trị được lựa chọn dựa trên nguyên nhân gây bệnh và mức độ ảnh hưởng đến hô hấp, đặc biệt là khi tình trạng tràn dịch gây khó thở hoặc đau tức ngực. Các phương pháp phổ biến có thể kể đến như: (2)

• Chọc hút dịch màng phổi: Hút dịch màng phổi giúp bệnh nhân thở dễ dàng hơn, đồng thời có thể phân tích dịch để xác định nguyên nhân gây bệnh.
• Kỹ thuật đặt ống dẫn lưu màng phổi: Đây là phương pháp đưa ống thông qua thành ngực vào khoang màng phổi, sử dụng lực hút áp lực âm từ hệ thống thiết bị chuyên dụng để dẫn lưu dịch ra ngoài. Phương pháp này thường áp dụng cho bệnh nhân bị tràn dịch nhiều, tái phát mà không giải quyết được căn nguyên, tràn khí, tràn dịch máu hoặc mủ trong màng phổi.
• Điều trị thuốc: Nếu tràn dịch do nhiễm khuẩn, bệnh nhân được dùng kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng. Trường hợp nguyên nhân là lao, phác đồ điều trị sẽ bao gồm thuốc kháng lao,…
• Phẫu thuật nội soi lồng ngực hỗ trợ video (VATS): Đây đều là những phương pháp mổ nội soi hiện đại có thể chẩn đoán căn nguyên cũng như xử lý tràn dịch màng phổi khó thoát ra hoặc tái phát do khối u. Quá trình mổ có thể đồng thời làm dính màng phổi bằng bột talc hoặc đưa thuốc kháng sinh vào để ngăn ngừa dịch tái phát.
• Phẫu thuật bóc tách màng phổi và ổ cặn: nhằm loại bỏ tổn thương bên trong khoang màng phổi, giúp khôi phục không gian phổi, đồng thời hạn chế nguy cơ viêm nhiễm và biến chứng.
• Thắt ống ngực: Bác sĩ tại BVĐK Tâm Anh có thể áp dụng biện pháp thắt ống ngực để ngăn chặn sự rò rỉ dịch.

Biện pháp phòng ngừa tràn dịch màng phổi hiệu quả

Phòng ngừa tràn dịch màng phổi chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ và điều trị sớm các bệnh lý liên quan. Duy trì lối sống lành mạnh, không hút thuốc, hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về phổi. Chế độ ăn sạch sẽ, không ăn đồ sống để tránh nhiễm khuẩn. Tiêm vắc-xin phòng bệnh theo khuyến cáo là biện pháp quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng có thể dẫn đến tràn dịch.

Ngoài ra, những người có bệnh lý nền như suy tim, suy thận, ung thư cần tuân thủ phác đồ điều trị để tránh biến chứng tràn dịch màng phổi. Chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ cũng là một biện pháp giúp phát hiện sớm và kiểm soát bệnh hiệu quả.

Tràn dịch màng phổi là tình trạng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó một số nguyên nhân do nhiễm khuẩn, lao phổi có khả năng lây lan. Vì vậy, thắc mắc về vấn đề tràn dịch màng phổi có lây không là hoàn toàn cần thiết, cho thấy cộng đồng đang có ý thức chủ động trong việc phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe. Việc quan tâm đến sức khỏe của bản thân và những người xung quanh luôn là điều quan trọng hàng đầu.