Chụp X-quang tử cung vòi trứng (HSG) là phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp khảo sát buồng tử cung, độ thông vòi trứng nhằm tìm kiếm nguyên nhân gây vô sinh. Chụp X quang tử cung vòi trứng khi nào là tốt nhất? ThS.BS Huỳnh Kha, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8 sẽ cung cấp các thông tin liên quan trong bài viết sau.
Chụp X quang tử cung vòi trứng khi nào là tốt nhất?
Chụp X quang tử cung vòi trứng khi nào là phù hợp?
Thời điểm phù hợp nhất để chị em chụp X-quang tử cung vòi trứng là khoảng ngày 6 đến ngày 10 vòng kinh (tính từ ngày đầu tiên có kinh đối với những phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều là 28 ngày). Đây là giai đoạn bệnh nhân sạch kinh hoàn toàn, tử cung ở trạng thái tốt nhất để kiểm tra, đồng thời quá trình rụng trứng chưa xảy ra nên tránh nguy cơ thực hiện thủ thuật khi bệnh nhân đã thụ thai.
Thời điểm chụp có quan trọng không?
Bác sĩ Huỳnh Kha cho biết thời điểm chụp X-quang tử cung vòi trứng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính chính xác kết quả chẩn đoán và giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Chụp đúng thời điểm giúp phát hiện chính xác các bất thường, bảo vệ sức khỏe sinh sản của bệnh nhân. Vì vậy bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có lịch hẹn phù hợp nhất.
Khó khăn trong việc thụ thai tự nhiên: Nếu chị em đã cố gắng có thai bằng phương pháp tự nhiên nhưng không thành công, bác sĩ sẽ chỉ định chụp HSG giúp xác định có tắc nghẽn vòi tử cung hay bất thường cấu trúc ở tử cung hay không;
Sảy thai liên tiếp: Chụp HSG có thể phát hiện các vấn đề liên quan đến hình dạng bất thường của tử cung như tử cung đôi, tử cung hai sừng, hoặc dính buồng tử cung…
Vô sinh chưa rõ nguyên nhân: Nếu vợ chồng quan hệ tình dục đều đặn, không dùng biện pháp tránh thai trong hơn một năm (6 tháng đối với phụ nữ lớn hơn 35 tuổi) mà chưa có thai, bác sĩ có thể đề xuất chụp X-quang tử cung vòi trứng để chẩn đoán nguyên nhân tiềm ẩn.
Chụp HSG được chỉ định đối với trường hợp khó thụ thai tự nhiên, khảo sát cấu trúc tử cung, kiểm tra độ thông vòi trứng
Chống chỉ định thực hiện
Chụp X-quang tử cung vòi trứng không được thực hiện đối với các trường hợp sau:
Phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai tuyệt đối không được chụp HSG do nhiều rủi ro tiềm ẩn ảnh hưởng đến thai nhi như nguy cơ phơi nhiễm tia X làm tăng khả năng dị tật thai, thuốc cản quang ảnh hưởng đến bào thai, tử cung co bóp làm tăng nguy cơ sảy thai. Quan trọng nhất, chụp tử cung vòi trứng nhằm đánh giá khả năng sinh sản, kiểm tra độ thông vòi trứng, cấu trúc buồng tử cung. Khi người phụ nữ đã mang thai, chỉ định chụp HSG không còn phù hợp;
Người mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục: Phụ nữ mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục không được chụp HSG do nguy cơ nhiễm trùng nặng, lan rộng vi khuẩn lên buồng tử cung và ống dẫn trứng, tăng nguy cơ viêm nhiễm và biến chứng nghiêm trọng;
Người đang trong chu kỳ hành kinh: Chụp X-quang tử cung vòi trứng trong thời gian hành kinh có thể làm sai lệch kết quả chẩn đoán, tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng cao hơn cũng như gây khó chịu cho người bệnh khi thực hiện;
Người ghi nhận tiền sử dị ứng, bệnh lý thận: Bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ về tiền căn dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc để đảm bảo an toàn hoặc có biện pháp phòng ngừa trước khi thực hiện. Trường hợp nguy cơ cao, bác sĩ sẽ đổi sang phương pháp khác ít rủi ro hơn, đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Cần chuẩn bị gì khi chụp X-quang tử cung vòi trứng?
Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, thủ thuật chụp X-quang tử cung vòi trứng thường được thực hiện tại Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, kéo dài khoảng 30 phút. Để quá trình thực hiện diễn ra suôn sẻ, bệnh nhân cần chú ý:
Lựa chọn thời điểm chụp HSG phù hợp, lý tưởng nhất là khoảng từ ngày 6 đến ngày 10 chu kỳ kinh (tính từ ngày đầu tiên hành kinh);
Cân nhắc dùng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ;
Dùng kháng sinh trong một số trường hợp để phòng ngừa nhiễm trùng, đặc biệt đối với bệnh nhân có bệnh sử viêm nhiễm phụ khoa hoặc viêm vùng chậu;
Ăn uống bình thường trước ngày thực hiện thủ thuật, trong trường hợp thực hiện các xét nghiệm khác cùng ngày, chị em nên trao đổi với bác sĩ về việc có nên nhịn ăn hay không để đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác;
Duy trì tâm lý thoải mái trước khi chụp HSG;
Kiêng quan hệ tình dục từ ngày đầu tiên có kinh đến khi thực hiện thủ thuật;
Không thụt rửa âm đạo, đặt thuốc âm đạo hoặc sử dụng các loại kem bôi phụ khoa trước khi thực hiện.
Để đảm bảo quá trình chụp X-quang tử cung vòi trứng diễn ra an toàn, hiệu quả, giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục, chị em cần lưu ý một số điều sau:
1. Lưu ý trong quá trình chụp HSG
Giữ tâm lý thoải mái, hạn chế căng thẳng, lo lắng để bác sĩ thao tác dễ dàng hơn;
Nằm đúng tư thế được hướng dẫn. Thông thường bệnh nhân sẽ nằm ở thế tương tự thăm khám phụ khoa. Không được cử động hoặc thay đổi tư thế khi đang thực hiện thủ thuật do có thể làm sai lệch kết quả;
Thông báo ngay với bác sĩ nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường như đau quá mức, chóng mặt, buồn nôn, khó thở…
Trong khi chụp, chị em cần giữ nguyên tư thế mà bác sĩ hướng dẫn
2. Lưu ý sau khi chụp HSG
Chị em có thể sinh hoạt bình thường sau khi chụp X-quang tử cung vòi trứng, nhưng nếu cảm thấy mệt mỏi, có thể nghỉ ngơi, thư giãn;
Sau khi chụp HSG, chị em có thể bị đau nhẹ hoặc ra máu ít, chuột rút. Đây là các phản ứng bình thường, thường kéo dài 1-2 ngày; (2)
Dùng thuốc giảm đau nếu có cảm giác khó chịu sau thủ thuật. Lưu ý cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ;
Không quan hệ tình dục trong ít nhất 48 giờ sau thủ thuật để tránh viêm nhiễm;
Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, tránh thụt rửa âm đạo hoặc sử dụng các loại dung dịch vệ sinh có chất tẩy mạnh;
Uống nhiều nước lọc, ăn đa dạng các loại thực phẩm, trái cây tươi, rau củ quả để cơ thể sớm phục hồi.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
108 Phố Hoàng Như Tiếp, Phường Bồ Đề, TP. Hà Nội
(Đ/c cũ: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP. Hà Nội)
Bác sĩ Huỳnh Kha vừa cung cấp các thông tin liên quan chủ đề chụp X quang tử cung vòi trứng khi nào thì phù hợp. Lưu ý để đạt hiệu quả chẩn đoán cao nhất khi thực hiện chụp X-quang tử cung vòi trứng, chị em cần tuân theo các hướng dẫn của bác sĩ, nhân viên y tế để quy trình diễn ra suôn sẻ, đạt hiệu quả cao và an toàn cho sức khỏe của người bệnh.