Từ giữa tháng 5/2024 đến nay, gần 100 trẻ phẫu thuật amidan, nạo VA tại Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, tăng 30% so với tháng trước.

Thạc sĩ bác sĩ CKII Trần Thị Thúy Hằng, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết thông tin trên; thêm rằng số lượng trẻ phẫu thuật cắt amidan tăng lên vì thời điểm này, trẻ nghỉ hè nên nhiều phụ huynh đăng ký phẫu thuật amidan cho con.

Đây cũng là thời điểm tốt để chăm sóc trẻ sau phẫu thuật, tăng khả năng lành thương, phòng ngừa nhiễm trùng sau mổ bởi nghỉ hè, trẻ ít tham gia các hoạt động với bạn bè ở trường lớp, hạn chế tiếp xúc với nhiều người nên tránh được vi khuẩn, virus tấn công.

Chưa kể, mùa hè, trẻ dễ tái phát viêm amidan vì nhiệt độ ngoài trời tăng cao, thiếu độ ẩm, trẻ thường xuyên ở phòng máy lạnh khiến niêm mạc mũi họng trẻ bị khô, trẻ phải thở bằng miệng. Đây là cơ hội cho vi khuẩn, virus từ môi trường xung quanh dễ dàng tấn công gây bệnh.

Nếu không điều trị kịp thời và dứt điểm có thể gây nên những biến chứng viêm amidan nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm mũi xoang và viêm phế quản phổi, viêm cơ tim, viêm khớp dạng thấp, viêm vi cầu thận…

“Hiểu được điều đó nên nhiều phụ huynh tranh thủ sắp xếp thời gian khi trẻ nghỉ hè để đăng ký phẫu thuật cắt amidan cho con”, bác sĩ Hằng nói.

Bác sĩ Hằng cho biết hầu hết trẻ bị viêm amidan quá phát, viêm VA quá phát, từng được chỉ định phẫu thuật. Như trường hợp, bé V.P.D. (4 tuổi, tỉnh Đắk Lắk ) đã bị viêm amidan quá phát, viêm VA quá phát cách đây 1 năm. Cứ tầm hơn 1 tháng bé tái phát viêm amidan một lần, amidan quá phát độ 4. Bé bỏ ăn, đau rát họng, ho, ngủ ngáy. Bé thường xuyên nghỉ học vì càng đi học, càng tiếp xúc với nhiều bạn bè, bệnh càng lâu bớt. Vì đi học, bé thường tiếp xúc với bạn bè, tham gia nhiều hoạt động chung nên dễ nhiễm vi khuẩn, virus.

Cách đây 1 tháng, bé được mẹ đưa bé đến Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Sau khi nội soi, khám lâm sàng, bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt amidan cho bé. Khi bé vừa được nghỉ hè, đầu tháng 6, hai vợ chồng chị A. quyết định đưa bé trở lại bệnh viện để tái khám, đăng ký phẫu thuật cắt amidan.

Tương tự, bé T.V.T. (6 tuổi, quận Thủ Đức) được chẩn đoán viêm amidan có mủ, viêm VA quá phát cách đây 3 tháng khi khám tại Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Bé thường tái phát viêm amidan, sốt, ho, đau họng khoảng 7-8 lần/năm. Bé cũng được bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt amidan.

Cách đây 2 tuần, khi vừa được nghỉ hè, bé T. được ba mẹ đưa đến Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM tái khám để bác sĩ theo dõi tình trạng bệnh, điều trị hết tình trạng viêm và phẫu thuật cắt amidan.

Bác sĩ Thúy Hằng thực hiện phẫu thuật cắt amidan cho hai bé bằng phương pháp Coblator công nghệ plasma để cắt bỏ ổ viêm amidan và nạo VA qua nội soi. Công nghệ ít xâm lấn, nhẹ nhàng loại bỏ triệt để ổ viêm, không làm tổn thương các mô xung quanh. Sau 30-45 phút, các ổ viêm được loại bỏ hoàn toàn, ít đau, ít chảy máu, hạn chế nguy cơ tái phát. Bé có thể ăn uống sau phẫu thuật 3 giờ và xuất viện sau 24 giờ.

Sau phẫu thuật, bé cần ăn thức ăn lỏng, nguội, mềm trong 7 ngày; không nói quá to, la hét; tránh thức ăn cay, nóng, cứng; hạn chế đến nơi đông người; tránh tiếp xúc người bị cảm, viêm họng hoặc cúm; vệ sinh răng miệng bằng nước muối sinh lý hàng ngày; đeo khẩu trang khi ra ngoài.

Tái khám 2 tuần sau phẫu thuật, tình trạng sức khỏe hai bé ổn định, khả năng lành thương tốt, không có những triệu chứng bất thường.

Amidan được xem là “tấm áo giáp” bảo vệ hệ hô hấp, giúp cơ thể chống lại các tác nhân có hại như vi khuẩn, virus, nấm mốc, bụi bẩn. Tuy nhiên, vì là lớp chắn đầu tiên này thường xuyên tiếp xúc với vi khuẩn và virus, amidan bị suy yếu, dễ rơi vào tình trạng sưng và viêm. Trẻ dễ viêm amidan, nhất là khi 3-6 tuổi do hệ miễn dịch của trẻ yếu, khả năng chống lại virus, vi khuẩn kém.

Bác sĩ Hằng cho biết, không phải viêm amidan nào cũng phẫu thuật. Bác sĩ sẽ cân nhắc nhiều yếu tố như độ tuổi, nguyên nhân, mức độ viêm; mức độ ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe. Trẻ trên 4 tuổi có thể phẫu thuật cắt amidan vì lúc này hệ miễn dịch và sức khỏe của trẻ đã có thể đáp ứng.

Cắt amidan thường được chỉ định trong các trường hợp khi viêm amidan tái phát nhiều lần trong năm; viêm amidan quá phát gây tắc nghẽn đường hô hấp trên như nuốt vướng, ngủ ngáy, hội chứng ngưng thở. Phẫu thuật nhằm loại bỏ hoàn toàn amidan bằng cách tiếp cận đường mổ bao quanh amidan, giữa nhu mô amidan và cơ thành họng. Đây là biện pháp cuối cùng và tối ưu để điều trị dứt điểm tình trạng viêm amidan.

Bác sĩ Thúy Hằng cho biết, sức đề kháng của trẻ không suy giảm sau khi phẫu thuật cắt amidan mà còn phòng ngừa được nguy cơ nhiễm bệnh nặng hơn như amidan quá phát gây ngưng thở khi ngủ, áp xe amidan quanh năm, viêm amidan mạn hốc mủ có bã đậu gây hôi miệng… Nếu không phẫu thuật, amidan có thể trở thành ổ bệnh, gây nhiễm trùng.

Để phòng ngừa viêm amidan cho trẻ, phụ huynh cần vệ sinh răng miệng trẻ bằng nước muối sinh lý mỗi ngày; nên đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài; giữ không khí xung quanh luôn sạch sẽ; hạn chế cho trẻ tiếp xúc môi trường khói bụi.