Mụn trứng cá mủ hình thành như thế nào? Nguyên nhân, triệu chứng

07/08/2023

Tư vấn chuyên môn bài viếtBS.CKI VÕ THỊ TƯỜNG DUY

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM

Khoảng 95% người từ 11 – 30 tuổi có mụn trứng cá một mức độ nào đó. Mụn thường gặp ở bé gái 14 – 17 tuổi, ở bé trai 16 – 19 tuổi. Trong đó, mụn trứng cá mủ cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến da của người bệnh. Vậy mụn trứng cá mủ hình thành như thế nào? Nguyên nhân triệu chứng ra sao?

Mụn trứng cá mủ là gì?

Mụn trứng cá mủ là dạng của mụn trứng cá nặng. Dạng mụn này sẽ tiến triển thành một dạng nhiễm trùng da, để lại hậu quả nghiêm trọng, cụ thể là nhiễm trùng, sẹo lồi, lõm trên da gây mất thẩm mỹ, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh.

Nhận biết mụn trứng cá mủ không quá khó, nốt mụn thường sẽ viêm, sưng to và có dịch mủ trắng, vùng da xung quanh mụn đỏ và cảm giác đau nhức, khó chịu, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Mụn trứng cá mủ rất dễ bị viêm nhiễm và lây lan nhanh chóng nếu không được xử lý đúng cách, mụn chỉ cần sờ tay hoặc tác động nhẹ là sẽ vỡ. Dịch mủ này chính là xác của tế bào bạch cầu đã chết và vi khuẩn tích tụ lại, vì vậy nếu tự ý lấy mủ ra không đúng cách sẽ khiến cho da bị tổn thương và gây ra viêm loét diện rộng. Nặn mụn trứng cá tại nhà cũng là lí do để lại thâm và sẹo khó hồi phục.

Nguyên nhân gây mụn trứng cá mủ

Nguyên nhân gây mụn trứng cá mủ chủ yếu phát triển là do sự tắc nghẽn ống bài tiết chất bã từ tuyến bã nhờn, gây bít tắc lỗ chân lông cộng thêm hoạt động của virus Propionibacteriums acne tạo nên tình trạng mụn trứng cá viêm và có mủ. Một số yếu tố tác động gây mụn trứng cả mủ: (1)

1. Thay đổi nội tiết tố

Thay đổi nội tiết tố khi ở độ tuổi dậy thì, trong kỳ kinh nguyệt hay độ tuổi tiền mãn kinh, thường dễ gặp sự thay đổi hoocmon sinh dục từ bên trong gây mất cân bằng nội tiết tố, khiến các tuyến bã nhờn hoạt động mạnh dẫn đến bít tắc lỗ chân lông và hình thành nên mụn trứng cá mủ.

nguyên nhân gây mụn trứng cá mủ — Độ tuổi dậy thì thường gặp phải tình trạng mụn trứng cá mủ do thay đổi nội tiết tố đột ngột.

2. Căng thẳng, stress

Căng thẳng, stress trong thời gian dài, mất ngủ cũng làm thay đổi hocmon trong cơ thể và gây nên tình trạng mụn trứng cá mủ.

3. Môi trường thời tiết

Môi trường ô nhiễm, bụi bẩn và ánh nắng mặt trời là những nguyên nhân khiến cho tuyến bã nhờn tiết ra nhiều, bụi bẩn sẽ theo đó bám vào lỗ chân lông gây tắc nghẽn, mất cân bằng độ ảm trên da khiến mụn dễ hình thành. Hơn thế nữa, thời tiết thay đổi đột ngột cũng là nguyên nhân làn da nổi mụn nhiều hơn.

4. Chế độ sinh hoạt

Chế độ sinh hoạt người bệnh cần lưu ý: sử dụng các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo, hoặc đồ ngọt, cay nóng làm tuyến bã nhờn tăng hoạt động, từ đó gây mụn. Mất ngủ, đi ngủ muộn cũng góp phần gia tăng nguy cơ mụn trứng cá mủ.

5. Vệ sinh da sai cách, không sạch

Vệ sinh da sai cách, không sạch như: sau khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài trở về nhà hoặc sau khi trang điểm, nếu làn da không được vệ sinh sạch sẽ, lâu ngày sẽ tích tụ bụi bẩn làm bí da. Ngoài ra, một số loại mỹ phẩm còn sót lại do tẩy trang không đúng cách cũng sẽ gây nên mụn.

Dấu hiệu mụn trứng cá có mủ trắng

Dấu hiệu mụn trứng cá có mủ trắng là loại mụn có thể nhìn thấy dễ dàng trên da với biểu hiện đầu mủ màu trắng, vùng da xung quanh đỏ và hơi sưng, viêm. Triệu chứng của mụn trứng cá mủ sẽ gây ngứa, cảm giác khó chịu, gây nhức nhối và rất đau khi chạm vào. Nếu mụn bể sẽ có dịch màu trắng hoặc vàng, có thể có mùi hôi kèm theo.

Mụn trứng cá mủ hình thành như thế nào?

Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng mụn trứng cá mủ hình thành theo 3 giai đoạn chính sau:

Giai đoạn 1: Tắc nghẽn lỗ chân lông

Thông thường các tế bào của tuyến bã và nang lông sau khi chết theo chu trình sẽ bị cơ thể đào thải ra ngoài. Một khi việc đào thải này không diễn ra một cách tự nhiên sẽ gây tắc nghẽn lỗ chân lông, khiến chất nhờn không thể thoát ra ngoài, bị tích tụ lại gây mụn. Mụn trứng cá lúc này sẽ hình thành nhưng đa phần là mụn không viêm (mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn ẩn…)

Giai đoạn 2: Tuyến bã nhờn hoạt động quá tải

Ở giai doạn này, tuyến bã nhờn tiết nhiều hơn do sự kích thích của hocmon, chủ yếu là testosteron. Trong khoảng thời gian dậy thì, việc sản xuất hocmon tăng cao tạo điều kiện cho mụn mọc nhiều hơn. Tình trạng mụn trứng cá mủ lúc này có thể nhiều và nặng hơn ở các vùng da như cằm, quai hàm, mũi, má.

mụn trứng cá hình thành như thế nào — Khi tuyến bã nhờn hoạt động quá tải sẽ gây bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn trứng cá mủ.

Giai đoạn 3: Sự phát triển của vi khuẩn

Vi khuẩn Propionibacterium acnes hay còn gọi là Cutibacterium acnes chính là tác nhân chính gây ra mụn trứng cá, chúng hiện diện rất nhiều trên da kết hợp với các chất nhờn dư thừa và tế bào chết làm tăng sự phát triển của mụn, làm mụn sưng tấy và viêm ở nang lông. Lúc này, mụn bọc, mụn viêm và mụn mủ xuất hiện, cho thấy vi khuẩn đang hoạt động mạnh mẽ.

Trong giai đoạn này, da cũng xuất hiện tình trạng sưng tấy, nếu không có biện pháp kiểm soát mụn kịp thời và hiệu quả thì nhiều khả năng sẽ bị nhiễm trùng và để lại sẹo vĩnh viễn. Vệ sinh da không đúng cách và tự ý nặn mụn cũng khiến tình trạng trầm trọng hơn.

Mụn trứng cá mủ có gây ngứa không?

Mụn trứng cá mủ đa phần sẽ không gây ngứa. Tuy nhiên, nếu làn da bị kích dứng, dị ứng thì có thể xuất hiện mụn trứng cá ngứa. Ngứa da có thể xảy ra khi da khô hay do sử dụng một số hợp chất để trị mụn như benzoyl peroxide. Nếu có dấu hiệu mụn trứng cá mủ kèm theo tình trạng ngứa khó chịu, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị nhằm giảm thiểu các triệu chứng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu thấy da mặt có mụn mủ, sưng tấy, to và nổi trên diện rộng, càng ngày nổi càng nhiều, có khả năng cao là da đã bị mụn viêm nặng. Lúc này, bạn nên đến thăm khám bác sĩ da liễu càng sớm càng tốt để hạn chế nguy cơ sẹo mụn và thâm.

Quy trình điều trị mụn trứng cá mủ và chăm sóc da

Khi đã biết được nguyên nhân hình thành mụn trứng cá mủ, bạn cần tìm cho mình quy trình điều trị và các giải pháp chăm sóc da phù hợp. Dựa vào từng tình trạng và loại da mà bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị khác nhau, có thể kết hợp nhiều phương pháp nếu muốn đẩy nhanh hiệu quả. (2)

Quy trình điều trị và chăm sóc da với các liệu trình thông thường được bác sĩ đưa ra cho đa số bệnh nhân mắc mụn trứng cá mủ:

Khám da: thực hiện soi da, kiểm tra để chẩn đoán tình trạng da và các loại mụn trứng cá khác.
Lấy nhân mụn: nhân viên y tế tiến hành cách lấy nhân mụn chuẩn y khoa với dụng cụ y tế, can thiệp loại bỏ hết mủ và sát trùng sạch sẽ.
Dùng thuốc: các loại kem và thuốc bôi, uống do bác sĩ da liễu chỉ định.
Tư vấn: bác sĩ đưa ra lời khuyên chăm sóc da bị mụn trứng cá mủ tại nhà.

Bài viết liên quan: 5 cách điều trị mụn trứng cá từ nhẹ đến nặng chi tiết cực an toàn

Phương pháp phòng ngừa sau điều trị mụn trứng cá mủ

Mụn trứng cá mủ cũng giống như những loại mụn trứng cá khác, nếu muốn ngừa mụn quay lại bạn cần phải xây dựng những thói quen tốt. Một số phương pháp phòng ngừa sau điều trị có thể áp dụng bao gồm:

Ăn uống hợp lí: Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin A, E, C… hạn chế các chất béo, dầu mỡ, đường, uống nhiều nước mỗi ngày để cung cấp đủ nước cho da.
Vệ sinh da sạch sẽ: sử dụng các sản phẩm làm sạch da dịu nhẹ, không có chất gây kích ứng và chất tẩy rửa mạnh, chỉ nên rửa mặt 2 lần mỗi ngày.
Không sử dụng mỹ phẩm chứa chất gây kích ứng, cồn: da mụn rất nhạy cảm do đó hạn chế sử dụng mỹ phẩm gây bí da, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để lựa chọn sản phẩm chăm sóc phù hợp cho da.
Bảo vệ da khi ra ngoài: luôn thoa kem chống nắng khi ra ngoài, hãy lựa chọn loại kem phù hợp với da mụn, nhạy cảm và che chắn kĩ khi ra ngoài
Từ bỏ thói quen xấu: thức khuya, ngủ không đủ giấc và thói quen sờ tay lên mặt, uống rượu bia là một trong những nguyên nhân gây nên mụn trứng cá mủ, vì vậy cần từ bỏ ngay những thói quen này.
Chú ý vệ sinh các vật dụng cá nhân: khăn mặt, vỏ gối, chăn ga cần được vệ sinh sạch sẽ thường xuyên để hạn chế vi khuẩn xâm nhập gây nên mụn.
Nếu có các triệu chứng mụn quay lại nên đến thăm khám bác sĩ da liễu ngay.

phòng ngừa sau khi điều trị mụn trứng cá mủ — Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin, chất xơ để có một làn da đẹp.

Nếu mụn trứng cá mủ xuất hiện trên da thường xuyên, người bệnh hãy gặp bác sĩ Da liễu – Thẩm mỹ Da để được khám, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp tránh để mụn lây lan nhiều khó điều trị hoặc để lại sẹo thâm. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da có các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm giúp việc tư vấn, điều trị kịp thời, hiệu quả bảo vệ da khỏe cho người bệnh.

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

Hà Nội:
- 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
- Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
TP.HCM:
- 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh
- Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh
Website: https://tamanhhospital.vn

Mụn trứng cá mủ thường gây khó chịu, đau đớn và mất thẩm mỹ cho người bệnh. Mụn có thể tự khỏi nếu chăm sóc da đúng cách và có chế độ sinh hoạt, ăn uống hợp lý, tuy nhiên nếu tình trạng không cải thiện, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn điều trị mụn hiệu quả hơn.

Cập nhật lần cuối: 10:59 07/08/2023

Chia sẻ: