
Hiện tượng đau bụng là dấu hiệu thường gặp sau chuyển phôi, thường được mô tả tương tự như cơn đau bụng kinh. Nguyên nhân gây ra tình trạng đau bụng như đau bụng kinh sau chuyển phôi có thể là phôi làm tổ thành công, tác dụng phụ của thuốc hỗ trợ điều hòa nội tiết tố hoặc liên quan đến vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Đau bụng sau chuyển phôi là hiện tượng phổ biến. Bác sĩ lý giải, các loại thuốc điều hòa nội tiết tố khi làm IVF và thao tác trong thủ thuật chuyển phôi có thể gây đau, khó chịu ở vùng bụng. Trong trường hợp phôi không làm tổ thành công, tình trạng này có thể kéo dài vài ngày. Nếu chị em có thai, cơn đau tức vùng bụng chậu có thể kéo dài vài tuần.
Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Tú giải thích hiện tượng đau bụng nhẹ, lâm râm có thể là triệu chứng sinh lý bình thường khi phụ nữ mang thai. Khi phôi làm tổ thành công, các hormone của quá trình thai nghén giai đoạn đầu (đối với thai IVF là hormone ngoại sinh từ các loại thuốc hỗ trợ nội tiết tố) có tác dụng giúp tử cung phát triển để chứa phôi thai. Điều này có thể dẫn đến các dây chằng treo giữ tử cung trong ổ bụng căng hơn bình thường, khiến chị em có cảm giác đau bụng lâm râm hoặc “nhói” trong ngày.
Tuy nhiên nếu đau bụng dữ dội kèm một số triệu chứng khác có thể là dấu hiệu viêm nhiễm, dọa sảy thai hoặc thai nghén thất bại sớm.
Triệu chứng đau bụng có thể là dấu hiệu nhận biết sớm chuyển phôi thành công. Tuy nhiên cũng không loại trừ khả năng đau bụng báo hiệu chu kỳ kinh nguyệt của chị em đang tới gần, đồng nghĩa quá trình chuyển phôi thất bại.
Dấu hiệu đau bụng có thể xuất hiện ở nhiều thời điểm khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau chướng bụng. Bác sĩ Mỹ Tú chỉ ra một số thời điểm xuất hiện triệu chứng đau bụng chị em cần lưu ý như:
14 ngày sau chuyển phôi, nếu kết quả que thử thai 2 vạch, khả năng cao chị em đã mang thai. Mặc dù vậy đây mới là kết quả đầu tiên, chị em cần xét nghiệm máu đo nồng độ beta hCG và đo lại sau 48 giờ để đánh giá sự thay đổi nồng độ beta. Nếu nồng độ HCG trên 25 mIU/ml, và tăng gấp 1,5-2 lần sau 48 giờ, tiên lượng thai nhi phát triển tốt.
Rất nhiều nguyên nhân gây đau bụng như hành kinh sau chuyển phôi. Nguyên nhân chính gây ra tình trạng này do các hormone thời kỳ đầu mang thai kích thích sự phát triển của tử cung, làm tăng sức căng của các dây chằng treo ở giữa tử cung trong bụng người mẹ. Đó là lý do nhiều chị em bị đau bụng âm ỉ hoặc đau nhói vùng bụng dưới.
Tác dụng phụ của các loại thuốc hỗ trợ nội tiết tố được chỉ định khi làm IVF cũng là nguyên nhân gây đau tức bụng. Một số triệu chứng xuất hiện đồng thời gồm chướng bụng, đi tiểu nhiều, căng tức ngực…
Trong trường hợp không mong muốn, đau bụng dữ dội sau thủ thuật có thể là dấu hiệu nhiễm trùng hoặc xuất huyết trong do sai sót ở quá trình thủ thuật. Dấu hiệu bất thường có thể xuất hiện đồng thời như xuất huyết âm đạo rỉ rả, sốt cao…
Tùy thuộc vào cơ địa mỗi người mà hiện tượng đau bụng sau chuyển phôi có thể xảy ra sớm hoặc muộn. Thông thường, triệu chứng đau âm ỉ vùng bụng chậu xuất hiện vào ngày thứ 6 sau chuyển phôi.
Xem thêm: Phân biệt đau bụng kinh và đau bụng có thai – Có gì khác nhau?

Cảm giác đau bụng sau khi chuyển phôi giữa mỗi người không giống nhau. Mặc dù vậy, nhiều chị em mô tả cơn đau sau tương tự cảm giác đau bụng kinh. Bụng của chị em bị đau tức nhẹ hoặc căng sau khi hoàn tất thủ thuật. Mức độ đau có thể từ nhẹ đến vừa, cảm giác không quá đau đớn nhưng khiến chị em không thoải mái. Một số người có cảm giác co bóp hoặc “rút” nhẹ trong bụng giống sắp đến chu kỳ kinh nguyệt. Trong khi đó không ít chị em mô tả cảm giác nặng nề trong vùng bụng dưới.
Bác sĩ Mỹ Tú nhấn mạnh mỗi người có một ngưỡng chịu và cảm nhận về cơn đau không giống nhau. Nếu chị em cảm thất bất kỳ cảm giác đau nào không bình thường, nên bình tĩnh quan sát và trao đổi với bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra.
Ngoài những cơn đau bụng như đau bụng kinh, một số triệu chứng khác có thể xuất hiện đồng thời dự đoán mang thai thành công ở chị em làm IVF. Các dấu hiệu thường gặp gồm:
Sau khi chuyển phôi, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc hỗ trợ làm tăng nồng độ progesterone trong cơ thể giúp nâng cao tỷ lệ phôi làm tổ. Tác dụng phụ của các loại thuốc có thể dẫn đến cảm giác đầy hơi, chướng bụng. Ngoài ra, chướng bụng và đầy hơi cũng có thể là dấu hiệu mang thai sau chuyển phôi do nội tiết tố trong cơ thể tăng cao.
Khi phôi bám vào thành tử cung, đào sâu vào nội mạc có thể gây chảy máu. Nếu chị em sau chuyển phôi thấy ra một ít máu thì không nên quá lo lắng. Theo một nghiên cứu, tình trạng này xảy ra ở 7-42% bệnh nhân làm IVF. (2)
Ra máu báo thai thường xảy ra khoảng 6-12 ngày sau chuyển phôi. Tình trạng chảy máu nhẹ có thể kéo dài vài ngày và tự hết. Lượng máu báo thường ít, màu hồng nhạt hoặc ngả nâu, khác với xuất huyết sau chuyển phôi.
Bác sĩ Mỹ Tú lưu ý nếu tình trạng ra máu ồ ạt, không kiểm soát được bằng băng vệ sinh kèm đau bụng dữ dội, chị em cần thông báo đến bác sĩ điều trị và nhanh chóng đến thăm khám tại bệnh viện để có biện pháp xử lý phù hợp.
Lượng hormone tăng cao trong quá trình mang thai làm vùng kín tiết ra nhiều dịch nhờn màu trắng đục. Nếu đau bụng kèm tăng tiết dịch vùng kín, khả năng cao phôi đã làm tổ thành công.
Vùng kín ẩm ướt sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nhiễm vùng kín. Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, chị em cần chú ý giữ gìn vệ sinh vùng kín cẩn thận, không thụt rửa để tránh làm vi khuẩn sinh sôi, phát triển.
Nồng độ progesterone tăng cao giúp nội mạc tử cung phát triển tốt, tạo điều kiện cho phôi thai làm tổ. Tuy nhiên nồng độ progesterone cao dẫn đến triệu chứng mệt mỏi. Đồng thời, cơ thể cần sử dụng nhiều năng lượng hơn để hỗ trợ phôi thai phát triển dẫn đến cảm giác kiệt sức. Nếu đậu thai, tình trạng này có thể kéo dài suốt 3 tháng đầu.

Chậm kinh là dấu hiệu chuyển phôi thành công “rõ ràng nhất”. Nếu chị em vừa bị đau bụng nhẹ, chậm kinh và thử que xuất hiện 2 vạch, khả năng cao quá trình chuyển phôi đã đạt kết quả đúng như mong đợi.
Thời gian tốt nhất để thử thai là 14 ngày kể từ thời điểm đưa phôi vào tử cung người mẹ. Chị em lưu ý không nên thử thai quá sớm hoặc quá muộn nhằm tránh khả năng dương tính/âm tính giả. Để chắc chắn, chị em nên thăm khám theo kế hoạch điều trị và xét nghiệm máu đo nồng độ beta hCG để xác định có thai hay không.
Vị trí đau ở bụng thường liên quan đến vị trí phôi làm tổ, hoặc dây chằng treo tử cung của người mẹ căng tức để chuẩn bị cho quá trình nuôi dưỡng thai nhi. Cơn đau có thể xuất hiện tại các vị trí như:
>> Xem thêm:
Sau khi chuyển phôi bị đau bụng là tình trạng phổ biến, chị em không nên quá lo lắng. Các cơn đau bụng thường được mô tả tương tự đau bụng kinh, liên quan đến sự thay đổi hormone và chuẩn bị để tiếp nhận phôi vào làm tổ. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài, mức độ đau ngày càng nghiêm trọng đi kèm các triệu chứng như chảy máu, chị em nên liên hệ bác sĩ điều trị để tư vấn và kiểm tra.
Không phải mọi trường hợp đau bụng sau thực hiện thủ thuật đưa phôi vào cơ thể đều nguy hiểm. Tuy nhiên đau bụng dữ dội kèm các dấu hiệu bất thường khác lại cảnh báo vấn đề nghiêm trọng.
Mặc dù dấu hiệu đau bụng, chướng bụng xảy ra phổ biến ở phụ nữ sau chuyển phôi, khả năng cao là dấu hiệu chuyển phôi thành công song một số ít trường hợp đau bụng dữ dội do nguyên nhân khác.
Bác sĩ Mỹ Tú lưu ý đau bụng dữ dội sau chuyển phôi không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài, mức độ đau nghiêm trọng và kèm triệu chứng khác như chảy máu, chảy nước màu vàng, dịch có mùi hôi khó chịu, chị em cần liên hệ bác sĩ điều trị ngay và nhập viện cấp cứu. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo mắc viêm nhiễm, tổn thương tử cung…

Thủ thuật chuyển phôi được đánh giá là an toàn và được thực hiện trong các phòng vô khuẩn, do chính các bác sĩ, chuyên gia lĩnh vực hỗ trợ sinh sản thực hiện. Hầu hết các trường hợp bệnh nhân sau chuyển phôi không gặp bất thường gì, tuy nhiên bệnh nhân vẫn đối mặt nguy cơ rủi ro khi thực hiện thủ thuật.
Trong trường hợp chị em bị đau bụng và ra máu, nên trao đổi với bác sĩ điều trị để có hướng xử trí kịp thời. Đây có thể là dấu hiệu tử cung bị tổn thương cần được theo dõi sát. Bác sĩ lưu ý chị em tuyệt đối không tự đoán nguyên nhân gây đau bụng, chảy máu, sử dụng các loại thuốc cầm máu nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ điều trị.
>> Xem thêm: Ra máu sau chuyển phôi có sao không? Nguyên nhân và cách xử trí
Thời gian chuyển phôi xong bị đau bụng kéo dài bao lâu còn phụ thuộc vào các yếu tố cơ địa cá nhân và cách thức điều trị. Cảm giác đau bụng lâm râm có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày sau chuyển phôi. Thậm chí, tình trạng đau kéo dài lên tới vài tuần hoặc lâu hơn ở một vài trường hợp. Bác sĩ lưu ý cơn đau tức vùng bụng kéo dài có thể là dấu hiệu vấn đề nào đó, cần được bác sĩ đánh giá và có biện pháp điều trị phù hợp.
Một số lưu ý giúp giảm đau bụng sau khi chuyển phôi chị em nên áp dụng như:
Chế độ nghỉ ngơi phù hợp sau chuyển phôi giúp giảm mức độ nghiêm trọng của các dấu hiệu cơ thể thay đổi, đồng thời giúp chị em sớm phục hồi sức khỏe sau hành trình điều trị kéo dài. Trong ngày chuyển phôi, chị em nên nghỉ ngơi hoàn toàn. Những ngày sau đó, chị em cần hạn chế các hoạt động gắng sức, mang vác vật nặng…
Nhiều chị em hiểu nhầm sau chuyển phôi nên nằm im một chỗ, không hoạt động gì để phôi bám thành tử cung. Bác sĩ Mỹ Tú giải thích nằm im một chỗ sau chuyển phôi không phải là ý hay. Việc hạn chế đi lại, vận động sẽ khiến chị em dễ chán nản, ê nhức, mệt mỏi, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
>> Xem thêm: Sau chuyển phôi có nên ngồi nhiều không? [Giải đáp thắc mắc]
Thay vì nằm một chỗ, các hoạt động tốt cho chị em gồm đi bộ, yoga hoặc thiền định. Dọn dẹp nhà cửa cũng là một cách giúp chị em giải tỏa căng thẳng sau thủ thuật. Bác sĩ khuyến khích chị em sắp xếp làm việc với cường độ vừa phải để giữ tinh thần vui vẻ, thoải mái, tránh căng thẳng trong thời gian chờ đợi.
Theo dõi mức độ đau bụng sau thủ thuật nhằm đảm bảo sự phục hồi sức khỏe cũng như sớm phát hiện bất kỳ vấn đề nghiêm trọng khác. Chị em nên ghi chú mức độ và tần suất cơn đau, các triệu chứng đi kèm (nếu có). Điều này giúp theo dõi sự thay đổi theo thời gian, bác sĩ có thêm thông tin để chẩn đoán nguy cơ sớm.
Liên hệ ngay với bác sĩ nếu bụng đau sau chuyển phôi ở mức độ nghiêm trọng, cơn đau xảy ra liên tục, có thể kèm sốt, ra máu âm đạo… Đây có thể là những dấu hiệu cảnh báo tình trạng viêm nhiễm hoặc rủi ro sau khi làm thủ thuật chuyển phôi.
Nhằm hạn chế tối thiểu nguy cơ nhiễm trùng, chị em nên lựa chọn các trung tâm Hỗ trợ sinh sản uy tín đảm bảo trang thiết bị, cơ sở vật chất hiện đại; đội ngũ y bác sĩ giỏi, nhiều năm kinh nghiệm và hệ thống phòng labo hiện đại nhằm tối ưu hóa quá trình nuôi cấy phôi, tạo điều kiện tốt nhất cho phôi phát triển.
Để nhận tư vấn quá trình làm IVF tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, hệ thống BVĐK Tâm Anh, khách hàng vui lòng liên hệ qua thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trong thực tế, đau bụng như đau bụng kinh sau chuyển phôi có thể xuất hiện đồng thời với các triệu chứng khác. Quan trọng nhất chị em cần tìm hiểu các dấu hiệu phôi làm tổ thành công để phân biệt với các vấn đề bất thường khác sau thủ thuật. Trong bất kỳ trường hợp nào, chị em và gia đình nên bình tĩnh, theo dõi sự thay đổi của các triệu chứng, đồng thời trao đổi với bác sĩ điều trị trực tiếp để có hướng xử trí phù hợp.