Ung thư tuyến giáp có lây không là thắc mắc của nhiều người, đặc biệt đối với những gia đình có người thân đã và đang mắc ung thư tuyến giáp. Thực hư tin đồn sinh hoạt, tiếp xúc với người bệnh ung thư có nguy cơ bị lây nhiễm ung thư liệu có đáng tin cậy?
Ung thư tuyến giáp (Thyroid Cancer) là một loại ung thư phổ biến nhất và có tỷ lệ mắc bệnh gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu. Theo số liệu từ Tổ chức Ung thư Toàn cầu (GLOBOCAN) 2020, ung thư tuyến giáp là một trong 10 loại ung thư phổ biến nhất thế giới, ghi nhận 586.202 trường hợp mắc mới và 43.646 người tử vong vì căn bệnh này. (1)
Nhiều người nhầm tưởng ung thư tuyến giáp có thể lây lan từ người này sang người khác, dẫn đến những kỳ thị không đáng có đối với những người không may mắc phải ung thư tuyến giáp nói riêng và các bệnh lý ung thư ác tính nói chung. Vậy bệnh ung thư tuyến giáp có lây không?
Ung thư tuyến giáp là tình trạng tăng sinh không kiểm soát của các tế bào bất thường trong tuyến giáp, từ đó tiến triển thành khối u ác tính. Các yếu tố nguy cơ chính của ung thư tuyến giáp thường có thể liên quan đến di truyền, môi trường và lối sống, chứ không phải từ vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân lây truyền khác. Vì vậy, ung thư tuyến giáp không phải là bệnh truyền nhiễm; đồng nghĩa với việc ung thư tuyến giáp không thể nào lây từ người này sang người khác cho dù có hít thở chung bầu không khí, dùng chung đồ vật, tiếp xúc qua cơ thể như chạm, hôn hoặc quan hệ tình dục.
Đồng thời, nhiều người trong cùng gia đình có khả năng cùng mắc một loại ung thư. Điều này được lý giải rằng không phải ung thư lây lan trong gia đình mà có thể do các thành viên có cùng chung một hoặc một vài đột biến gen; hoặc các thành viên có cùng môi trường cũng như cùng lối sống không lành mạnh tương tự nhau (ăn kiêng, ăn nhiều thức ăn không tốt cho cơ thể, cách chế biến thức ăn tăng nguy cơ ung thư, hút thuốc lá…); hoặc các thành viên trong gia đình tiếp xúc cùng một tác nhân gây ung thư tuyến giáp.
Tóm lại, với thắc mắc ung thư tuyến giáp có lây không, câu trả lời là ung thư tuyến giáp tuyệt đối không thể và không lây nhiễm qua các con đường tiếp xúc thông thường. Do đó mọi người không nên quá lo lắng và hoảng sợ.
Một số nghiên cứu cho thấy có vài tình huống rất hiếm gặp, và cần thêm các thông tin đánh giá chính xác hơn về việc bệnh ung thư có thể lây qua quá trình cấy ghép nội tạng. Cần nhấn mạnh thêm một lần nữa, rằng các tình huống này rất hiếm gặp, và chưa có bằng chứng rõ ràng. Ví dụ như:
Khoảng 5-10% trường hợp người bệnh ung thư tuyến giáp có mang đột biến gen, tăng nguy cơ mắc ung thư do yếu tố di truyền trong gia đình. Các nghiên cứu cho thấy, người mắc ung thư tuyến giáp di truyền khả năng cao do mắc chứng đa u tân sinh nội tiết MEN là chữ viết tắt của Multiple Endocrine Neoplasia, có nghĩa là “Đa u tân sinh nội tiết”). Các thay đổi trong gen RET gây ra hội chứng MEN2A và MEN2B. Những người mắc hội chứng này có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến giáp. Khoảng 25% trường hợp mắc ung thư tuyến giáp thể tủy có liên quan đến MEN gây lỗi gen. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp có đột biến gen RET đều mắc ung thư tuyến giáp. (2)
Khoảng 90-95% bệnh nhân bị ung thư do các yếu tố nguy cơ khác như tuổi tác, bệnh sử cá nhân, từng tiếp xúc với tia bức xạ, lối sống thiếu lành mạnh… Những trường hợp này được gọi là ung thư “không di truyền” hoặc ung thư “tự phát”.
Nhìn chung, nếu trong gia đình có người mắc ung thư tuyến giáp, khả năng cao người thân thế hệ thứ nhất của họ (cha mẹ, con cái, anh chị em) mắc ung thư tuyến giáp trong tương lai. Do đó, mỗi người cần theo dõi và chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ cũng như tầm soát ung thư, đặc biệt đối với những gia đình có nhiều người mắc cùng những bệnh lý nguy hiểm.
Đến nay, các nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp chưa được xác định chính xác. Nhiều nghiên cứu cho thấy các yếu tố như tuổi tác, quá trình lão hóa cùng yếu tố môi trường ô nhiễm, sinh hoạt kém lành mạnh, duy trì các thói quen không tốt cho sức khỏe… đều được xem là những yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc ung thư tuyến giáp. (3)
Một số yếu tố nguy cơ của bệnh ung thư tuyến giáp:
Các dữ liệu gần nhất cho biết, tại Mỹ, khoảng 40% bệnh nhân nhận chẩn đoán mắc bệnh ung thư vào một thời điểm nhất định trong cuộc đời của họ. Mặc dù ung thư có thể đe dọa tính mạng nhưng nhiều người vẫn được điều trị thành công. Không ít người khác sống chung với bệnh ung thư trong một thời gian rất dài. (4)
Hiện nay, nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp vẫn chưa được xác định chính xác. Các bác sĩ không chắc chắn yếu tố nguy cơ nào là vượt trội và đóng vai trò chính trong việc gây ra bệnh ung thư tuyến giáp. Do đó không có biện pháp nào phòng tránh hoàn toàn nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp.
Tuy nhiên, có một vài phương pháp giúp hạn chế nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp được các chuyên gia khuyến nghị thực hiện như sau:
Thăm khám tầm soát và phát hiện sớm ung thư tuyến giáp giúp điều trị bệnh có hiệu quả cao hơn.
Tại khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, dịch vụ tầm soát ung thư tuyến giáp giúp nhiều bệnh nhân phát hiện ung thư ngay giai đoạn sớm nhờ hệ thống thiết bị máy móc hiện đại như: Hệ thống máy Siêu âm 3D đàn hồi Real time hiện đại nhất thế giới – SuperSonic Imagine Mach 30 giúp phát hiện các nốt, sần bất thường tuyến giáp; Máy chụp cắt lớp vi tính (CT) SOMATOM Drive 2 hiện đại, Máy chụp cộng hưởng từ (MRI) ứng dụng công nghệ “Ma trận sinh học toàn phần” (Đức) giúp đánh giá mức độ tế bào ung thư di căn cơ quan xa.
Với đội ngũ chuyên gia hàng đầu, bác sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị và chăm sóc bệnh nhân ung thư, luôn phối hợp đa chuyên khoa (Ung bướu, Tiêu hóa, Tim mạch, Thần Kinh, Sản – Nhi, Tai Mũi Họng, Tiết niệu…) giúp việc chẩn đoán và điều trị chuyên sâu và mang tính cá thể hóa, đồng thời hỗ trợ nâng đỡ thể trạng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung thư.
Để đăng ký khám, tầm soát, điều trị ung thư tuyến giáp tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ qua thông tin sau:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Thông qua các thông tin được cung cấp trên đây, hy vọng người đọc đã được giải đáp thắc mắc ung thư tuyến giáp có lây không? Để biết thêm các thông tin liên quan điều trị ung thư tuyến giáp, bạn có thể tham khảo các bài viết khác hoặc liên hệ Hotline để được hỗ trợ.
