Giấc ngủ ngắn được nhiều người thực hiện trong ngày vì nhiều lý do, mục đích, tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ nó là gì, có tốt không? Cách ngủ ngắn nên như thế nào?
Giấc ngủ ngắn (hay còn gọi là power nap) là những giấc ngủ chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, thường trong thời điểm nghỉ trưa. Ngủ ngắn là thói quen của nhiều người dân, bởi có thể giúp cơ thể có khoảng nghỉ để hồi phục năng lượng khi liên tục làm việc, học tập, vui chơi… trong thời gian dài.
Tuy nhiên, ngủ một giấc ngắn không phải là lựa chọn lý tưởng cho mọi đối tượng, đặc biệt là với những người bị mất ngủ, ngủ giấc ngắn vào ban ngày có thể khiến tình trạng mất ngủ vào ban đêm trở nên trầm trọng hơn.
Giấc ngủ ngắn cũng chỉ giúp nạp năng lượng tức thì, không phải là giải pháp hiệu quả trong cải thiện các vấn đề về giấc ngủ như rối loạn giấc ngủ, mất ngủ kinh niên… Nếu đang gặp các vấn đề này, người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín thăm khám, trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa Thần kinh để đưa ra giải pháp phù hợp.
Giấc ngủ ngắn chỉ nên duy trì khoảng 10 – 30 phút, thường là vào ban ngày. Một giấc ngủ siêu ngắn dưới 20 phút lý tưởng có thể mang lại cảm giác tỉnh táo, sảng khoái ngay khi thức giấc, gần như không gây mệt mỏi, uể oải.(1)
Nếu ngủ quá lâu, khi cơ thể đã chuyển từ trạng thái ngủ nông sang ngủ sâu, lúc thức giấc đột ngột tcó thể gây choáng váng, đau đầu, mệt mỏi, giảm năng lượng. Kéo dài vào ban ngày có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ chính vào ban đêm, tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Ngủ một giấc ngắn vào buổi trưa hay ban ngày khi cần, có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần, có thể bao gồm:(2)
Có thể hỗ trợ giảm huyết áp tạm thời, điều hoà nhịp tim và giảm căng thẳng, những yếu tố này góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch. Nghỉ ngơi trong thời gian ngắn cũng giúp não bộ được thư giãn sau khoảng thời gian hoạt động liên tục và áp lực tinh thần kéo dài, qua đó giảm tình trạng “quá tải thần kinh”, tăng cường chức năng não bộ cho các hoạt động sau khi thức giấc.
Giúp cân bằng cảm xúc, cải thiện tinh thần, giảm căng thẳng, lo âu hiệu quả. Nếu đang cảm thấy stress, mệt mỏi, mỗi người có thể tạm thời nghỉ ngơi để cân bằng cảm xúc và tinh thần.
Duy trì thói quen ngủ ngắn vào buổi trưa có thể kích thích cơ thể tiết cytokine, một protein đóng vai trò quan trọng trong phản ứng miễn dịch. Qua đó hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể, đặc biệt phù hợp với người cao tuổi hoặc người thường xuyên làm việc vào ban đêm.
Khi thức càng lâu, lượng chất dẫn truyền thần kinh adenosine tích tụ trong não bộ càng nhiều, làm tăng cảm giác buồn ngủ, mệt mỏi, ảnh hưởng đến chức năng não bộ. Lúc này, giấc ngủ ngắn cho phép não chuyển đổi adenosine lại thành adenosine triphosphate, giúp giảm cảm giác buồn ngủ, tăng cường sự tỉnh táo, chú ý và trí nhớ ngắn hạn.
Điều này hỗ trợ lớn trong việc cải thiện hiệu suất làm việc và học tập, không những thế sự tỉnh táo còn giúp đảm bảo an toàn trong quá trình tham gia các hoạt động sau giấc ngủ.
Để tối ưu lợi ích mà giấc ngủ ngắn mang lại, mỗi người có thể thực hiện giấc ngủ trong thời gian ngắn theo các bước cơ bản sau (thông tin mang tính tham khảo):(3)
Liên quan đến giấc ngủ ngắn thường có một số thắc mắc như sau:
Câu trả lời là không. Ngủ một giấc ngắn chỉ là giải pháp bổ sung giúp nạp năng lượng tạm thời, không thể thay thế giấc ngủ ban đêm.
Việc ngủ đủ 7 – 9 tiếng mỗi đêm đóng vai trò đặc biệt quan trọng, mỗi người cần một giấc ngủ đủ khoảng 4 – 5 chu kỳ (ngủ nông – ngủ sâu – ngủ rất sâu – ngủ mơ) mỗi đêm để phục hồi, sửa chữa các tế bào bị tổn thương, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch và chức năng của các cơ quan trên cơ thể.
Trường hợp mất ngủ, thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc… vào ban đêm có thể khiến một người mệt mỏi, thiếu tỉnh táo, giảm năng lượng… vào ban ngày, lâu dài có thể dẫn đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe thể chất và tinh thần.
Sau khi trải qua một giấc ngủ ngắn một người có thể cảm thấy mệt mỏi hơn. Hiện tượng này được gọi là quán tính giấc ngủ, cảm giác mệt mỏi thường xuất hiện ngay khi một người thức dậy và biến mất chỉ sau khoảng 35 phút.
Một người ngủ trưa quá lâu, cơ thể đang vào chu kỳ ngủ sâu, lưu lượng máu lên não giảm, quá trình trao đổi chất chậm lại…; nếu người đó thức dậy ở thời điểm này, có thể cảm thấy uể oải, mệt mỏi, choáng váng.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bài viết giải đáp thắc mắc giấc ngủ ngắn quan trọng không, có tốt cho sức khoẻ không. Nếu gặp vấn đề bất thường về giấc ngủ, người bệnh nên đến trực tiếp bệnh viện uy tín để được thăm khám, xác định nguyên nhân và can thiệp điều trị phù hợp nhằm cải thiện tốt chất lượng giấc ngủ, tránh ảnh hưởng đến sức khoẻ.
