Ung thư tụy giai đoạn cuối: Tiên lượng và hướng chăm sóc

Ung thư tụy giai đoạn cuối là một trong những loại ung thư có tiên lượng xấu và tiến triển nhanh. Ở giai đoạn này, người bệnh phải đối mặt với nhiều triệu chứng nghiêm trọng như: đau dữ dội, suy kiệt thể trạng và rối loạn tiêu hóa. Tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng với các phương pháp điều trị hiện đại kết hợp cùng chăm sóc giảm nhẹ, bệnh nhân vẫn có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị sẽ giúp người bệnh và thân nhân chuẩn bị tâm lý, cũng như lựa chọn được hướng điều trị phù hợp nhất.

Ung thư tụy giai đoạn cuối​ là gì?

Ung thư tụy giai đoạn cuối (giai đoạn IV) là tình trạng khối u ác tính đã lan rộng từ tuyến tụy đến các cơ quan khác trong cơ thể như: gan, phổi, màng bụng, phúc mạc hoặc xương. Ở giai đoạn này, khối u không còn giới hạn trong tuyến tụy mà đã di căn, khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Người bệnh thường phải đối mặt với các triệu chứng nghiêm trọng và cần được chăm sóc y tế toàn diện. (1)

Triệu chứng ung thư tụy giai đoạn cuối​

Triệu chứng của ung thư tụy giai đoạn 4 thường khá rõ ràng và nghiêm trọng hơn so với các giai đoạn ung thư tụy trước đó. Do sự lan rộng của tế bào ung thư, đa phần người bệnh đều cảm thấy mệt mỏi, sức khỏe suy giảm. Các biểu hiện phổ biến bao gồm:

• Đau bụng hoặc đau lưng dữ dội.
• Sụt cân nhanh chóng, người gầy gò xanh sao.
• Xuất hiện vàng da và mắt (vàng da chủ yếu do tắc mật).
• Buồn nôn, nôn mửa, khó ăn.
• Đầy bụng, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy hoặc táo bón)
• Mệt mỏi kéo dài
• Dịch cổ trướng (bụng to do dịch)
• Rối loạn tiêu hóa và phân nhạt màu

Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối, người bệnh ung thư tụy có thể xuất hiện các dấu hiệu như: thở khó, lú lẫn, ngủ nhiều và giảm đáp ứng. (2)

Xem thêm:

• Cảnh báo triệu chứng ung thư tụy giai đoạn đầu​ cần lưu ý
• Ung thư tụy giai đoạn 2 sống được bao lâu?
• Hiểu rõ ung thư tuyến tụy giai đoạn 3 trước khi điều trị

Ung thư tụy giai đoạn cuối có chữa được không?

Hiện nay, ung thư tụy giai đoạn cuối không thể chữa khỏi hoàn toàn do đã di căn đến các cơ quan xa. Tuy nhiên, nhiều phương pháp điều trị hỗ trợ có thể được áp dụng nhằm kiểm soát sự tiến triển của bệnh, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh. Theo đó, các phác đồ điều trị hiện đại kết hợp hóa trị, liệu pháp miễn dịch và chăm sóc giảm nhẹ hiện nay đã và đang giúp người bệnh sống lâu hơn so với trước đây.

Tiên lượng ung thư tụy giai đoạn cuối sống được bao lâu?

Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư tụy giai đoạn 4 phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: độ tuổi, thể trạng, mức độ di căn, khả năng đáp ứng điều trị của người bệnh và chế độ chăm sóc. Theo thống kê:

• Thời gian sống trung bình của người bệnh sau khi được chẩn đoán giai đoạn cuối, không can thiệp điều trị là khoảng 3 – 6 tháng.
• Tuy nhiên, một số bệnh nhân có thể sống trên 1 năm nếu đáp ứng tốt với điều trị hỗ trợ.

Việc chăm sóc toàn diện và điều trị giảm nhẹ có thể giúp người bệnh duy trì cuộc sống có ý nghĩa hơn trong thời gian còn lại.

Cách chẩn đoán K tụy giai đoạn cuối

Việc chẩn đoán ung thư tụy giai đoạn cuối đóng vai trò quan trọng để xác định mức độ lan rộng của bệnh, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và tiên lượng sống của người bệnh. Quá trình chẩn đoán bao gồm nhiều bước kết hợp, từ lâm sàng đến cận lâm sàng và xét nghiệm chuyên sâu.

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thăm khám tổng quát và khai thác triệu chứng mà người bệnh đang gặp phải, chẳng hạn như: Đau bụng âm ỉ lan ra sau lưng, sụt cân nhanh, vàng da, vàng mắt… Việc khai thác triệu chứng giúp định hướng ban đầu cho các xét nghiệm chuyên sâu hơn.
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp CT scan, chụp MRI, PET scan là những phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp xác định kích thước khối u nguyên phát ở tụy và mức độ di căn đến các cơ quan khác.

• Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP): Giúp lấy mẫu mô hoặc khảo sát và điều trị tắc nghẽn đường mật, thường dùng trong các trường hợp vàng da do u chèn ép.
• Sinh thiết: Sinh thiết mô gan hoặc phổi trong trường hợp nghi ngờ di căn xa, sinh thiết tại vị trí nghi ngờ giúp xác định tế bào ung thư đã lan rộng.
• Xét nghiệm máu và dấu ấn sinh học: Đánh giá chỉ dấu ung thư CA 19-9 là dấu ấn sinh học được sử dụng phổ biến trong ung thư tụy. Nếu giá trị tăng cao có thể gợi ý ung thư tụy, nhất là khi kết hợp với hình ảnh học. Ngoài ra xét nghiệm máu còn giúp đánh giá chức năng gan, thận.

Điều trị ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối​

Với người bệnh ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối, mục tiêu điều trị chủ yếu là kéo dài sự sống, giảm triệu chứng và nâng cao chất lượng sống, thay vì chữa khỏi hoàn toàn. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào thể trạng, mức độ lan rộng và nguyện vọng của người bệnh.

• Hóa trị: Phương pháp điều trị phổ biến nhất cho bệnh nhân ung thư tụy giai đoạn 4. Thuốc hóa trị có thể được truyền tĩnh mạch hoặc uống, nhằm tiêu diệt hoặc làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư.

• Xạ trị giảm nhẹ: Không dùng rộng rãi như hóa trị nhưng có vai trò quan trọng trong điều trị triệu chứng. Xạ trị có thể được dùng để: Giảm đau do khối u chèn ép vào dây thần kinh, kiểm soát chảy máu trong đường tiêu hóa, làm giảm kích thước khối u gây tắc nghẽn…
• Liệu pháp miễn dịch: Hiện tại, liệu pháp miễn dịch chưa phổ biến rộng rãi trong điều trị ung thư tụy giai đoạn cuối, tuy nhiên một số nghiên cứu đã cho thấy hiệu quả ở nhóm bệnh nhân có bất thường di truyền như: MSI-H, dMMR. Và việc sử dụng thuốc như pembrolizumab có thể được chỉ định cho những người bệnh có đặc điểm di truyền này.
• Liệu pháp nhắm trúng đích: Sử dụng các loại thuốc tác động vào các đột biến gen hoặc protein bất thường của tế bào ung thư, giúp giảm thiểu tổn thương tế bào lành. Về cơ bản là cần xét nghiệm gen khối u để xác định người bệnh có phù hợp với phương pháp này không. (3)

Chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh K tuyến tụy giai đoạn cuối

Chăm sóc giảm nhẹ là một phần quan trọng trong điều trị ung thư tụy giai đoạn cuối. Các phương pháp chăm sóc giảm nhẹ không chỉ giúp nâng cao chất lượng sống, mà còn hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân vượt qua giai đoạn khó khăn sau này. Nội dung chăm sóc bao gồm:

• Kiểm soát triệu chứng: Áp dụng các phương pháp giảm đau, giảm buồn nôn, điều trị nhiễm trùng, chăm sóc dinh dưỡng cho người bệnh.
• Hỗ trợ tâm lý: Người bệnh thường trải qua cảm xúc tiêu cực như: lo lắng, sợ hãi, trầm cảm, cảm giác tuyệt vọng. Hỗ trợ tâm lý là phần không thể thiếu giúp người bệnh và gia đình thích nghi với tiến triển bệnh.
• Chăm sóc cuối đời: Hướng đến sự thoải mái, an lành và tôn trọng nguyện vọng cá nhân của người bệnh trong những ngày cuối cùng của cuộc đời.

Việc chăm sóc giảm nhẹ nên được bắt đầu song song với quá trình điều trị y tế và cần sự phối hợp của đội ngũ đa ngành bao gồm bác sĩ, điều dưỡng, chuyên gia dinh dưỡng và chuyên viên tâm lý.

Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ mắc ung thư tụy giai đoạn 4, hãy đến các trung tâm y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Khoa Ung bướu Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những đơn vị chuyên sâu trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý ung thư phức tạp. Với mô hình đa chuyên khoa phối hợp, quy tụ đội ngũ giáo sư, bác sĩ đầu ngành, cùng hệ thống máy móc, công nghệ hiện đại chuẩn quốc tế, bệnh viện mang đến phác đồ điều trị cá thể hóa và chăm sóc toàn diện cho bệnh nhân.

Để đặt lịch khám bệnh hoặc tư vấn cùng chuyên gia đầu ngành tại BVĐK Tâm Anh, Quý khách hàng vui lòng liên hệ.

Ung thư tụy giai đoạn cuối là thách thức lớn trong điều trị ung thư do thường được phát hiện muộn và có mức độ nghiêm trọng. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, người bệnh vẫn có cơ hội kéo dài sự sống thông qua hóa trị, liệu pháp trúng đích, chăm sóc giảm nhẹ và hỗ trợ tinh thần. Quan trọng hơn cả là sự đồng hành của đội ngũ y tế và gia đình trong việc chăm sóc toàn diện, giúp người bệnh giảm nhẹ đau đớn và sống những ngày cuối đời với sự thanh thản.