Ung thư trực tràng là loại ung thư khá phổ biến của hệ thống tiêu hóa, xảy ra khi các tế bào trong lớp niêm mạc của trực tràng bị đột biến và phát triển ngoài tầm kiểm soát. Vậy ung thư trực tràng sống được bao lâu? Các yếu tố nào ảnh hưởng đến tỷ lệ sống khi mắc ung thư trực tràng? Đó là câu hỏi mà đa phần người bệnh sẽ luôn đặt ra cho bác sĩ. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp các vấn đề trên, mời bạn đọc theo dõi.
Một trong những câu hỏi mà người bệnh ung thư nói chung và người bệnh ung thư trực tràng nói riêng thường đặt ra cho bác sĩ điều trị là “Tôi còn sống được bao lâu nữa?”, “Ung thư trực tràng sống được bao lâu?”. Để trả lời được câu hỏi trên cho người bệnh, các bác sĩ sẽ dựa vào những số liệu thống kê.
Số liệu thống kê tức là những con số mô tả xu hướng của một sự kiện khi đo, đếm, tính toán trên một số lượng lớn người bệnh được chọn.
Ví dụ: Tỷ lệ tử vong, thời gian sống không bệnh, thời gian sống mà bệnh không tiến triển = khoảng thời gian từ khi điều trị lui bệnh hoàn toàn đến khi bệnh tái phát.
Việc thống kê thời gian sống của bệnh ung thư thường dựa trên các yếu tố như: loại ung thư, tuổi người bệnh, giai đoạn ung thư, khoảng thời gian đo lường (1 năm, 2 năm, 3 năm, 4 năm, 5 năm,…). Tùy vào loại ung thư, giai đoạn ung thư mà người ta sẽ đặt ra các giới hạn thời gian sống phù hợp để đo lường và thống kê lại. Từ đó đưa ra những con số mô tả xu hướng tử vong của bệnh là thấp hay cao, dài hay ngắn,…
Ung thư trực tràng sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có tiên lượng bệnh. Tiên lượng bệnh phụ thuộc vào loại bệnh ung thư, mức độ đáp ứng điều trị, giai đoạn bệnh, khả năng hồi phục sau điều trị,… Bệnh có tiên lượng xấu nghĩa là khả năng hồi phục của người bệnh thấp, tỷ lệ tử vong cao và ngược lại.
Tỷ lệ sống là tỷ lệ phần trăm số người bệnh còn sống sau một khoảng thời gian nhất định. Tỷ lệ này có thể đo lường bất kỳ khoảng thời gian dài hay ngắn (1 năm, 5 năm, 10 năm…). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thường chọc mốc thời gian 5 năm để đo lường tỷ lệ sống cho người bệnh ung thư.
Tỷ lệ sống 5 năm có nghĩa là phần trăm người bệnh còn sống sau 5 năm kể từ thời điểm có chẩn đoán ung thư (không bao gồm những người bệnh tử vong vì nguyên nhân khác, không phải do ung thư).
Ví dụ: Tỷ lệ sống 5 năm của người bệnh ung thư thanh quản giai đoạn di căn là 34.4%, nghĩa là cứ 100 người bệnh được chẩn đoán ung thư thanh quản giai đoạn di căn thì sau 5 năm sẽ còn khoảng 34 người bệnh vẫn còn sống.
Các bác sĩ thường sử dụng tỷ lệ sống 5 năm để đánh giá và so sánh các lựa chọn điều trị. Họ coi tỷ lệ sống là một dấu hiệu tốt cho những điều sau:
Tại Hoa Kỳ, chương trình “Giám sát, dịch tễ học và kết cục cuối cùng” (SEER – Surveillance, Epidemiology, and End Results) là một trong những nguồn thống kê bệnh ung thư đáng tin cậy nhất. Chương trình này thu thập thông tin, xử lý và cung cấp các số liệu thống kê về bệnh ung thư. Từ đó góp phần vào nỗ lực làm giảm gánh nặng bệnh tật cho công dân Hoa Kỳ. SEER được bảo trợ bởi Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI – National Cancer Institute).
Ung thư trực tràng sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Theo thống kê từ chương trình SEER, kết quả thu thập dữ liệu từ các loại ung thư cho biết giai đoạn ung thư được chia thành 3 thời kỳ:
Theo thống kê của SEER từ 2013-2019, tỷ lệ sống sau 5 năm đối với người bệnh ung thư trực tràng phân theo giai đoạn, cụ thể như sau: (1)
Tuy nhiên, ung thư trực tràng sống được bao lâu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như: tuổi tác, tinh thần, tình trạng sức khỏe, khả năng đáp ứng phương pháp điều trị…
Tỷ lệ sống chỉ là ước tính chung và không thể dự đoán ung thư trực tràng sống được bao lâu. Bên cạnh đó, còn có các yếu tổ ảnh hưởng đến tỷ lệ sống của người bệnh ung thư trực tràng như:
Theo bài báo nghiên cứu đăng trên Tạp chí Ung thư dành cho bác sĩ lâm sàng (CA: A Cancer Journal for Clinicians) về tỷ lệ sống khi mắc ung thư trực tràng ở các quốc gia năm 2018, cho thấy tỷ lệ sống sau 5 năm đối với ung thư trực tràng ở nước Mỹ và ở các nước châu Âu cao hơn so với các nước ở châu Á, châu Phi. Giải thích cho sự khác nhau về tỷ lệ sống giữa các quốc gia là do sự khác biệt về chất lượng chăm sóc y tế và các chương trình tầm soát ung thư đại trực tràng. (2)
Việc xác định giai đoạn lúc chẩn đoán ảnh hưởng lớn đến việc ung thư trực tràng sống được bao lâu. Nếu ung thư trực tràng được phát hiện càng sớm thì càng có cơ hội điều trị khỏi bệnh.
Bệnh ung thư trực tràng sống được bao lâu còn phụ thuộc vào giới tính. Nghiên cứu “Sex-and gender-specific disparities in colorectal cancer risk” đã chỉ ra rằng, không giống các bệnh ung thư khác, ở người bệnh ung thư trực tràng, phụ nữ có tỷ lệ sống thấp hơn nam giới.
Bên cạnh những yếu tố kể trên, còn có một số yếu tố khác cũng góp phần cải thiện tỷ lệ sống cho người bệnh ung thư trực tràng, cụ thể:
Mục đích chính của chế độ dinh dưỡng là giúp cho người bệnh duy trì thể trạng khỏe mạnh, cải thiện hệ miễn dịch cũng như chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Ung thư trực tràng sống được bao lâu phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng cho người bệnh.
Các phương pháp dinh dưỡng hỗ trợ người bệnh ung thư trực tràng, bao gồm:
Tìm hiểu thêm: Ung thư trực tràng nên ăn gì và kiêng gì? Dinh dưỡng cho bệnh nhân.
Ung thư trực tràng sống được bao lâu còn phụ thuộc vào việc phát hiện sớm bệnh. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện cũng như chẩn đoán được ung thư trực tràng ở giai đoạn sớm.
Đặc biệt, những người có yếu tố nguy cơ cao hoặc tiền sử gia đình có liên quan bệnh lý ung thư đại trực tràng, được khuyến cáo kiểm tra sức khỏe thường xuyên hơn. Nội soi đại trực tràng sau 45 tuổi hoặc sớm hơn nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh ung thư đại trực tràng là một trong những cách phòng tránh ung thư trực tràng hiệu quả.
Với sự đầu tư toàn diện ngay từ giai đoạn đầu với các bác sĩ giàu kinh nghiệm; trang thiết bị hiện đại; hợp tác, hội chẩn thường xuyên với các chuyên gia ung bướu hàng đầu Singapore để đưa ra phác đồ điều trị “chuẩn Singapore” ngay tại Việt Nam; tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc tích cực trước, tâm lý, trong và sau điều trị… khoa Ung bướu BVĐK Tâm Anh TP.HCM giúp người bệnh khỏe mạnh, tự tin hơn khi điều trị ung thư.
Khoa Ung bướu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM điều trị không ngắt quãng, không chờ đợi, hiệu quả cao khi được khám và điều trị với:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Nhìn chung, ung thư trực tràng sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Các chỉ số tiên lượng chỉ mang tính chất tham khảo. Việc giữ suy nghĩ tích cực, thay đổi lối sống khoa học, duy trì thói quen tốt, giữ đời sống tinh thần ổn định góp phần rất lớn vào hiệu quả điều trị ung thư trực tràng.
