Cụ Vĩnh, 101 tuổi, té ngã khi đứng dậy từ võng, gãy cổ xương đùi, vừa được thay khớp háng chỉ sau 12 giờ nhập viện, khôi phục khả năng đi lại.

Gia đình đưa cụ Vĩnh đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM bằng băng ca, chân phải được cố định tạm vào nẹp chống xoay. Dù một cử động rất nhỏ cũng khiến cụ đau dữ dội.

Kết quả chụp X-quang treo trần GXR-52SD ghi nhận cụ Vĩnh bị gãy cổ xương đùi bên phải. “Đây là trường hợp lớn tuổi nhất gặp chấn thương này và cần phải thay khớp nhân tạo mà Bệnh viện Tâm Anh từng tiếp nhận”, ThS.BS.CKI Nguyễn Văn Lưu, Trưởng Đơn vị phẫu thuật trong ngày, cho biết, thêm rằng gãy xương đùi là chấn thương thường gặp ở người cao tuổi khi té ngã.

Dù không trực tiếp gây tử vong nhưng nếu điều trị muộn, người bệnh nguy cơ cao biến chứng loét tì đè, nhiễm trùng tiểu, viêm phổi, huyết khối,… Tỷ lệ tử vong do biến chứng có thể lên đến 80%.

Ngay khi nhập viện, cụ Vĩnh lập tức được đưa đi thực hiện các xét nghiệm kiểm tra tình trạng chức năng gan, thận, tim mạch, huyết áp, tiểu đường… Cùng lúc, bác sĩ sử dụng phần mềm TraumaCad chuyên dụng trong thay khớp để tính toán tỷ lệ cấu trúc giải phẫu khớp tự nhiên của cụ Vĩnh để lựa chọn loại khớp có kích thước phù hợp nhất.

Cụ Vĩnh được phẫu thuật bằng đường mổ phía sau bảo tồn gân cơ, giúp đảm bảo sự vững chắc cho khớp háng sau phẫu thuật, cân bằng chiều dài hai chân. Theo bác sĩ Lưu, đây là kỹ thuật mổ ít xâm lấn, nhờ đó giảm đau, hạn chế mất máu, cho phép người bệnh sớm tập phục hồi chức năng, giảm nguy cơ mắc biến chứng do nằm lâu.

Ca mổ được chuẩn bị, triển khai khẩn cấp, chưa đầy 12 giờ từ khi người bệnh nhập viện. Bác sĩ tiến hành rạch da, tiếp cận vị trí gãy xương, loại bỏ phần xương, sụn và các thành phần hư tổn khác. Sau đó thay khớp háng nhân tạo vào. Để gia tăng hiệu quả giảm đau, giúp cụ Vĩnh sớm tập vận động trở lại, bác sĩ còn kết hợp thêm các biện pháp giảm đau đa mô thức, gồm dùng thuốc theo đường uống và tiêm truyền, kết hợp với gây tê.

Ngay ngày đầu tiên sau mổ, cụ Vĩnh gần như hết đau. Cụ được tập vật lý trị liệu, tự đứng lên vào ngày tiếp theo. Sau 4 ngày phẫu thuật, người bệnh xuất viện trong tình trạng sức khỏe ổn định, không còn đau nhức, đi chậm với sự hỗ trợ của khung tập đi. Tiên lượng sau 4 – 6 tuần, người bệnh có thể tự đi lại.

“May mắn ông cụ không có bệnh nền, 101 tuổi nhưng sức khỏe thường ngày tốt, tập thể dục nên khả năng phục hồi tốt”, bác sĩ Lưu nhận định.

Bác sĩ Lưu dẫn báo cáo của Hiệp hội Loãng xương quốc tế, cho biết hàng năm có khoảng 37 triệu người trên 55 tuổi gãy xương do loãng xương, tức trung bình mỗi phút có 70 trường hợp. Mật độ xương giảm do tuổi cao có thể gây gãy xương chỉ với một va chạm nhẹ. Trong khi đó, người cao tuổi lại rất dễ bị té ngã do sức cơ giảm, nhất là ở chân, làm giảm khả năng giữ thăng bằng.

Chấn thương gãy xương gây đau đớn dữ dội, làm suy giảm nghiêm trọng khả năng vận động, nhiều trường hợp người bệnh chỉ có thể nằm một chỗ, kéo theo đó là nguy cơ cao mắc các biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Vì vậy, những gia đình có người cao tuổi nên chú ý phòng ngừa tai nạn té ngã bằng cách lắp tay vịn, sử dụng thảm chống trượt, dọn dẹp gọn sàn nhà…

Trường hợp đã xảy ra té ngã, cần đưa người bệnh đi khám càng sớm càng tốt. Nguyên nhân là do người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh lý nền, để có thể điều trị kịp thời, sớm phẫu thuật, các vấn đề tiền phẫu như xét nghiệm, ổn định nội khoa, kế hoạch gây mê và mổ… cần được thực hiện một cách nhanh chóng. Hiện, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đang triển khai chương trình mổ cấp cứu trong 24 – 48 giờ đầu.

Chương trình có sự phối hợp của nhiều chuyên khoa và hệ thống máy móc tiên tiến, giúp kiểm tra tiền phẫu nhanh hơn, từ đó, hỗ trợ giải quyết cơn đau và phục hồi chức năng vận động trong thời gian ngắn nhất có thể. Sau mổ, người bệnh được theo dõi sát quá trình hồi phục và điều trị loãng xương.