Tưởng chỉ mệt thông thường, cụ ông 70 tuổi được phát hiện tắc hẹp 3 nhánh động mạch vành nuôi tim, nhồi máu cơ tim cấp đe dọa tính mạng.

Trước đó, ông Trần Khắc Hiểu (Hải Phòng) luôn giữ thói quen tập thể dục đều đặn. Buổi chiều hàng ngày, bất kể thời tiết, ông đều đạp xe khoảng 20km ở khu vực gần nơi sinh sống. Gần đây, ông Hiểu ăn uống kém, khi đạp xe cảm thấy mệt hơn thông thường, đặc biệt là gặp triệu chứng khó thở và hơi tức ngực nhẹ khi lên dốc. Ban đầu ông nghĩ mình tuổi cao nên sức khỏe kém đi và có thể liên quan đến các bệnh lý xương khớp. Song người nhà lo lắng nên đưa ông đi kiểm tra sức khỏe tổng quát tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội.

ThS.BS Nguyễn Hoài Vũ, khoa Tim mạch, cho biết người bệnh có tiền sử tiểu đường và rối loạn mỡ máu. Khi đến thăm khám, tình trạng mệt hơn thường ngày song không có triệu chứng đau ngực dữ dội. Các xét nghiệm ban đầu cho thấy men tim tăng cao, điện tâm đồ bất thường, siêu âm tim phát hiện rối loạn vận động vùng cơ tim, phân suất tống máu (EF) giảm còn 40%, cho thấy chức năng tim đã suy giảm rõ rệt.

Ông Hiểu được chỉ định chụp mạch vành khẩn cấp để xác định tổn thương. Kết quả cho thấy động mạch vành phải bị tắc hoàn toàn do huyết khối cấp, hai nhánh còn lại cũng hẹp tới 85%. Đây là trường hợp nhồi máu cơ tim cấp có đoạn ST chênh lên rõ rệt trên điện tâm đồ, cần được chuyển can thiệp cấp cứu tái thông mạch.

Theo bác sĩ Vũ, trong giai đoạn cấp cứu, người bệnh có nguy cơ cao bị rối loạn nhịp tim, thậm chí ngừng tim do gánh nặng huyết khối lớn. Việc can thiệp nhiều nhánh mạch vành cùng lúc sẽ làm kéo dài thời gian thủ thuật, trong khi nhồi máu cơ tim cấp thường khiến máu dễ đông hơn bình thường, làm tăng nguy cơ biến chứng nặng. Vì vậy, ê kíp quyết định chia quá trình can thiệp thành hai thì, nhằm rút ngắn thời gian can thiệp ở mỗi lần và giảm nguy cơ biến chứng cho người bệnh.

Ở thì can thiệp đầu tiên, mục tiêu quan trọng nhất là cứu sống bệnh nhân. Ông Hiểu được hút huyết khối và đặt stent tái thông nhánh động mạch vành phải bị tắc hoàn toàn – thủ phạm trực tiếp gây nhồi máu cơ tim cấp. Việc tái thông kịp thời giúp hạn chế tổn thương cơ tim lan rộng và đưa bệnh nhân thoát khỏi nguy kịch.

Sau vài ngày, khi thể trạng và huyết động của bệnh nhân ổn định hơn, êkíp tiếp tục can thiệp hai tổn thương còn lại ở các nhánh mạch vành khác. Ở thì can thiệp này, việc điều trị không còn mang tính cấp cứu mà được tiến hành có kế hoạch, với thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng. Bác sĩ sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại để đánh giá mức độ tổn thương, đồng thời lựa chọn bóng nong phù hợp với các đoạn mạch hẹp khít, vôi hóa nặng, nhằm tối ưu hiệu quả can thiệp và đảm bảo an toàn tối đa cho bệnh nhân.

Sau hai lần đặt stent, ông Hiểu phục hồi tốt, ăn uống ngon miệng, không còn cảm giác nặng ngực hay khó thở khi vận động, được xuất viện sau 5 ngày điều trị. Trước khi ra viện, ông được bác sĩ tư vấn chế độ ăn uống, vận động phù hợp với tình trạng suy tim, đặc biệt lưu ý không đạp xe quá sức, nên chọn quãng đường bằng phẳng, thời gian ngắn và tăng dần cường độ theo sức khỏe. Ông cũng được hướng dẫn theo dõi sức khỏe tại nhà, tái khám định kỳ mỗi 1-3 tháng để đánh giá tình trạng tim mạch, điều chỉnh thuốc và kế hoạch điều trị nếu cần.

Bác sĩ Vũ cho biết, ông Hiểu có các yếu tố nguy cơ như đái tháo đường type 2 và rối loạn mỡ máu song lại chủ quan, không nghĩ rằng triệu chứng tức ngực khi đạp xe là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim. May mắn, ông vẫn đến viện kịp thời và được cứu sống.

“Ông Hiểu tuy lớn tuổi song vẫn duy trì khả năng gắng sức tốt nên dễ chủ quan với các dấu hiệu cảnh báo. Trong khi đó, cùng triệu chứng ấy, người khác có thể đã gục ngay tại nhà,” bác sĩ Vũ cảnh báo. Đồng thời cũng cho biết thêm, tuổi cao và bệnh tiểu đường là các yếu tố có thể che lấp triệu chứng điển hình của nhồi máu cơ tim, khiến người bệnh không nhận ra mức độ nguy hiểm.

Bác sĩ Vũ khuyến cáo, người từ 40 tuổi trở lên, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hút thuốc, ít vận động hoặc tiền sử gia đình bệnh tim… nên chủ động tầm soát tim mạch định kỳ mỗi 6 – 12 tháng.

Ở người cao tuổi, những biểu hiện tưởng chừng nhẹ như mệt mỏi khác thường, tức ngực nhẹ, ăn uống kém… cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh tim. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và không chủ quan trước mọi triệu chứng bất thường là yếu tố quan trọng giúp phát hiện sớm, can thiệp kịp thời, phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột tử.