Bí đỏ là nguyên liệu phổ biến, thường được dùng để nấu canh, nấu soup, xào, làm bánh hoặc nhiều món khác, thế nhưng không ít mẹ bầu vẫn lo lắng bầu ăn bí đỏ được không? Cùng xem chia sẻ của ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng, Trung tâm Thông tin Y khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM trong bài viết dưới đây.
Trước khi đến với phần giải đáp bà bầu có ăn được bí đỏ không, hãy cùng tìm hiểu về giá trị dinh dưỡng của loại quả này.
Bí đỏ hay còn gọi là bí ngô hoặc bí rợ, có tên khoa học là Cucurbita moschata D., thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae). Quả bí đỏ có hình dạng và kích thước đa dạng, từ tròn, dài đến dẹt, trọng lượng từ vài trăm gram đến vài chục kilogam. Vỏ bí đỏ có màu xanh, cam, vàng hoặc đỏ tùy thuộc vào loại giống. Thịt bí đỏ có màu vàng hoặc cam, cho vị ngọt bùi đặc trưng khi được nấu chín. Vì thế, bí đỏ được sử dụng để chế biến nhiều món ăn khác nhau như canh, xào, hấp, soup, làm bánh hoặc nhiều món khác.
Theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), trung bình 100g bí đỏ cung cấp 26 kcal, mức năng lượng này đến từ 6.5g carbohydrate, 1g protein và 0.1g chất béo. Bên cạnh đó, bí đỏ còn chứa dồi dào các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Chi tiết có trong bảng dưới đây:
| Dưỡng chất nổi bật | Hàm lượng trong 100g bí đỏ | Mức đáp ứng (%) nhu cầu hàng ngày của cơ thể |
| Chất xơ | 0.5 g | 2% |
| Cholesterol | 0 mg | 0% |
| Folate (vitamin B9) | 16 mcg | 4% |
| Niacin (vitamin B3) | 0.6 mg | 4% |
| Axit pantothenic (vitamin B5) | 0.298 mg | 6% |
| Pyridoxine (vitamin B6) | 0.061 mg | 5% |
| Riboflavin (vitamin B2) | 0.11 mg | 8.5% |
| Thiamin (vitamin B1) | 0.05 mg | 4% |
| Vitamin A
(Dưới dạng beta-carotene) |
7384 IU | 246% |
| Vitamin C | 9 mg | 15% |
| Vitamin E | 1.06 mg | 7% |
| Vitamin K | 1.1 mcg | 1% |
| Natri | 1 mg | 0.5% |
| Kali | 340 mg | 7% |
| Canxi | 21 mg | 2% |
| Đồng | 0.127 mg | 14% |
| Sắt | 0.8 mg | 10% |
| Magie | 12 mg | 3% |
| Mangan | 0.125 mg | 0.5% |
| Photpho | 44 mg | 5% |
| Selen | 0.3 mcg | <0.5% |
| Kẽm | 0.32 mg | 3% |
Ngoài ra, bí đỏ cũng là nguồn dồi dào chất chống oxy hóa, nổi bật nhất là beta-carotene cùng nhiều hợp chất khác như lutein-zeaxanthin, cryptoxanthin… Những thành phần dinh dưỡng này giúp bí đỏ trở thành thực phẩm lý tưởng cho những người muốn duy trì chế độ ăn uống bổ dưỡng và khoa học. Vậy có bầu ăn bí đỏ được không?
Bầu ăn bí đỏ được và rất tốt cho sức khỏe mẹ và thai nhi. Bí đỏ chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như vitamin A, C, E, K, chất xơ, protein, carbohydrate và các khoáng chất như canxi, kali, phốt-pho hỗ trợ phát triển mắt, xương, hệ miễn dịch, giảm táo bón, tăng cường miễn dịch cho mẹ và hỗ trợ phát triển não bộ, hệ thần kinh của thai nhi.
Bác sĩ Tùng cho biết, phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể ăn được bí đỏ bởi loại quả này không chứa bất kỳ hóa chất thực vật nào có khả năng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mẹ và sự phát triển của thai nhi.
Mặc dù bà bầu có thể bí đỏ nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc mẹ có thể ăn bao nhiêu tùy thích. Thực phẩm dù tốt đến đâu cũng có thể gây hại nếu tiêu thụ quá mức, bí đỏ cũng không ngoại lệ. Vì thế, ngoài việc tìm hiểu bầu ăn bí đỏ được không, mẹ cũng cần biết nên ăn bao nhiêu là tốt nhất.
Nếu đang thắc mắc bà bầu ăn bí đỏ có tốt không, mẹ hãy xem những công dụng tuyệt vời mà loại quả này mang lại:
Trung bình 100g bí đỏ chỉ cung cấp khoảng 26 kcal, do đó bí đỏ được xem là một trong những thực phẩm lý tưởng giúp mẹ bổ sung đầy đủ những dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển tối ưu của thai nhi mà không lo tăng cân quá nhiều trong thai kỳ.
Bí đỏ có thể giúp mẹ kiểm soát lượng đường trong máu hiệu quả, vì thế nếu mẹ bị đái tháo đường thai kỳ hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào cần điều chỉnh chỉ số đường huyết đừng bỏ qua bí đỏ.
Hợp chất axit glutamin trong bí đỏ không chỉ giúp điều hòa huyết áp ở mẹ, mà còn hỗ trợ phát triển tế bào não của thai nhi, giúp bé thông minh và nhanh nhẹn hơn. Ngoài ra, bí đỏ còn rất giàu folate, vitamin A, kẽm và các chất béo lành mạnh như omega-3… giúp ngăn ngừa các khuyết tật ống thần kinh bẩm sinh, đồng thời tốt cho thị lực và não bộ của thai nhi khi còn trong bụng mẹ. Nếu đang thắc mắc ăn bí đỏ có tốt cho thai nhi không, câu trả lời là rất tốt.
Thành phần dinh dưỡng nhiều chất xơ và đường tự nhiên có trong bí đỏ giúp tăng cường hoạt động tiêu hóa, giảm tình trạng táo bón và hạn chế nguy cơ bệnh trĩ khi mang thai.
Bí đỏ có tính hàn và nhiều nước nên được đánh giá là thực phẩm giúp giải nhiệt, chống khát và lợi tiểu, thải độc cơ thể rất tốt, nhất là trong những ngày nóng.
Sự thay đổi hormone cùng nhiều yếu tố có thể khiến làn da của mẹ trở nên nhạy cảm và dễ thâm nám hơn bình thường. Việc sử dụng các loại mỹ phẩm chứa hóa chất hóa học có thể tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho thai nhi. Trong khi đó, bí đỏ là thực phẩm tự nhiên có công dụng dưỡng da, chăm sóc da hiệu quả và an toàn.
Sự thật là bầu ăn bí đỏ có tốt không còn phụ thuộc vào cách mẹ tiêu thụ trong thai kỳ. Bác sĩ Tùng khuyến cáo mẹ chỉ nên ăn bí đỏ một lượng vừa phải bởi nếu ăn quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ gặp một số tác dụng phụ không mong muốn như:
Tiêu thụ quá nhiều bí đỏ có thể dẫn đến tình trạng cơ thể dung nạp quá nhiều beta-carotene. Đây là chất chống oxy hóa chủ đạo khiến bí đỏ có màu vàng cam đặc trưng, do đó khi cơ thể dung nạp quá nhiều chất này có thể dẫn đến bệnh vàng da, nhất là ở vùng da lòng bàn tay và bàn chân. Tuy nhiên có một lưu ý, tình trạng vàng da do beta-carotene, tiền chất vitamin A, sẽ giảm dần khi ngưng tiêu thụ bí đỏ. Việc này không gây nguy hiểm cho thai nhi như tiêu thụ lượng lớn vitamin A khác.
Bí đỏ có hàm lượng chất xơ cao, vì thế nếu mẹ tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra tình trạng đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy.
Như đã chia sẻ, mẹ bầu ăn bí đỏ được không đồng nghĩa với việc có thể ăn bao nhiêu tùy thích. Để có thể hấp thụ tối đa giá trị dinh dưỡng của bí đỏ nhưng vẫn đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh và an toàn, mẹ cần ghi nhớ những điều sau:
Mặc dù bí đỏ có giá trị dinh dưỡng cao nhưng mẹ chỉ nên ăn một lượng vừa phải, không nên quá nhiều hoặc ăn đều đặn mỗi ngày. Ngoài bí đỏ còn rất nhiều thực phẩm bổ dưỡng và lành mạnh khác, mẹ nên kết hợp nhiều loại thực phẩm để đảm bảo chế độ ăn uống đa dạng và cân đối.
Nếu bí đỏ giúp bổ sung chất xơ và vitamin A thì bí đao lại nổi bật với khả năng hỗ trợ tiêu hóa và thanh lọc cơ thể. Do đó, việc tìm hiểu bầu ăn bí đao được không sẽ giúp mẹ bầu có thêm thông tin để xây dựng chế độ ăn uống toàn diện, khoa học hơn.
Mẹ nên lựa chọn những quả bí đỏ tươi ngon, không có dấu hiệu hư hỏng. Trước khi chế biến, hãy gọt vỏ và rửa sạch để loại bỏ những bụi bẩn và vi khuẩn. Sau đó, nấu chín bí đỏ để hấp thụ tối đa dinh dưỡng cũng như đảm bảo hoạt động của hệ tiêu hóa trong giai đoạn nhạy cảm.
Với hương vị ngọt ngào và giá trị dinh dưỡng cao, bí đỏ được xem là thực phẩm bổ dưỡng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải mẹ bầu nào cũng có thể hưởng lợi từ loại quả này. Một số đối tượng cần thận trong khi tiêu thụ bí đỏ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Tốt hơn hết, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể trường hợp của mình bầu ăn bí đỏ có tốt không.
Bí đỏ không chỉ giúp mẹ bầu bổ sung vitamin và chất xơ mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động ổn định, giảm táo bón và cải thiện sức đề kháng. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích và kiểm soát rủi ro dinh dưỡng trong thai kỳ, việc được bác sĩ chuyên khoa tư vấn chế độ ăn cá nhân hóa là điều cần thiết. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, mẹ bầu sẽ được đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng đồng hành, xây dựng thực đơn khoa học, cân đối dưỡng chất, giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh và an toàn hơn.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Bầu ăn bí đỏ được không là thắc mắc thường gặp trong thai kỳ. Loại thực phẩm này giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ, mang lại lợi ích cho sức khỏe mẹ và sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bà bầu chỉ nên dùng với lượng hợp lý, kết hợp đa dạng các loại rau củ khác và tránh ăn khi đã để lâu hoặc có dấu hiệu hư hỏng. Cách sử dụng cân bằng sẽ giúp tận dụng được giá trị dinh dưỡng của bí đỏ mà vẫn duy trì chế độ ăn lành mạnh, khoa học trong suốt thai kỳ.
