Nhiều người ví ung thư như bước một chân vào cửa tử, nhưng với chị Phương, 30 tuổi, tìm ra bệnh u lympho Hodgkin lại mở ra cánh cửa sống.

Trước đó một năm, chị bị ho dai dẳng, liên tục cả ngày lẫn đêm. Mặc dù vẫn ăn uống bình thường, trong vòng 2 tháng, chị sút tới 8 kg. Đi khám tại bệnh viện gần nhà, bác sĩ phát hiện chị Phương có tổn thương ở phổi, nghi ung thư, nhưng sinh thiết không thấy tế bào bệnh. Chị được chẩn đoán áp xe phổi, cho về nhà điều trị bằng kháng sinh. “Lúc đó tôi phấn khởi lắm, vì nghĩ mình không mắc ung thư, chỉ cần uống thuốc là sẽ khỏi”, chị nhớ lại. 

Sau ba đợt điều trị liên tục, tình trạng bệnh diễn tiến nặng hơn, cơn ho dữ dội khiến chị  không nằm được, phải ngủ ngồi, sụt cân mất kiểm soát. Đỉnh điểm, chị Phương giảm tới 10 kg chỉ trong 10 ngày. 

Chị tiếp tục đi khám thêm tại ba bệnh viện khác, nhưng các bác sĩ vẫn không thể xác định nguyên nhân gây bệnh. Trong khoảng thời gian đó, cân nặng của chị đã giảm tới 26 kg, chỉ còn nặng 31 kg, tinh thần chán nản, mệt mỏi. 

Bước ngoặt đến với chị Phương vào tháng 2/2025, khi bố chị xem thời sự biết tin Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội mới triển khai hệ thống máy chụp cắt lớp CT Somatom Force VB30 hiện đại với khả năng chụp hơn 100.000 lát cắt, có khả năng phát hiện các tổn thương siêu nhỏ trên cơ thể với liều tia X siêu thấp.

Được bố động viên, chị Phương – người từng thụ tinh ống nghiệm (IVF) tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội 4 năm về trước – hy vọng: “Tôi đã tìm được con ở Tâm Anh. Biết đâu Tâm Anh bây giờ sẽ cho tôi thêm một cơ hội mới”.

TS.BS Vũ Hữu Khiêm, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết bệnh nhân Phương tới khám với triệu chứng ho, sốt, sụt cân nghiêm trọng, chụp CT phát hiện tổn thương phổi kèm nhiều bất thường hạch rất phức tạp.

Nhận định đây là một ca bệnh khó, các bác sĩ đã hội chẩn Hội đồng ung thư đa chuyên khoa (Multidisciplinary Tumor Board), quyết định bóc tách hạch thành ngực trước cho chị Phương, gửi Trung tâm Giải phẫu bệnh – Tế bào để xét nghiệm.

PGS.TS.BS Trịnh Tuấn Dũng, Giám đốc Trung tâm, đồng thời là Chủ tịch Hội Giải phẫu bệnh – Tế bào bệnh học Việt Nam, đã trực tiếp làm các xét nghiệm mô bệnh học và hóa mô miễn dịch chuyên sâu, phát hiện trong hạch của chị Phương có tế bào Reed-Sternberg, dương tính với hai dấu ấn miễn dịch CD15 và CD30, khẳng định bản chất căn bệnh của chị Phương là u lympho Hodgkin thể kinh điển trội lympho bào, một bệnh ung thư của hệ bạch huyết chứ không phải ung thư phổi hay áp xe phổi như các chẩn đoán trước đó.

U lympho Hodgkin ở phổi hiếm gặp và có các triệu chứng chồng chéo với nhiều bệnh phổi như sốt, ho, sụt cân mất kiểm soát nên dễ chẩn đoán nhầm. Sinh thiết cũng đặc biệt khó khăn vì chỉ có khoảng 1% tế bào Reed-Sternberg lẩn khuất trong hỗn hợp 99% tế bào lành tính khác. Bệnh gồm 4 thể, trong đó, u lympho Hodgkin thể kinh điển trội lympho bào của chị Phương là khó chẩn đoán nhất. Có trường hợp bệnh nhân phải làm sinh thiết và xét nghiệm hóa mô miễn dịch nhiều lần mới phát hiện được, do đó, bệnh rất dễ bị bỏ sót, PGS Dũng cho biết. 

Trung tâm Giải phẫu bệnh – Tế bào, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có ưu thế lớn nhờ quy tụ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, với hệ thống máy móc hiện đại, quy trình xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2022 và CAP (College of American Pathologists) đã giúp chị Phương tìm được ra bệnh sau một năm ròng rã đi khám khắp các bệnh viện lớn nhỏ.

Khác với đa số bệnh nhân thường suy sụp khi nhận chẩn đoán ung thư, chị Phương cảm thấy nhẹ nhõm và mừng rỡ. “Nhiều người sốc khi biết mình mắc ung thư, coi đó như bước một chân vào cửa tử, nhưng với tôi, việc tìm ra bệnh như mở ra cánh cửa sống”, chị nói.

U lympho Hodgkin giai đoạn sớm có khả năng chữa khỏi rất cao, Tiến sĩ Khiêm cho biết. Tuy nhiên với chị Phương, bệnh diễn biến một năm mới được phát hiện, khiến bệnh nhân sụt tới gần một nửa trọng lượng cơ thể nên không còn khả năng hóa trị theo phác đồ điều trị u lympho Hodgkin tiêu chuẩn. 

Tiến sĩ Khiêm đã thiết kế cho chị Phương một phác đồ cá nhân hóa, bắt đầu bằng liệu pháp miễn dịch, song song cải thiện dinh dưỡng để nâng cao thể chất, điều trị tâm lý.

Sau 4 mũi tiêm thuốc miễn dịch, chị Phương cắt sốt, bắt đầu tăng cân. “Tôi đã có thể ngủ ngon, hết mệt mỏi và đặc biệt là ăn rất ngon miệng, gần như không biết no”, chị nói.

So với thời điểm nhập viện, chị Phương tăng 17 kg, chỉ số khối cơ thể (BMI) từ nhóm gầy độ ba chuyển sang nhóm trung bình. Bác sĩ Khiêm kiểm tra lâm sàng ghi nhận hạch vùng cổ và nách của chị đã biến mất; chụp CT phổi chủ yếu còn tổn thương xơ hóa, phổi hồi phục tốt. Kết thúc liệu trình miễn dịch, bệnh nhân đáp ứng tốt, không còn sốt, ho, chuyển sang điều trị duy trì, tiên lượng khả quan.

Globocan năm 2022 ghi nhận 613 ca u lympho Hodgkin được chẩn đoán mới ở Việt Nam trong năm này. Tiến sĩ Khiêm khuyên người bị sốt, ho, sụt cân mất kiểm soát, từng được chẩn đoán bệnh lý phổi nhưng điều trị không hiệu quả, cần đề phòng mắc u lympho Hodgkin. 

PGS Dũng lưu ý với trường hợp có các triệu chứng tương tự, đã sinh thiết vì nghi u lympho Hodgkin nhưng không phát hiện bệnh, có thể cân nhắc sinh thiết lại và làm hóa mô miễn dịch lần hai để củng cố chẩn đoán, hỗ trợ điều trị kịp thời, tăng hiệu quả và cải thiện chất lượng sống.

Đối với riêng bệnh nhân Phương, chẩn đoán đúng bệnh u lympho Hodgkin đã cứu sống tính mạng của chị. “Tôi thấy mình như được sinh thêm một lần nữa ở Tâm Anh, một lần sinh con nhờ IVF, một lần tái sinh sau điều trị ung thư”, chị Phương tâm sự.