Chụp MRI mạch máu não hay chụp cộng hưởng từ mạch máu não (MRA) hiện đang được sử dụng phổ biến tại nhiều cơ sở y tế, hỗ trợ bác sĩ xác định nguồn gốc các tổn thương ở mạch máu não.
Lưu ý: Thay vì nói chụp MRA, bài viết này dùng thuật ngữ “chụp MRI mạch máu não để phù hợp, dễ hiểu với một số người dân.
Chụp MRI mạch máu não có thể giúp xác định cấu trúc của mạch máu não, tình hình lưu thông máu, những bất thường hoặc tổn thương trong mạch máu não. Vậy, chụp MRI mạch máu não là gì?
Chụp MRI mạch máu não có ưu điểm gì? Kỹ thuật chụp cộng hưởng từ mạch máu não được thực hiện theo quy trình như thế nào?
Chụp MRI mạch máu não hay chụp cộng hưởng từ mạch máu não (tức là chụp MRA – Magnetic Resonance Angiography) là một dạng đặc biệt của chụp cộng hưởng từ (MRI). Phương pháp này sử dụng từ trường và hệ thống máy vi tính để tạo ra những hình ảnh 3 chiều của mạch máu não với độ phóng đại lớn. Qua đó giúp bác sĩ nhìn rõ cấu trúc mạch máu não, đánh giá tình trạng mạch máu não của người bệnh. Thông qua MRI mạch máu não, bác sĩ cũng có thể phát hiện được những bất thường về sự lưu thông máu trong mạch máu não cũng như những tổn thương nội mạch mà các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác không thể mang lại kết quả chi tiết.
Chụp MRI mạch máu não là phương pháp chẩn đoán hình ảnh khá an toàn, không xâm lấn, không gây đau cho người bệnh, được xem là bước tiến lớn trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh y khoa và hiện đang là phương pháp hiệu quả hàng đầu giúp tầm soát, phát hiện các bệnh lý về mạch máu não, thần kinh sọ não như viêm mạch máu não, hẹp động mạch não, tắc động mạch não, phình động mạch não, vỡ động mạch não, rách nội mạc động mạch não, đột quỵ, u não…
Chụp MRI mạch máu não cho kết quả hình ảnh chi tiết về mạch máu não, không xâm lấn cơ thể và hầu như không ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh cũng như những người xung quanh. Cụ thể, chụp MRI mạch máu não có nhiều ưu điểm vượt trội như sau:
Chụp MRI mạch máu não hoàn toàn không sử dụng bức xạ tia X nên người bệnh không chịu bất kỳ tác động nào từ bức xạ có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe này. Người bệnh có thể tiến hành chụp MRI mạch máu não nhiều lần để theo dõi tiến triển của bệnh, đặc biệt là trường hợp bị đột quỵ.
Ngoài ra, vì không sử dụng tia X, chụp cộng hưởng từ mạch máu não còn có thể ứng dụng cho phụ nữ đang mang thai. Tuy nhiên, trong trường hợp này, người bệnh cần thông báo cụ thể cho bác sĩ biết về thai kỳ của mình để nhận được chỉ định phù hợp. Những thai phụ đang trong giai đoạn tam cá nguyệt đầu tiên chỉ tiến hành chụp MRI mạch máu não khi thật sự cần thiết theo chỉ định của bác sĩ.
Đối với một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp CT, chụp DSA… việc sử dụng thuốc cản quang sẽ giúp làm tăng số lần chụp dẫn đến tăng hấp thụ tia X, tăng nguy cơ dị ứng thuốc tương phản. Trong khi đó, phương pháp chụp MRI mạch máu não không sử dụng tia X hay bất kỳ loại tia bức xạ nào, rất ít trường hợp chụp có thuốc tương phản nên hạn chế được nguy cơ dị ứng thuốc.
Trong một số trường hợp khi tiến hành chụp cộng hưởng từ mạch máu não, bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh sử dụng thuốc đối quang từ (chất tương phản từ). Mục đích là giúp nâng cao độ rõ nét, chính xác của kết quả hình ảnh. Thuốc đối quang từ hoàn toàn khác biệt với thuốc cản quang.
Sử dụng thuốc đối quang từ khi chụp MRI mạch máu não cho hiệu quả đặc biệt trong trường hợp đánh giá tổn thương các khối u não, viêm mạch máu não, dị tật ở mạch máu não… Theo ghi nhận của y văn thế giới, tác dụng phụ hoặc biến chứng do sử dụng thuốc đối quang từ là rất hiếm gặp. Rất ít người bệnh có cơ địa quá mẫn cảm với loại thuốc này. Nếu có, người bệnh có thể gặp một số tình trạng như đau đầu, chóng mặt, nôn, buồn nôn, dị ứng da, co giật…
Chụp MRI mạch máu não thường mất khoảng 20 phút tùy từng loại thiết bị, trừ những trường hợp đặc biệt có thể tốn nhiều thời gian hơn. Chụp MRI mạch máu não giúp kiểm tra, khảo sát mạch máu não nhanh chóng, hiệu quả. Từ đó, hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong việc đánh giá và chẩn đoán các bệnh lý về mạch máu não, thần kinh sọ não cũng như đưa ra phương án điều trị phù hợp, tối ưu.
Hiện nay, các máy quét MRI có thể chụp được hình ảnh ở hầu hết mọi mặt phẳng, đặc biệt là đối với ba mặt phẳng, bao gồm: mặt phẳng trục ngang, mặt phẳng dọc và mặt phẳng vành. Cùng với đó, các máy quét MRI còn sử dụng hơn 250 sắc thái xám để phân biệt những phần khác nhau của mô. Nhờ vậy, kết quả chụp cộng hưởng từ mạch máu não cho ra nhiều loại hình ảnh và nhiều góc độ của mạch máu não với độ phân giải cao, chất lượng hình ảnh rõ nét.
Chụp cộng hưởng từ mạch máu não hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán, và điều trị các bệnh lý liên quan tới mạch máu não, thần kinh sọ não. Ngoài việc được ứng dụng để khám, tầm soát những bệnh lý có liên quan thì phương pháp chụp MRI mạch máu não còn được sử dụng phổ biến và có thể thực hiện nhiều lần trong quá trình theo dõi, điều trị các bệnh như: hẹp động mạch cảnh, bệnh cảnh đột quỵ, dị dạng mạch máu não…
Chụp MRI mạch máu não có thể được bác sĩ chỉ định thực hiện đối với những người bệnh thường xuyên bị đau đầu, đặc biệt là chứng đau đầu gia tăng về cường độ và chu kỳ lặp lại hoặc kèm theo các biểu hiện như: hoa mắt, chóng mặt, nôn, buồn nôn, tê hoặc yếu các chi…
Thông qua phương pháp chẩn đoán hình ảnh này, bác sĩ có thể đánh giá được quá trình tuần hoàn máu lên não, kịp thời phát hiện các bất thường ở mạch máu não. Qua đó bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác các bệnh lý như: thiếu máu não, dị dạng mạch máu não, u não, đột quỵ…
Chụp MRI mạch máu não khá an toàn và có thể áp dụng cho nhiều đối tượng người bệnh. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp bị hạn chế do nhiễu ảnh của kim loại ví dụ như:
Ngoài ra, những người đang mắc hoặc có tiền sử vừa tiến hành phẫu thuật, dị ứng/sốc phản vệ với bất kỳ loại thuốc hay thực phẩm nào, phụ nữ đang mang thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ, có hội chứng sợ không gian kín… cần khai báo đầy đủ, kịp thời để bác sĩ có chỉ định phù hợp.
Chụp MRI mạch máu não cần được tiến hành theo quy trình nghiêm ngặt và đầy đủ. Việc làm này giúp bảo vệ sự an toàn cho người bệnh, đảm bảo kết quả hình ảnh có chất lượng tối ưu, bảo vệ hệ thống máy chụp không bị hư hỏng hay xảy ra sự cố ngoài ý muốn.
Người bệnh cần thông báo đầy đủ cho bác sĩ biết về tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý, đặc biệt là những trường hợp chống chỉ định chụp cộng hưởng từ mạch máu não. Ngoài ra, trước khi chụp MRI mạch máu não, người bệnh cần kiểm tra kỹ lưỡng và tạm thời tháo ra khỏi cơ thể những món trang sức, phụ kiện, thiết bị điện tử, các loại thẻ, dụng cụ lưu trữ… Đồng thời, người bệnh cần thay quần áo theo yêu cầu của cơ sở y tế.(1)
Đa phần các trường hợp không tiêm thuốc tương phản, nhưng một số trường hợp có tiêm thuốc tùy bệnh cảnh lâm sàng.
Sau đó, người bệnh được kỹ thuật viên hướng dẫn tư thế nằm và có thể phải thắt dây đai, đặt nút bịt tai hoặc dùng tai nghe… Việc này giúp người bệnh có tư thế thoải mái và đảm bảo cho máy MRI chụp được hình ảnh theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Trong quá trình chụp các lần phát xung gây ra tiếng ồn, và phát nhiệt. Người khám có thể cảm giác có luồng nóng nhẹ quanh đầu.
Hầu hết người bệnh sau khi chụp cộng hưởng từ mạch máu não đều không bị tác động hay gặp phản ứng phụ nào. Do đó, người bệnh cũng không cần phải kiêng cử ăn uống hay tạm dừng bất kỳ hoạt động thể chất/tinh thần nào, bạn có thể tiếp tục sinh hoạt bình thường.
Sau khi chụp MRI mạch máu não, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh cần có thời gian để phân tích hình ảnh từ bản quét MRI. Từ đó kết quả được chuyển đến cho bác sĩ trực tiếp điều trị để có thể chẩn đoán và chỉ định phương pháp chữa trị hiệu quả, tối ưu.
Vốn là một chuỗi xung khảo sát mạch máu trong cộng hưởng từ, MRI mạch máu có nhiều điểm tương đồng với MRI, đặc biệt là về tính chất, quy trình tiến hành và thiết bị sử dụng. Tuy nhiên, giữa MRI mạch máu và MRI vẫn có những điểm khác nhau, bao gồm:(2)
Thông qua một số điểm bất thường trên kết quả hình ảnh, chụp MRI mạch máu vẫn có thể giúp bác sĩ phát hiện khối u. Đặc biệt là sự chèn ép của khối u khiến cho các mạch máu không nằm đúng vị trí so với cấu trúc giải phẫu. Ngoài ra, trong quá trình theo dõi và điều trị các khối u, bác sĩ cũng có thể chỉ định cho người bệnh chụp MRI mạch máu để kiểm tra những mạch máu nuôi khối u.
Giá chụp MRI mạch máu não bao nhiêu tiền còn tùy vào máy móc, trang thiết bị, chất lượng dịch vụ, trình độ chuyên môn của bác sĩ… tại cơ sở y tế. Nhìn chung, mức giá chụp MRI mạch máu não dao động từ 1.200.000 đồng đến hơn 3.000.000 đồng/mỗi lần chụp.
Lưu ý, bảng giá dịch vụ trên đây là bảng giá tham khảo tại thời điểm cập nhật bài viết. Khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp bệnh viện để được tư vấn cụ thể về chi phí tại thời điểm sử dụng dịch vụ.
Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh trang bị hệ thống chụp cộng hưởng từ MRI 1.5 – 3 Tesla của hãng Siemens cao cấp, công nghệ hiện đại hàng đầu thế giới. Thông qua hệ thống này, quá trình chụp MRI mạch máu não trở nên thuận tiện, an toàn hơn, giúp người bệnh cảm thấy thoải mái trong quá trình thực hiện. Đồng thời kết quả hình ảnh đạt chất lượng cao hơn, hỗ trợ tích cực cho việc tầm soát, chẩn đoán, điều trị hiệu quả các bệnh lý về mạch máu não và thần kinh sọ não.
Để đặt lịch thăm khám, tư vấn các vấn đề về sức khỏe tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, chụp MRI mạch máu não hay chụp cộng hưởng từ mạch máu não là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu, có độ chính xác cao, độ phóng đại hình ảnh lớn và rõ nét. Nhờ vậy, kết quả chụp có thể hỗ trợ tích cực cho việc tầm soát, chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm tại mạch máu não cũng như các bệnh về thần kinh sọ não. Người bệnh cần hợp tác với bác sĩ, kỹ thuật viên trong lúc chụp MRI mạch máu não để nhận được kết quả chính xác, đảm bảo an toàn cho sức khỏe.