Theo số liệu cập nhật năm 2022 của GLOBOCAN, ung thư dạ dày có tỷ lệ mắc và tử vong cao thứ 5 thế giới. Tại Việt Nam, tỷ lệ tử vong của ung thư dạ dày chỉ sau ung thư gan và phổi. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về những phương pháp điều trị ung thư dạ dày đang được ứng dụng hiện nay qua chia sẻ của thạc sĩ bác sĩ Ngô Tuấn Phúc, khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Việc đưa ra kế hoạch điều trị còn tùy thuộc từng trường hợp người bệnh cụ thể (điều trị cá thể hóa). Ngoài giai đoạn bệnh, việc lựa chọn phương pháp điều trị còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố bao gồm: (1)
Hiện nay, các hướng dẫn điều trị ung thư của Bộ Y tế và các Hiệp hội Ung thư trên thế giới đều nhấn mạnh vai trò của việc phối hợp nhiều phương pháp (điều trị đa mô thức) trong điều trị ung thư nói chung và ung thư dạ dày nói riêng. Dưới đây là các phương pháp điều trị ung thư dạ dày thường được sử dụng.
Phẫu thuật đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị ung thư dạ dày. Nếu bệnh ở giai đoạn sớm, chưa di căn xa, phẫu thuật thường là phương pháp chủ đạo được sử dụng.
Phụ thuộc vào các yếu tố như vị trí, mức độ phát triển của ung thư trong dạ dày mà bác sĩ sẽ đề nghị các phương thức phẫu thuật ung thư dạ dày phù hợp nhất. (2)
Phương pháp điều trị bằng hóa chất được sử dụng phổ biến trong điều trị ung thư dạ dày, có thể được sử dụng như một liệu pháp điều trị trước hoặc sau phẫu thuật. (3)
Hóa trị trước phẫu thuật giúp giảm giai đoạn ung thư, thu nhỏ khối u, giúp phẫu thuật diễn ra dễ dàng, hiệu quả hơn. Hóa trị sau phẫu thuật giúp tiêu diệt những tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật cũng như ngăn cản ung thư tái phát sau điều trị.
Hóa trị là phương pháp điều trị chính nếu ung thư đã lan rộng (di căn) đến các cơ quan khác trong cơ thể hoặc không thể loại bỏ bằng phẫu thuật. Lúc này, hóa trị giúp thu nhỏ khối u, làm chậm sự phát triển, giảm các triệu chứng của ung thư và kéo dài thời gian sống của người bệnh.
Xạ trị là phương pháp sử dụng các chùm tia xạ để tiêu diệt tế bào ung thư. Đối với bệnh ung thư dạ dày, xạ trị được chỉ định trong các trường hợp sau:
Liệu pháp nhắm đích (điều trị đích) là phương pháp điều trị ung thư bằng các loại thuốc có thể xác định và tấn công chính xác vào các tế bào ung thư. Liệu pháp này có cơ chế hoạt động khác với các loại thuốc hóa trị, đôi khi thuốc điều trị đích có hiệu quả tốt hơn so với hóa trị. Các loại thuốc được dùng trong điều trị đích thường được truyền qua tĩnh mạch hoặc có thể được sử dụng ở dạng uống.
Một số loại thuốc điều trị đích phổ biến dùng trong điều trị ung thư dạ dày bao gồm: (4)
Liệu pháp miễn dịch sử dụng chính hệ thống miễn dịch của cơ thể để chống lại ung thư. Thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch PD-1 (Programmed Death-1) có thể được sử dụng đồng thời với hóa trị trong điều trị ung thư dạ dày giai đoạn di căn.
Chăm sóc giảm nhẹ kết hợp nhiều phương pháp chăm sóc, hỗ trợ và điều trị giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm các triệu chứng ung thư của người bệnh.
Chăm sóc giảm nhẹ có thể được áp dụng cho tất cả người bệnh ung thư từ khi mới nhận được chẩn đoán, trong quá trình điều trị và đặc biệt trong trường hợp người bệnh giai đoạn cuối, khi ung thư đã không thể chữa dứt điểm được nữa. Bên cạnh chăm sóc người bệnh, chăm sóc giảm nhẹ có thể giúp gia đình người bệnh giảm bớt áp lực về tinh thần. Một số mục tiêu chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh ung thư có thể kể đến như:
Chăm sóc giảm nhẹ rất quan trọng và có ý nghĩa đối với các người bệnh giai đoạn trễ, không còn khả năng điều trị.
Thử nghiệm lâm sàng là nghiên cứu về các loại thuốc, quy trình và phương pháp điều trị mới. Thử nghiệm lâm sàng trong điều trị ung thư có thể sử dụng những loại thuốc mới (như liệu pháp nhắm đích, liệu pháp miễn dịch), hoặc những phương pháp mới đã được cấp phép sử dụng trên cơ thể người.
Tuy nhiên, người bệnh được điều trị thử nghiệm phải chấp nhận một số rủi ro nhất định. Ví dụ, người bệnh có thể phải chịu tác dụng phụ của phương pháp điều trị mới, hoặc kết quả điều trị không tốt như kỳ vọng.
Hiện nay, các hướng dẫn điều trị ung thư từ Bộ Y tế và các Hiệp hội Ung thư trên thế giới đều nhấn mạnh vai trò của việc phối hợp nhiều phương pháp điều trị như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị… (còn gọi là điều trị đa mô thức), nhằm tối ưu hóa hiệu quả điều trị.
Việc bác sĩ lựa chọn cách điều trị ung thư dạ dày nào sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
Mỗi phương pháp điều trị ung thư dạ dày đều có thể mang lại những tác dụng phụ riêng. Ung thư được phát hiện càng sớm thì việc điều trị càng dễ dàng, người bệnh cũng ít gặp các biến chứng và tác dụng phụ hơn.
Phẫu thuật cắt bỏ dạ dày: Tác dụng phụ nổi bật nhất là hội chứng Dumping trong thời gian đầu sau phẫu thuật với các triệu chứng:
Nguyên nhân gây ra hội chứng Dumping là do cơ thể chưa quen với việc thức ăn di chuyển xuống ruột quá nhanh. Phần dạ dày được cắt bỏ càng lớn thì khả năng người bệnh mắc hội chứng Dumping càng cao. Hội chứng có thể kéo dài nhiều tháng trước khi cơ thể quen với việc thiếu dạ dày.
Những người bị cắt dạ dày được khuyến khích chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa trong ngày và nên ăn các thức ăn dễ tiêu hóa.
Điều trị toàn thân (bao gồm hóa trị, liệu pháp nhắm đích, liệu pháp miễn dịch) có thể gây nên một số tác dụng phụ như:
Các tác dụng phụ của điều trị ung thư dạ dày bằng xạ trị:
Xạ trị cũng có thể gây tổn hại các cơ quan lân cận dạ dày như tim, phổi, hoặc thậm chí làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư khác sau này. Các bác sĩ sẽ cố gắng hết sức để ngăn chặn điều này bằng cách chỉ sử dụng liều lượng phóng xạ cần thiết, kiểm soát cẩn thận hướng tới của chùm tia và che chắn một số bộ phận của cơ thể khỏi bức xạ trong quá trình điều trị.
Dưới đây là một số hướng dẫn về thực phẩm và dinh dưỡng cho người đang điều trị ung thư dạ dày: (5)
Hầu hết các bác sĩ đều khuyến nghị người bệnh tái khám mỗi 3-6 tháng trong vòng 5 năm đầu sau khi chữa ung thư dạ dày. Tái khám giúp các bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của người bệnh, phát hiện và điều trị kịp thời nếu ung thư tái phát.
Cần nhớ, điều quan trọng nhất trong điều trị ung thư dạ dày là phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm. Phát hiện càng sớm thì việc điều trị càng hiệu quả và dễ dàng.
Khoa Ung bướu Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM tự hào với đội ngũ y bác sĩ lâm sàng dày dặn kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị ung thư. Bên cạnh đó, Khoa Ung bướu còn liên kết với các khoa khác trong điều trị đa mô thức, giúp người bệnh đạt được kết quả điều trị tốt nhất. Bác sĩ có thể thiết kế phác đồ riêng, lựa chọn cách điều trị bệnh ung thư dạ dày phù hợp nhất cho mỗi người bệnh.
Không chỉ có đội ngũ y bác sĩ tận tâm, giàu chuyên môn, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM còn có nhiều trang thiết bị hiện đại, giúp các bác sĩ chẩn đoán chính xác và điều trị ung thư dạ dày hiệu quả.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Trên đây là 6 phương pháp điều trị ung thư dạ dày hiệu quả và phổ biến hiện nay. Phẫu thuật cắt bỏ dạ dày đóng vai trò quan trọng nhất trong điều trị triệt căn ung thư dạ dày. Hai phương pháp hóa trị, xạ trị được dùng nhiều nhất trong điều trị bổ trợ, tân bổ trợ hoặc giảm nhẹ triệu chứng cho người bệnh. Tuy nhiên, mỗi phương pháp đều có những tác dụng phụ và biến chứng mà người bệnh cần đối mặt và thích nghi trong quá trình điều trị.
