Những triệu chứng chấn thương sọ não nhẹ không nên bỏ qua

Triệu chứng chấn thương sọ não nhẹ có thể diễn tiến âm thầm và dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm dấu hiệu khi bị chấn thương giúp người bệnh đi khám, điều trị kịp thời và phòng tránh những ảnh hưởng nghiêm trọng.

Chấn thương sọ não nhẹ là gì?

Chấn thương sọ não nhẹ (mTBI), còn gọi là chấn động não, thường được định nghĩa lâm sàng thông qua việc mất ý thức dưới 30 phút và mất trí nhớ dưới 24 tiếng. Theo Thang điểm hôn mê Glasgow (GCS), mức độ nhẹ tương ứng với mức 14 – 15 điểm.

Chấn thương sọ não xảy ra do va chạm hoặc tác động mạnh lên vùng đầu dẫn đến tổn thương. Chấn động não chiếm hơn 90% trường hợp chấn thương sọ não nói chung. Tuy tổn thương không nghiêm trọng, nhưng mTBI vẫn có thể ảnh hưởng lâu dài đến nhận thức, trí nhớ, tính cách, hành vi và nhiều khía cạnh khác của người bệnh, đặc biệt nếu không được chẩn đoán, can thiệp kịp thời.

Nguyên nhân gây chấn thương sọ não nhẹ

Triệu chứng chấn thương sọ não nhẹ xảy ra khi vùng đầu bị va đập hoặc chịu lực tác động lớn từ bên ngoài. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể do:

• Té ngã: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây chấn thương sọ não, chiếm khoảng 49% trường hợp ở nhóm người 0 – 17 tuổi và 81% ở người trên 65 tuổi.
• Tai nạn giao thông: Các tai nạn liên quan đến xe máy, xe đạp, ô tô và đi bộ đều có thể gây chấn thương sọ não nhẹ.
• Rung lắc mạnh: Những thói quen của người lớn như đưa võng, bế xốc, tung hứng, quay vòng tròn… có thể gây chấn thương sọ não nhẹ ở trẻ em.
• Tai nạn lao động: Tình trạng này có thể xảy khi ngã từ trên cao hoặc vật nặng rơi trúng đầu trong quá trình làm việc.
• Chấn thương thể thao: Chấn thương sọ não nhẹ có thể xảy ra ở người chơi những môn thể thao có tính đối kháng cao như bóng đá, bóng rổ, võ thuật, khúc côn cầu…
• Bạo lực: Nạn nhân có thể bị tổn thương đầu do bạo lực gia đình, bạo hành trẻ em và những vụ hành hung khác. (1)

Triệu chứng chấn thương sọ não nhẹ

Những triệu chứng của chấn thương sọ não nhẹ​ có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc sau vài giờ đến vài ngày và khác nhau ở mỗi người. Nhìn chung, người bị mTBI có thể nhận thấy những thay đổi như sau:

• Về mặt thể chất:
  • Đau đầu
  • Chóng mặt, choáng váng, mất thăng bằng
  • Nhạy cảm với ánh sáng hoặc tiếng ồn
  • Buồn nôn hoặc nôn
  • Các vấn đề về thị lực như nhìn mờ, nhìn đôi
  • Mệt mỏi
  • Ngủ ít hoặc nhiều hơn bình thường
• Về mặt nhận thức:
  • Phản ứng và suy nghĩ chậm
  • Suy giảm khả năng tập trung
  • Gặp khó khăn để hiểu hoặc ghi nhớ thông tin mới
  • Lú lẫn, hay quên
• Về mặt cảm giác:
  • Buồn bã, thiếu sức sống
  • Lo lắng, căng thẳng
  • Dễ cáu gắt, nổi giận

Một số dấu hiệu cảnh báo cần gặp bác sĩ càng sớm càng tốt

Người bệnh cần thăm khám ngay khi nhận thấy những triệu chứng như:

• Dấu hiệu nguy hiểm ở người lớn:
  • Đau đầu dữ dội và kéo dài
  • Yếu, tê hoặc mất cảm giác ở tay và chân
  • Co giật, động kinh
  • Nôn liên tục
  • Giọng nói yếu ớt, không rõ ràng
  • Một bên đồng tử mắt lớn hơn bên còn lại
  • Mất phương hướng, không thể nhận ra người quen hoặc đồ vật xung quanh
  • Mất ý thức, hôn mê
• Dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ em:
  • Những dấu hiệu tương tự người lớn
  • Quấy khóc, cáu gắt
  • Không bú hoặc ăn

Cách chẩn đoán chấn thương sọ não nhẹ

Người bị té ngã hoặc va đập vùng đầu cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được chẩn đoán chính xác nhất. Trường hợp có biểu hiện giãn đồng tử, mất ý thức, hôn mê, co giật hoặc buồn nôn cần được điều trị khẩn cấp. Nếu người bệnh còn tỉnh táo, bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe tổng quát, khám thần kinh, khai thác triệu chứng… Người bệnh có thể được đánh giá bằng thang đo GCS để kiểm tra phản ứng mắt, lời nói và vận động. Dựa trên kết quả thăm khám ban đầu, bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT hoặc MRI để phát hiện tổn thương bên trong và dấu hiệu sưng hoặc phù não. (2)

Điều trị chấn thương sọ não nhẹ

Thông thường, những triệu chứng chấn thương sọ não nhẹ có thể cải thiện sau một thời gian. Đối với các trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc để kiểm soát các triệu chứng chóng mặt và đau đầu. Song song đó, người bệnh cần thực hiện một số biện pháp để hỗ trợ quá trình hồi phục như:

• Nghỉ ngơi và thư giãn, hạn chế làm việc nặng nhọc và tập thể thao
• Nhờ đến sự hỗ trợ và chăm sóc của người thân trong vòng 48 giờ đầu
• Tránh tiêu thụ rượu bia, thuốc lá và chất kích thích
• Không điều khiển phương tiện giao thông hoặc vận hành máy móc
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể
• Thăm khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc ngay khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường

Những trường hợp chấn thương sọ não nặng hoặc có triệu chứng nghiêm trọng, kéo dài, bác sĩ có thể đánh giá, theo dõi, chi định phẫu thuật nếu cần.

Xem thêm: 5 cách điều trị chấn thương sọ não từ nhẹ đến nặng, chữa được không?

Tóm lại, các triệu chứng chấn thương sọ não nhẹ có thể cải thiện sau một thời gian, khi người bệnh đã đi khám, sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ, nghỉ ngơi khoa học, tránh việc nặng… Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan và cần theo dõi sức khỏe thường xuyên. Thăm khám với bác sĩ chuyên khoa thần kinh ngay khi tình trạng tổn thương không thuyên giảm hoặc xuất hiện những biểu hiện bất thường.