Chấn thương sọ não kín là dạng chấn thương có thể gây tử vong cao hơn chấn thương hở bởi những triệu chứng khó phát hiện, người bệnh chủ quan không đi khám và điều trị, phẫu thuật kịp thời.
Chấn thương sọ não kín là loại chấn thương có biến chứng, phức tạp. Những triệu chứng của chấn thương sọ não kín thường biểu hiện chậm, mờ nhạt và dễ bị bỏ qua. Cũng vì thế, chấn thương sọ não kín được đánh giá cực kỳ nguy hiểm và cần theo dõi liên tục, cân nhắc cấp cứu khẩn với một số trường hợp nguy hiểm đến tính mạng.
Chấn thương sọ não kín là loại chấn thương mà hộp sọ không bị vỡ và màng cứng não còn nguyên vẹn. Về hình thức, chấn thương sọ não kín là những tổn thương bên trong khi não bị chèn ép, lún bên trong hộp sọ. Những tác động mạnh bên trong khiến mô não bị tổn thương, mạch máu bị bầm tím và có thể bị rách.
Chấn thương sọ não kín và chấn thương sọ não nhẹ chiếm đa số trong các ca chấn thương sọ não mỗi năm. Nếu ở mức độ nặng, chấn thương sọ não kín gây suy giảm thể chất, nhận thức và ảnh hưởng tâm lý suốt đời ở người bệnh.
Khi xuất hiện các triệu chứng sau tai nạn, bạn cần đến bệnh viện ngay để được chẩn đoán và chăm sóc y tế kịp thời. Nếu không điều trị chấn thương sọ não kín đúng “thời điểm vàng” sẽ gây tổn thương não thêm và ảnh hưởng đến tiến triển điều trị hoặc gây tàn tật, tăng nguy cơ tử vong.
Phù não là hiện tượng thường gặp nhất ở chấn thương sọ não kín. Tuy nhiên, phù não là quá trình diễn ra chậm và gây ra các triệu chứng được biểu hiện ra ngoài không rõ ràng. (1)
Quá trình phù não có thể diễn ra và biểu hiện trong vài ngày hoặc kéo dài đến vài tuần sau chấn thương. Khi phù não diễn ra sẽ xuất hiện một số triệu chứng phổ biến của chấn thương sọ não kín là:
Chấn thương sọ não kín ở mức độ nặng, nghiêm trọng dẫn đến tình trạng thực vật vĩnh viễn hoặc tử vong. Vì thế, việc nhận biết triệu chứng nhanh chóng và được chăm sóc y tế đặc biệt vô cùng quan trọng cho người bệnh để tăng tỷ lệ sống sót. Một số triệu chứng của chấn thương sọ não kín nghiêm trọng bao gồm:
Các triệu chứng phụ là các triệu chứng xuất hiện trong quá trình phục hồi sau chấn thương sọ não bao gồm các vấn đề về năng lực xã hội, trầm cảm, thay đổi tính cách, khuyết tật nhận thức, lo lắng và thay đổi nhận thức giác quan.
Chấn thương sọ não kín là loại chấn thương không gây vỡ hộp sọ hay rách màng não. Với mức độ chấn thương, các chuyên gia đã nghiên cứu và chỉ ra những nguyên nhân chiếm số đông gây ra tổn thương này bao gồm: (2)
Chấn thương sọ não đều được hầu hết các Bác sỹ nhận định mang tính chất nghiêm trọng. Chỉ một sơ suất nhỏ hoặc không phát hiện các tín hiệu triệu chứng nguy hiểm kịp thời sẽ dẫn đến các hậu quả đáng tiếc. Để đánh giá nhanh tình trạng chấn thương sọ não, Bác sỹ sẽ dựa trên các yếu tố sau để chẩn đoán và đưa ra hướng điều trị:
Thang điểm hôn mê Glasgow có tên tiếng Anh đầy đủ là Glasgow Coma Scale (GSC). Thang điểm hôn mê Glasgow dùng để đánh giá mức độ ý thức của bệnh nhân khi bi chấn thương sọ não.
Công thức điểm GSC = Điểm phản ứng, mở mắt + Điểm đáp ứng lời nói + Điểm đáp ứng vận động
Mức điểm hôn mê Glasgow sẽ thể hiện kết quả:
ASCOT là phương pháp đo xác suất sống sót của người bị chấn thương sọ não. ASCOT đưa ra được mức tỷ lệ sống sót dựa trên các con số ở thang điểm hôn mê Glasgow, huyết áp tâm thu, nhịp thở, tuổi bệnh nhân,…
Thực tế, phương pháp tính xác suất tỷ lệ sống sót ASCOT được xem là khá nhạy cảm, và chỉ sử dụng ở một số trường hợp đặc biệt và đối với trẻ em. Ngoài ra, phương pháp này cũng khá hiệu quả trong việc dự đoán hậu quả của chấn thương sọ não.
Chấn thương sọ não là loại chấn thương nguy hiểm mà tất cả các Bệnh viện trên thế giới đều đưa vào diện “Cấp cứu”. Vì thế, ngoài hai yếu tố chẩn đoán là Glasgow và ASCOT thì mỗi bệnh viện đều xây dựng Mẫu Quy trình Chẩn đoán Chấn thương Sọ não để đánh giá nhanh về tình trạng chấn thương dựa trên thiết bị y tế và năng lực đội ngũ chuyên gia vốn có. Cụ thể như:
Tất cả những điều trên sẽ hỗ trợ đánh giá loại tổn thương đó là chấn thương sọ não ở mức độ nặng hay nhẹ, kín hay hở, có mang yếu tố xuyên thấu nguy hiểm đến tính mạng không,…
Người bị chấn thương sọ não kín sẽ có ít hay nhiều triệu chứng biểu hiện ra ngoài. Tùy theo mức độ tổn thương và tỷ lệ nguy hiểm đến tính mạng mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị.
Điều trị tại bệnh viện là phương án chỉ định cho người bị chấn thương sọ não kín ở mức độ vừa đến nặng, đặc biệt là người có nhiều biến chứng hoặc nguy cơ tử vong. Những tổn thương biến chứng được đánh giá nguy hiểm và cần được phẫu thuật sớm như: nứt xương sọ, vỡ nền sọ, máu tụ dưới/ngoài màng cứng, dập não, xuất huyết não, tổn thương sợi trục lan tỏa,…
Điều trị chấn thương tại nhà sẽ chỉ định cho trường hợp chấn thương sọ não nhẹ. Cụ thể, sau khi chẩn đoán chấn thương sọ não qua hình ảnh (chụp CT hay chụp MRI), nếu không phải là biến chứng nguy hiểm đến tính mạng sẽ chủ yếu điều trị tại nhà.
Hầu hết điều trị chấn thương sọ não nhẹ chủ yếu là nghỉ ngơi là chính. Ngoài ra, người bệnh phải thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe, bởi những biến chứng có thể xảy ra chậm trong vài ngày đến 1 tháng và không có biểu hiện rõ ràng hay dễ phát hiện.
Chấn thương sọ não kín có thể ngăn ngừa và làm giảm các tổn thương khi sử dụng mũ bảo hiểm, thắt dây an toàn tham gia lưu thông hay hoạt động thể chất.
Ngoài ra, một biện pháp phòng ngừa khác là không uống rượu khi lái xe hoặc ngồi sau người điều khiển xe đã uống rượu. Ngay cả bản thân người bệnh cũng có cách phòng ngừa bảo vệ sức khỏe thần kinh là theo dõi cơ thể liên tục dù là chấn thương nhỏ nhất.
Dù là chấn thương sọ não kín với vết thương nhẹ nhất, cũng cần được theo dõi thường xuyên để bảo vệ sức khỏe của bạn. Khi có những va đập ở vùng đầu – não và nghi ngờ chấn thương sọ não kín, tốt nhất nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị.
Các trường hợp chấn thương sọ não kín hoặc nghi ngờ chấn thương sọ não có thể thăm khám tại khoa Ngoại thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia, y bác sĩ chuyên môn cao, dày dặn kinh nghiệm cũng như đầu tư hệ thống thiết bị, máy móc hiện đại, tân tiến hàng đầu thế giới. Từ đó giúp việc chẩn đoán và điều trị bệnh được nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Để đặt lịch khám và điều trị tại khoa Ngoại Thần kinh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Chấn thương sọ não kín vẫn có thể để lại những biến chứng nguy hiểm. Do đó, người bệnh không nên chủ quan khi không may có bất kỳ va đập nào ở vùng đầu.