Tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi? Có gây dị tật không?

Nam giới nhận kết quả tinh trùng dị dạng, đặc biệt là tinh trùng dị dạng nặng 100% thường lo lắng tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi? Có gây dị tật thai nhi không? Lo lắng này là điều hoàn toàn tự nhiên, bởi tinh trùng đóng vai trò quan trọng trong quá trình thụ tinh và phát triển phôi.

Nguyên nhân nào khiến nam giới bị tinh trùng dị dạng?

Bác sĩ Vinh cho biết hiện nay chưa xác định chính xác nguyên nhân dẫn đến tình trạng tinh trùng dị dạng ở nam giới. Nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ bất thường hình thái tinh trùng bao gồm:

• Tuổi tác: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng tinh trùng nam giới sẽ suy giảm chất lượng sau 40 tuổi. Trung bình qua mỗi năm, chất lượng tinh trùng suy giảm 0.2-0.9%.
• Suy giảm nồng độ hormone sinh dục nam: Nồng độ nội tiết tố nam suy giảm có thể do nguyên nhân tuổi tác, stress kéo dài, lạm dụng tình dục, tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị… Sự suy giảm nồng độ nội tiết tố nam có thể làm suy giảm số lượng, chất lượng tinh trùng, bao gồm dị dạng tinh trùng.
• Tiếp xúc với hóa chất: Ô nhiễm môi trường, thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất độc hại, kim loại nặng, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, tia bức xạ… có thể khiến tinh trùng dị dạng. Thậm chí nếu nhiễm độc trong thời gian dài, chất lượng tinh trùng không phục hồi.
• Mắc bệnh lý sinh dục nam, viêm nhiễm: Một số bệnh lý như giãn tĩnh mạch thừng tinh, tinh hoàn ẩn, chấn thương tinh hoàn và tình trạng viêm nhiễm như viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt… có thể dẫn đến tình trạng bất thường tinh trùng. Nếu không được điều trị dứt điểm, các vấn đề sức khỏe này dẫn đến vô sinh ở nam giới.
• Đột biến gen di truyền: Đột biến gen di truyền có thể dẫn đến tình trạng tinh trùng dị dạng như tinh trùng bất thường đuôi ngắn, đuôi xoắn, làm giảm khả năng di chuyển cũng như cơ hội tinh trùng tiếp cận trứng thành công để thụ tinh.
• Tiếp xúc nguồn nhiệt cao: Tinh hoàn là bộ phận nằm bên ngoài cơ thể, duy trì ngưỡng nhiệt thấp hơn thân nhiệt khoảng 2-3 độ C. Nếu nam giới có thói quen tiếp xúc với nguồn nhiệt cao như tắm nước nóng, xông hơi, mặc quần lót chật, đặt laptop lên đùi khi làm việc, làm các công việc như đầu bếp, tài xế đường dài… sẽ dễ bị dị dạng tinh trùng cũng như các bất thường “tinh binh” khác.
• Chế độ dinh dưỡng: Chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu dưỡng chất, ăn nhiều thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều chất béo bão hòa… ảnh hưởng đến khả năng điều tiết Gonadotropin, tăng nguy cơ tinh trùng dị dạng.
• Lối sống thiếu khoa học: Nam giới sinh hoạt không điều độ, thường xuyên căng thẳng, thức khuya, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, không duy trì luyện tập thể dục…  tổn thương các tế bào Leydig, ảnh hưởng hoạt động sản xuất nội tiết tố testosterone làm tăng nguy cơ dị dạng tinh trùng.

Tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Tinh trùng dị dạng có thể ảnh hưởng đến thai nhi cũng như làm tăng nguy cơ thai nhi mắc dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên điều này phụ thuộc vào loại bất thường dị dạng của tinh trùng. Với những tinh trùng đầu bị dị dạng (tinh trùng đầu tròn, tinh trùng đầu kim…) khiến không gian chứa thông tin di truyền bị ảnh hưởng, khiếm khuyết gen, thừa hoặc thiếu thông tin di truyền có thể ảnh hưởng đến thai, tăng nguy cơ mắc bệnh lý, khuyết tật bẩm sinh. Đồng thời, thai kỳ có nguy cơ sảy thai, sinh non cao hơn.

Tinh trùng dị dạng phần thân hoặc đuôi không trực tiếp ảnh hưởng đến thai nhi, nhưng những bất thường này có thể gây khó khăn trong việc tiếp cận và thụ tinh với noãn để tạo ra phôi. Sự giảm sút khả năng thụ tinh này sẽ làm suy giảm tỷ lệ mang thai, đặc biệt là trong các trường hợp thụ tinh tự nhiên.

Tinh trùng dị dạng có gây dị tật thai nhi không?

Như đã đề cập ở trên, tuỳ vào loại bất thường tinh trùng mà có những nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi cũng như dị tật cho thai. Tuy nhiên, hiện tại không có đủ bằng chứng khoa học rõ ràng cho thấy tinh trùng dị dạng trực tiếp gây ra dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Nghiên cứu chủ yếu cho thấy rằng các bất thường về hình thái tinh trùng có thể làm giảm khả năng thụ tinh tự nhiên, nhưng không phải tất cả các trường hợp đều dẫn đến dị tật.

Dị tật bẩm sinh không chỉ phụ thuộc vào chất lượng tinh trùng mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác, bao gồm di truyền, sức khỏe của người mẹ, chế độ ăn uống, lối sống, và các yếu tố môi trường. Do đó, khó có thể xác định rõ ràng rằng tinh trùng dị dạng là nguyên nhân chính dẫn đến dị tật bẩm sinh.

Tinh trùng dị dạng có thể có con không?

Trong quá trình thụ tinh, hàng triệu tinh trùng sẽ bơi trong buồng tử cung, vượt qua vòi tử cung để tìm đến trứng và thụ tinh. Một tinh trùng khỏe mạnh và nhanh nhất sẽ phá vỡ lớp màng ngoài của noãn, thâm nhập vào noãn. 23 nhiễm sắc thể trong tinh trùng người cha sẽ kết hợp với 23 nhiễm sắc thể trong noãn của người mẹ để tạo ra phôi chứa 23 cặp nhiễm sắc thể. Đây chính là khởi đầu của một sự sống diệu kỳ.

Vậy nam giới bị tinh trùng dị dạng có con không? Tinh trùng dị dạng vẫn có thể có con. Các nghiên cứu cho thấy giữa nhóm tinh trùng dị dạng, thậm chí tỷ lệ dị dạng 100% so với nhóm tinh trùng có hình dạng bình thường đạt chuẩn trên 4% thì 2 nhóm này khi tham gia thụ thai tự nhiên có tỷ lệ có thai tương đương nhau mà không cần hỗ trợ sinh sản.

Nếu trường hợp nam giới không đủ điều kiện để thụ thai tự nhiên như số lượng tinh trùng, độ di động không tốt và phải tham gia hỗ trợ sinh sản thì lúc này các chuyên viên phôi học sẽ lọc rửa tinh trùng, chọn lựa những tinh trùng “đẹp” nhất để cho thụ tinh với trứng để tăng cơ hội mang thai, sinh con khoẻ mạnh.

Tinh trùng dị dạng có cải thiện được không?

Ngoài thắc mắc tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi thì vấn đề cải thiện tinh trùng dị dạng cũng được quan tâm. Nếu nguyên nhân dẫn đến tình trạng dị dạng tinh trùng liên quan đến yếu tố ngoại sinh như lối sống, chế độ dinh dưỡng, viêm nhiễm… thì tình trạng tinh trùng dị dạng có thể cải thiện được.

Trung bình toàn bộ quá trình sản xuất tinh trùng kéo dài 74 ngày. Tuy nhiên thời gian tinh trùng tái tạo dài hơn hoặc ngắn hơn tùy thuộc cơ địa mỗi người. Vì vậy để đánh giá mức độ tinh trùng phục hồi, nam giới cần thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ sau khoảng 3 tháng. [1]

Xem thêm:

• Tinh trùng dị dạng có làm ivf được không?
• Tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng chất lượng phôi không?
• Thức ăn cải thiện tinh trùng dị dạng an toàn hiệu quả ngay tại nhà

Biện pháp cải thiện tinh trùng dị dạng

Đầu tiên, nam giới cần trải qua thăm khám lâm sàng và thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để đánh giá chất lượng tinh trùng. Hiện nay, xét nghiệm tinh dịch đồ là kiểm tra hiệu quả nhất giúp đánh giá toàn diện sức khỏe tinh trùng nam giới. Từ các chỉ số trong kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp trên từng thể trạng bệnh.

Sau khi xác định tình trạng dị dạng tinh trùng do các nguyên nhân ngoại khoa tác động, bác sĩ sẽ hướng dẫn các biện pháp cải thiện như:

1. Thuốc

Trong trường hợp nam giới bị dị dạng hình thái tinh trùng do liên quan đến tình trạng viêm nhiễm nam khoa, bác sĩ sẽ chỉ định một số kháng sinh nhằm cải thiện tình trạng này. Đối với trường hợp nam giới mất cân bằng nội tiết tố dẫn đến bất thường tinh trùng, liệu pháp hormone và thuốc nội tiết là lựa chọn giúp cân bằng hormone sinh dục nam. Trường hợp tinh trùng dị dạng là hệ quả của bệnh lý nam khoa không điều trị hiệu quả bằng thuốc nội khoa, bác sĩ sẽ cân nhắc phẫu thuật can thiệp.

2. Chế độ ăn uống khoa học

Chế độ ăn uống là một trong những biện pháp cải thiện hiệu quả hình thái, khả năng di chuyển và số lượng tinh trùng. Trong đó chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các gốc tự do, ngăn ngừa tổn thương DNA trong tinh trùng, tăng cơ hội thụ tinh với noãn thành công.

Các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa bao gồm: trà xanh, quả mọng, chocolate đen. Ngoài ra nam giới có thể thiết lập thực đơn tốt cho sức khỏe tinh trùng nam giới với các thực phẩm như hàu, hải sản, cá, tỏi, cam, quýt, chuối, lựu… Hạn chế thịt chế biến sẵn, chất béo chuyển hóa, đậu nành và các sản phẩm từ sữa giàu chất béo.

3. Quản lý căng thẳng

Tình trạng căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất tinh trùng ở nam giới, là một trong những nguyên nhân gián tiếp dẫn đến vô sinh ở nam giới. Để kiểm soát tình trạng căng thẳng, nam giới có thể áp dụng một số hoạt động như yoga, thiền định, dạo bộ, luyện tập thể dục, dành thời gian cho sở thích cá nhân…

4. Tránh tiếp xúc với hóa chất

Nếu nam giới làm việc trong môi trường thường xuyên tiếp xúc với hóa chất công nghiệp, tia bức xạ cần đảm bảo sử dụng các trang phục bảo hộ, tuân theo các hướng dẫn bảo vệ an toàn.

Các loại thực phẩm có thể tồn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, bị nhiễm độc do môi trường đất và nước ô nhiễm kim loại nặng. Vì vậy nam giới nên ưu tiên sử dụng các loại rau củ, trái cây tươi được gieo trồng theo phương pháp canh tác hữu cơ, rửa sạch thực phẩm, chế biến kỹ lưỡng, đồng thời hạn chế sử dụng các loại thực phẩm đóng hộp,.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng tiếp xúc với phthalate BPA và microplastic trong các vật dụng làm từ nhựa trong thời gian dài sẽ làm ảnh hưởng hình thái tinh trùng. Vì vậy bác sĩ Vinh khuyến cáo không nên hâm nóng thực phẩm trong hộp nhựa.

5. Thiết lập lối sống lành mạnh

Bất cứ yếu tố nào ảnh hưởng đến sức khỏe đều có thể ảnh hưởng nồng độ nội tiết tố và các cơ quan trong cơ thể, trong đó có hoạt động sản xuất tinh trùng ở nam giới. Lối sống thiếu lành mạnh, nghỉ ngơi không đầy đủ, uống nhiều rượu bia, sử dụng ma túy và hút thuốc lá đều là những tác nhân gây hại đến sức khỏe toàn diện, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Sinh hoạt lành mạnh, nghỉ ngơi đầy đủ, duy trì tinh thần lạc quan… góp phần cải thiện sức khỏe sinh sản. Nam giới nên duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày. Tập thể dục giúp tăng sức đề kháng, cải thiện lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục, điều hòa nội tiết tố… đảm bảo hoạt động sản xuất tinh trùng diễn ra bình thường.

Các phương pháp hỗ trợ nam giới tinh trùng dị dạng có con

Các trường hợp nam giới bị viêm nhiễm đã điều trị nội khoa, hoặc mắc bệnh lý nam khoa như giãn tĩnh mạch thừng tinh, tắc ống dẫn tinh… đã phẫu thuật nhưng không mang lại hiệu quả rõ ràng, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân áp dụng một số phương pháp hỗ trợ sinh sản như:

• Bơm tinh trùng vào buồng tử cung
• Thụ tinh trong ống nghiệm
• Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn

Một số thông tin lưu ý cần biết khác

Tinh trùng dị dạng không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sức khỏe sinh sản của nam giới. Ở một số trường hợp nam giới có tỷ lệ tinh trùng dị dạng cao có thể dẫn đến vô sinh.

Cách tốt nhất để đánh giá chất lượng tinh trùng, xác định nam giới có bị tinh trùng dị dạng hay không chính là xét nghiệm tinh dịch đồ. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, khả năng cao dẫn đến các biến chứng phức tạp như hiếm muộn, nguy cơ bất thường thai nhi… Điều này tác động xấu đến tinh thần hai vợ chồng cũng như ảnh hưởng nhiều phương diện khác.

Bác sĩ Vinh lưu ý nam giới nên chú ý thăm khám sức khỏe sinh sản định kỳ mỗi 6-12 tháng/lần. Nếu nghi ngờ mắc các bệnh lý nam khoa, viêm nhiễm đường sinh dục cần nhanh chóng kiểm tra tại khoa Thận – Tiết niệu hoặc khoa Nam học.

Với ưu thế sở hữu nhiều chuyên khoa trong một bệnh viện, bệnh nhân thăm khám tại BVĐK Tâm Anh có thể nhanh chóng kiểm tra, nhận kết quả chẩn đoán và điều trị tại chuyên khoa phù hợp. Đối với các cặp vợ chồng hiếm muộn do yếu tố tinh trùng dị dạng nặng ở người chồng, cả hai sẽ được các bác sĩ IVF Tâm Anh thăm khám, xây dựng phác đồ điều trị phù hợp mang tính cá thể hóa, tối ưu hiệu quả điều trị.

Để nhận tư vấn tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi không, quý khách hàng có thể liên hệ:

Trên đây là những chia sẻ chi tiết của bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ sinh sản về vấn đề tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi không. Nếu nam giới nghi ngờ tinh dịch xuất ra bất thường hoặc hai vợ chồng quan hệ đều đặn sau một thời gian mà không thụ thai thành công, cần nhanh chóng đến thăm khám tại các bệnh viện, phòng khám để được kiểm tra và theo dõi.