Điều trị thoái hóa khớp bằng tế bào gốc – Bạn cần biết gì?

Điều trị thoái hóa khớp gối bằng tế bào gốc có tác dụng chống viêm và phục hồi chức năng khớp. Hiện nay, hai phương pháp điều trị thoái hóa khớp bằng tế bào gốc phổ biến là tế bào gốc tự thân từ mô mỡ hoặc tế bào gốc đồng loài từ mô dây rốn.

Tế bào gốc là các tế bào vạn năng, có khả năng tăng sinh và biệt hóa thành các tế bào thuộc mô liên kết như mỡ, xương, sụn; và các mô khác như tế bào thần kinh, gan, tụy, thận… Những tế bào này còn tiết ra các yếu tố điều hòa miễn dịch, chống viêm, tái tạo mạch máu, ngăn chặn sự chết tế bào.

Tổng quan về thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là tình trạng lão hóa không thể tránh khỏi của tổ chức sụn, các tế bào, các mô ở khớp và xung quanh khớp. Các dấu hiệu thoái hóa khớp sẽ xuất hiện đầu tiên ở sụn khớp, sau đó đến xương dưới sụn, dây chằng, các cơ cạnh khớp và màng hoạt dịch khớp.

Thoái hóa làm cho lớp đệm giữa các khớp, còn gọi là sụn khớp, bị mài mòn. Do đó, khi cơ thể chuyển động, phần xương đầu các khớp cọ xát với nhau mạnh hơn, gây đau, sưng, cứng, hạn chế vận động và trở thành một bệnh lý mạn tính. Bệnh diễn ra một cách âm thầm, phát triển trong thời gian dài. Các khớp xương dễ bị thoái hóa nhất là khớp đốt sống cổ, khớp đốt sống thắt lưng, khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân, bàn chân….

Cách điều trị thoái hóa khớp bằng tế bào gốc là gì?

Điều trị thoái hóa khớp bằng tế bào gốc là phương pháp nhân cấy tế bào gốc trung mô, sau đó tiêm vào khớp cần điều trị thoái hóa. Tế bào gốc sẽ hoạt hóa và hỗ trợ các tế bào khác hoạt động, từ đó, giúp chống viêm và phục hồi chức năng khớp – ThS.BS Trần Thị Hoài Thanh, khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội chia sẻ.

Hai phương pháp phổ biến điều trị thoái hóa khớp bằng tế bào gốc là sử dụng tế bào gốc tự thân từ mô mỡ và tế bào gốc đồng loài từ mô dây rốn. Theo đó, tế bào gốc tự thân là những tế bào trung mô có thể tìm thấy trong tủy xương, mô mỡ, dây rốn, tủy răng,… của chính người bệnh. Ngược lại, tế bào gốc đồng loài là sử dụng tế bào gốc của người khác truyền cho người bệnh. (1)

Thông thường, thoái hóa khớp sẽ được điều trị bằng phương pháp sử dụng tế bào gốc tự thân. Theo đó, các bác sĩ sẽ tiến hành gây tê tại chỗ và lấy mô mỡ bụng của người bệnh. Sau khi được tách khỏi mô mỡ bụng, tế bào gốc sẽ được trộn với dung dịch chứa các yếu tố tăng trưởng để tạo thành môi trường thuận lợi cho sự phát triển của tế bào gốc. Hỗn hợp này sẽ được hoạt hóa dưới tác động của đèn laser chuyên dụng. Kết quả là thu được hàng triệu tế bào gốc đã được hoạt hóa. Cuối cùng, bác sĩ sẽ tiêm những tế bào gốc đã được hoạt hóa này vào khớp bị thoái hóa.

Xem thêm: Phương pháp tiêm nội khớp là gì?

Ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh lý thoái hóa khớp tại Việt Nam

Viêm khớp và tổn thương sụn ngày càng phổ biến trong cộng đồng, không chỉ người cao tuổi mà số lượng người trẻ mắc phải bệnh lý này cũng không ngừng tăng lên. Do đó, việc điều trị thoái hóa khớp đã trở thành một vấn đề cấp thiết. Trị liệu bằng tế bào gốc là một bước đột phá trong y học.

Tại Việt Nam, mặc dù còn khá mới mẻ nhưng việc điều trị bằng tế bào gốc đã được ứng dụng nhiều tại các bệnh viện và mang lại những hiệu quả tích cực. Trong đó, BVĐK Tâm Anh đi tiên phong trong sử dụng tế bào gốc Trung mô, có nguồn gốc từ mô dây rốn đồng loài để điều trị thoái hoá khớp gối….

Thoái hóa khớp gối là một trong những dạng thoái hóa ở khớp phổ biến nhất tại Việt Nam. Bệnh phát triển qua nhiều giai đoạn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và sinh hoạt của bệnh nhân.

Nguyên lý hoạt động của tế bào gốc

Tế bào gốc là những tế bào đặc biệt, có khả năng nhân lên và phát triển thành các loại mô tế bào khác nhau. Theo cơ chế hoạt động tự nhiên của cơ thể, khi bất cứ tế bào hay mô nào bị tổn thương, tế bào gốc sẽ tự tập trung và di chuyển đến vị trí đó để chữa trị.

Tại đây, tế bào gốc sẽ sản sinh ra các mô lành mạnh thay thế cho tế bào bị tổn thương. Chính nhờ khả năng phân chia để tạo ra tế bào mới này mà điều trị bằng tế bào gốc đã được ứng dụng để sửa chữa hay tạo mới các phần cơ thể bị tổn thương, trong đó có bệnh lý thoái hóa khớp.(2)

Thông thường, mô sụn không có tế bào gốc, do đó các tế bào gốc sẽ được lấy từ tủy xương và mô mỡ. Sau khi được tiêm vào khớp, tế bào gốc kích thích cơ chế giảm viêm, kích thích sửa chữa tế bào và cải thiện tình trạng lưu thông máu… từ đó chữa lành lớp sụn đã bị tổn thương hoặc tạo nên một lớp đệm sụn mới. Vì vậy, điều trị thoái hóa khớp gối bằng tế bào gốc là phương pháp mang lại hiệu quả vượt trội.

Lợi ích so với các phương pháp truyền thống khác

Khi quá trình viêm xảy ra, tế bào gốc tự thân sẽ tiết ra các yếu tố tăng trưởng như SGF, EGF ức chế cytokine viêm, từ đó, giúp giảm viêm, kích thích tăng tưới máu nuôi mô khớp. Điều này hỗ trợ sửa chữa và phục hồi những mô, cấu trúc xương dưới sụn bị tổn thương.

Sau khi tiêm tế bào gốc tự thân vào khớp sẽ làm hoạt hóa và hỗ trợ các tế bào khác phát triển. Kết quả là sụn khớp dày lên, giảm tiếng lạo xạo trong khớp khi hoạt động, giảm đau và cải thiện cấu trúc xương dưới sụn. Người bệnh có thể cảm thấy sự cải thiện rõ rệt sau khoảng 6 – 12 tháng. Mỗi lần tiêm tế bào gốc có hiệu quả kéo dài trung bình từ 3 – 4 năm. Trong khi các phương pháp truyền thống như dùng thuốc giảm đau chỉ có hiệu quả trong một thời gian ngắn. (3)

Ngoài ra, sử dụng tế bào gốc để điều trị thoái hóa khớp còn mang đến một ưu điểm khác là không cần phẫu thuật. Tiêm tế bào gốc điều trị thoái hóa khớp càng sớm thì hiệu quả càng cao. Do đó, ít ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và người bệnh mau khỏi hơn.

Biến chứng

Hiện tại, ngoài tình trạng sưng, đỏ hiếm khi xảy ra sau khi tiêm tế bào gốc thì điều trị bằng phương pháp này chưa ghi nhận xuất hiện biến chứng.

Một số lưu ý khi áp dụng phương pháp

Bất kể áp dụng phương pháp ghép tế bào gốc tự thân hay tế bào gốc đồng loài, để phát huy hiệu quả điều trị tốt nhất, người bệnh đều cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, thăm khám định kỳ. Đồng thời, người bệnh cũng nên thực hiện lối sống khoa học như chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên ở cường độ thích hợp, duy trì cân nặng lành mạnh, hạn chế rượu bia và thuốc lá…

Ngoài ra, cần lưu ý rằng, khi tuổi càng cao thì tế bào gốc trong các mô càng ít và quá trình nuôi cấy nhân tế bào gốc cũng dài hơn. Do đó, tốt nhất người bệnh nên lưu trữ tế bào gốc tại các cơ sở y tế ngay từ khi còn trẻ.

Giới thiệu dịch vụ tế bào gốc của Tâm Anh

Hiện nay, Trung tâm Tế bào gốc, Hệ thống BVĐK Tâm Anh đang triển khai 3 dịch vụ:

• Lưu trữ tế bào gốc máu dây rốn
• Lưu trữ tế bào gốc từ mô dây rốn
• Lưu trữ tế bào gốc từ máu và mô dây rốn.

Nhằm đảm bảo việc điều trị bằng liệu pháp tế bào đạt hiệu quả cao nhất, Trung tâm tuân thủ nghiêm ngặt các quy định khắt khe theo tiêu chuẩn quốc tế trong lưu trữ, đánh giá chất lượng và quản lý sản xuất khối tế bào trị liệu như: tiêu chuẩn của Hiệp hội các ngân hàng máu Hoa Kỳ (American Association of Blood Banks – AABB) cho lưu trữ máu dây rốn; tiêu chuẩn về tế bào của Hiệp hội Quốc tế về Liệu pháp tế bào (International Society for Cellular Therapy – ISCT)…

Ngoài ra, sự thành công của Trung tâm còn đến từ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành và hệ thống trang thiết bị hiện đại như hệ thống xử lý tế bào gốc tạo máu tự động Sepax® 2, hệ thống máy phân tích tế bào theo dòng chảy BD FACSCanto II, hệ thống thu nhận hình ảnh tế bào EVOS M5000…

Không chỉ phục vụ cho những khách hàng sinh con tại Bệnh viện Tâm Anh, Trung tâm Tế bào gốc còn tiếp nhận lưu trữ tế bào gốc cho các khách hàng có nhu cầu, chuyển giao tế bào gốc đến các đơn vị y tế khác để đáp ứng quá trình điều trị và chăm sóc tốt nhất cho người bệnh.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…

BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Bác sĩ Hoài Thanh nhấn mạnh, điều trị thoái hóa khớp gối bằng tế bào gốc mang lại hiệu quả tích cực và đảm bảo an toàn cho người bệnh.