Khối u tuyến tiền liệt ác tính của ông Thương tiến triển tại chỗ, được bác sĩ phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt tận gốc bằng robot Da Vinci Xi.

Ông Thương, 72 tuổi, tiểu hơi gắt, nước tiểu có ít máu nên đến phòng khám gần nhà kiểm tra. Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) lên đến 33 ng/ml, cao hơn 8 lần so với ngưỡng bình thường (dưới 4 ng/ml). Nghi ngờ ung thư tuyến tiền liệt, người bệnh sau đó đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để khám chuyên sâu.

ThS.BS Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, cho biết khi thăm khám cho ông Thương ghi nhận tuyến tiền liệt có nhân cứng ở thùy trái. Với chỉ số PSA tăng cao bất thường, nguy cơ ung thư rất cao, cần phải chụp chụp cộng hưởng từ (MRI) và sinh thiết tuyến tiền liệt.

Kết quả MRI phát hiện tổn thương khu trú tại thùy trái, xếp loại PIRADS 4 (nghi ngờ ác tính), chưa ghi nhận hạch hay tổn thương xương di căn. Sau đó, ông Thương được sinh thiết tuyến tiền liệt qua ngả trực tràng dưới hướng dẫn siêu âm. Bác sĩ lấy tổng cộng 12 mẫu mô ở hai thùy tuyến tiền liệt làm xét nghiệm mô bệnh học. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy thùy trái có 4/6 mẫu ung thư, điểm Gleason 4+4, thuộc nhóm nguy cơ cao, ung thư còn khu trú trong tuyến tiền liệt.

Ở giai đoạn này, có hai chọn lựa điều trị: phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt tận gốc kết hợp điều trị hỗ trợ sau mổ, hoặc điều trị nội tiết trước khoảng 3 tháng rồi tiến hành xạ trị. Bác sĩ cũng giải thích về các lợi ích và nguy cơ của hai phương pháp điều trị. Mặc dù có bệnh nền tăng huyết áp, đái tháo đường nhưng thể trạng người bệnh còn tốt, do đó gia đình và người bệnh quyết định phẫu thuật với sự hỗ trợ của robot Da Vinci Xi.

Theo ThS.BS Nguyễn Tân Cương, khối u ở thùy trái của tuyến tiền liệt xâm lấn lớp vỏ bao và túi tinh bên trái, bóc tách khó khăn. Robot Davinci Xi với camera 3D độ phân giải cao giúp bác sĩ quan sát rõ các cấu trúc giải phẫu giúp phẫu tích chính xác, cắt bỏ triệt để mô ung thư. Bác sĩ điều khiển robot Da Vinci Xi cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt và túi tinh 2 bên, đồng thời bảo tồn tối đa các bó mạch thần kinh, góp phần giảm nguy cơ biến chứng, giúp người bệnh phục hồi nhanh và duy trì chức năng tiểu tiện cũng như chức năng sinh lý tốt hơn so với mổ mở hoặc nội soi truyền thống.

Sau phẫu thuật 2 ngày, ông Thương hồi phục tốt, có thể đi lại nhẹ nhàng, ăn uống bình thường và được xuất viện. Bác sĩ cho biết, có khoảng 20% trường hợp người bệnh sẽ tiếp tục được điều trị nội tiết, kết hợp thêm xạ trị bổ sung nhằm kiểm soát triệt để tế bào ung thư còn sót lại.

Ung thư tuyến tiền liệt là tình trạng tăng sinh ác tính của các tế bào trong tuyến tiền liệt. Bệnh thường tiến triển chậm và ít triệu chứng ở giai đoạn sớm. Khi ung thư tiến triển, người bệnh thường có triệu chứng rối loạn đi tiểu, tiểu máu, đau nhức xương, phù chân, suy thận… Tại Việt Nam, ung thư tuyến tiền liệt đứng thứ 7 về số ca mắc mới với khoảng 5.875 ca, và xếp thứ 9 về tỷ lệ tử vong do ung thư, theo Globocan năm 2022.

Nguyên nhân của ung thư tuyến tiền liệt hiện vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ đã được ghi nhận như tuổi cao, tiền sử gia đình có người mắc ung thư tuyến tiền liệt, hút thuốc lá, chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa, thừa cân béo phì, yếu tố di truyền và môi trường tiếp xúc với hóa chất độc hại.

Tùy theo giai đoạn ung thư, độ tuổi và tình trạng sức khỏe hiện tại, người bệnh được điều trị bằng các phương pháp phù hợp. Ung thư giai đoạn sớm hoàn toàn có thể chữa khỏi bằng phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt tận gốc hoặc xạ trị. Những trường hợp ung thư đã tiến xa hay di căn có thể làm chậm sự phát triển của khối u, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống thay vì chữa khỏi hoàn toàn. Các phương pháp chính bao gồm: liệu pháp nội tiết dùng thuốc triệt tiêu testosterone, hóa trị, liệu pháp miễn dịch, xạ trị và chăm sóc giảm nhẹ.

ThS.BS Nguyễn Tân Cương khuyến cáo nam giới, đặc biệt là người trên 50 tuổi hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao, nên chủ động tầm soát ung thư tuyến tiền liệt định kỳ. Việc phát hiện sớm giúp nâng cao hiệu quả điều trị, kéo dài thời gian sống và giảm tỷ lệ tử vong. Tiên lượng của ung thư tuyến tiền liệt nhìn chung khá tốt, nhất là khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn khu trú hoặc tiến triển tại chỗ.

Để phòng ngừa bệnh, nam giới cần duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, ăn uống cân bằng, hạn chế thịt đỏ và chất béo bão hòa, tăng cường rau xanh, hạn chế rượu bia và không hút thuốc lá. Khám sức khỏe định kỳ và tầm soát tuyến tiền liệt đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và điều trị bệnh sớm.

*Tên người bệnh đã được thay đổi