Bệnh teo não có nguy hiểm không là thắc mắc thường gặp của nhiều người. Teo não là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên, nhưng có thể xảy ra sớm hơn do bệnh lý hoặc chấn thương. Mỗi người cần có biện pháp dự phòng, bảo vệ não từ sớm.
Teo não là tình trạng não bị giảm thể tích so với bình thường, co lại dần do mất dần các tế bào não (hay còn gọi là tế bào thần kinh) và các đầu nối điện hóa là khớp thần kinh. Điều đó khiến não bị suy giảm chức năng, nhận thức tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như mức độ mất tế bào não.
Teo não là một hiện tượng lão hóa tự nhiên ở tất cả mọi người. Tuy nhiên, tình trạng mất tế bào não có thể xảy ra nhanh hơn do nhiều nguyên nhân khác nhau, điển hình là chấn thương, nhiễm trùng, mắc chứng mất trí nhớ, thiếu máu não, đột quỵ, bệnh Huntington. Một số trường hợp còn có nguy cơ dẫn đến tổn thương não nghiêm trọng, thậm chí là đe dọa đến tính mạng.
Các triệu chứng của teo não có thể xảy ra cục bộ/ khu trú (chỉ ảnh hưởng đến phần não bị tổn thương) hoặc toàn thể (ảnh hưởng đến toàn bộ não bộ), cụ thể như sau: (1)
Triệu chứng khu trú:
Triệu chứng toàn thể:
Một số trường hợp có thể xảy ra các triệu chứng nghiêm trọng, cần can thiệp y tế khẩn cấp, phải kể đến như ảo giác, co giật, đau mắt, có hành vi hung hăng, tự tử…
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng teo não, bao gồm:
Bệnh teo não và chứng mất trí có thể có mối liên quan qua lại với nhau. Teo não có thể gây ra hoặc làm tăng nặng chứng mất trí. Ngược lại, chứng mất trí có thể gây teo não cực độ, trong đó phổ biến thường là bệnh Alzheimer. Ngoài ra, những người mắc chứng mất ngôn ngữ (là một phần của các bệnh thoái hóa thần kinh tiềm ẩn như bệnh Alzheimer) cũng có khả năng cao đồng thời bị teo não.
Mức độ nguy hiểm của teo não tùy thuộc vào tình trạng, mức độ hay giai đoạn bệnh, thông qua các tác động đến thể chất và tinh thần, nhận thức của người bệnh.
Teo não tiến triển thường xảy ra trong giai đoạn trưởng thành và có xu hướng lan tỏa. Các triệu chứng có khả năng diễn tiến nghiêm trọng hơn trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm, bao gồm: (2)
Teo não cục bộ cấp tính cũng thường xảy ra sau vài tuần bị đột quỵ, chấn thương đầu hoặc nhiễm trùng. Biến chứng đáng lo ngại có thể kể đến như:
Teo não bẩm sinh có xu hướng ảnh hưởng đến một số vùng não nhất định. Các triệu chứng có thể dễ nhận thấy trong thời kỳ sơ sinh hoặc lớn hơn, bao gồm:
Bệnh teo não có nguy hiểm không? Như đã nói, teo não xảy ra khi mất tế bào não, giảm khả năng kết nối giữa các tế bào não và thể tích não. Tình trạng này có thể dẫn đến các vấn đề bất thường liên quan đến suy nghĩ, trí nhớ và việc thực hiện các công việc hàng ngày. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng sẽ tăng dần theo mức độ teo não.
Tình trạng teo não thường liên quan với các bệnh lý sau:
Theo tuổi tác, khi cơ thể già đi, một số tế bào não sẽ mất đi và thể tích não cũng giảm xuống. Đây là quá trình lão hóa tự nhiên nên không thể đảo ngược, nhưng cũng có thể chủ động phòng ngừa, làm chậm tình trạng teo não bằng cách xây dựng lối sống, sinh hoạt khoa học. Đặc biệt, biện pháp quan trọng là chủ động ngăn ngừa các tổn thương não, giảm nguy cơ đột quỵ để bảo vệ não bộ khỏe mạnh.
Nếu đã xảy ra, teo não có xu hướng vĩnh viễn, không thể đảo ngược. Khi đó, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp điều trị phù hợp để kiểm soát bệnh và các triệu chứng. Trường hợp teo não chưa xảy ra hay chỉ xảy ra theo tiến trình lão hóa tự nhiên, mỗi người cần thực hiện các biện pháp cần thiết giúp làm chậm quá trình này.
Bị teo não có nguy hiểm không và liệu có phương pháp điều trị hiệu quả? Như đã trình bày, teo não là tổn thương vĩnh viễn, không thể phục hồi. Tuy nhiên, việc ngăn ngừa tổn thương não, đặc biệt là đột quỵ có thể làm chậm tốc độ teo não theo thời gian. Đối với những người đã được chẩn đoán teo não kèm các bệnh lý khác, nếu có, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp hỗ trợ điều trị bệnh teo não bao gồm:
Sử dụng thuốc kê đơn phòng ngừa đột quỵ ở những trường hợp cụ thể có thể giúp ngăn ngừa đột quỵ cũng như chứng teo não, bao gồm:
Những loại thuốc này không phù hợp với tất cả mọi đối tượng, tồn tại một số tác dụng phụ nhất định. Vì vậy, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ thật kỹ trước khi dùng.
Ngoài ra, bác sĩ có thể kê đơn cho người bệnh dùng các loại thuốc điều trị bệnh Alzheimer như donepezil, memantine để kiểm soát bệnh và làm chậm quá trình lão hóa não, teo não. Tuy nhiên, hiệu quả chống teo não tiến triển trong những trường hợp này thường không nhiều.
Duy trì lối sống khoa học, bao gồm tập thể dục đều đặn, xây dựng chế độ ăn ít cholesterol, kiểm soát lượng đường trong máu và cân nặng hợp lý có thể giúp làm giảm tác động của các tình trạng viêm lên não. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm tốc độ teo não và ngăn ngừa teo não do tổn thương.
Một số chất béo, đặc biệt là chất béo chuyển hóa không tốt cho sức khỏe, đặc biệt có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, đẩy nhanh tốc độ teo não. Do đó, chế độ ăn hàng ngày cần tránh tối đa nhóm chất này để bảo vệ sức khỏe tổng thể cũng như não bộ.
Kiểm soát tốt căng thẳng cũng là biện pháp quan trọng để làm giảm nguy cơ hay tốc độ teo não. Yếu tố cảm xúc có liên quan mật thiết đến các tình trạng như tăng huyết áp, bệnh tim, đột quỵ, mất trí nhớ và sức khỏe não bộ.
Teo não xảy ra như một tình trạng lão hóa tự nhiên của cơ thể theo thời gian. Tuy nhiên, như đã trình bày, tình trạng này đôi khi xảy ra sớm do tổn thương não hay các bệnh lý khác. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa có thể làm giảm nguy cơ dẫn đến teo não: (3)
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bài viết đã phần nào tổng hợp thông tin giải đáp thắc mắc bệnh teo não có nguy hiểm không, nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị, kiểm soát bệnh. Hy vọng người bệnh đã có thêm nhiều cập nhật hữu ích liên quan đến vấn đề chăm sóc sức khỏe.
