Ung thư bàng quang sống được bao lâu? Tiên lượng từng giai đoạn

Ung thư bàng quang là bệnh ung thư đường tiết niệu thường gặp thứ 2, chỉ sau ung thư tuyến tiền liệt, xếp thứ 8 trong các loại ung thư phổ biến nhất (theo GLOBOCAN 2022) (1). Vậy người bị ung thư bàng quang sống được bao lâu? Yếu tố nào ảnh hưởng đến tỷ lệ sống của người bệnh? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau qua chia sẻ của thạc sĩ bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Văn Nghĩa, Đơn vị Niệu Nữ, Khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Ung thư bàng quang sống được bao lâu?

Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (NCI), tỷ lệ sống sau 5 năm của người mắc ung thư bàng quang khoảng 78,4%. Ung thư bàng quang sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn ung thư, sức khỏe của người bệnh, loại tế bào ung thư, vị trí di căn, khả năng đáp ứng điều trị… Phát hiện ung thư bàng quang càng sớm, tỷ lệ sống và khả năng điều trị càng tốt.

Tiên lượng thời gian sống sót qua từng giai đoạn bệnh ung thư bàng quang

Tiên lượng của người bệnh ung thư bàng quang sống được bao lâu phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm phát hiện bệnh, mỗi giai đoạn lại có tỷ lệ sống khác nhau. Dưới đây là tỷ lệ sống sau 5 năm của người bệnh ung thư bàng quang qua các giai đoạn theo dữ liệu của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, các giai đoạn được phân chia theo mức độ lan rộng của ung thư: (2)

• Ung thư bàng quang biểu mô tại chỗ (carcinoma in situ) khoảng 97,2%. Đây là giai đoạn sớm nhất, ung thư chỉ mới xuất hiện trên bề mặt lớp lót của bàng quang, chưa xâm lấn vào lớp thành bàng quang.
• Ung thư tại chỗ (localized) khoảng 71,7%. Đây là giai đoạn ung thư đã xâm lấn vào thành bàng quang nhưng chưa đến các mô xung quanh bàng quang.
• Ung thư tại vùng (regional) khoảng 39,5%, lúc này, ung thư đã phát triển đến các mô và hạch bạch huyết xung quanh bàng quang.
• Ung thư di căn xa (distant) khoảng 8,8%, ung thư đã di căn đến các cơ quan xa ngoài bàng quang, một số vị trí di căn phổ biến của ung thư bàng quang gồm phổi, xương, gan. (3)

Ngoài ra, còn 1 cách phân loại giai đoạn ung thư theo AJCC (Ủy ban Ung thư Liên hợp Hoa Kỳ), giai đoạn sẽ được chia dựa trên 3 yếu tố TNM, đại diện cho mức độ phát triển tại chỗ của khối u (T – Tumor), di căn hạch ở gần bàng quang (N – Node), di căn đến các cơ quan hay hạch ở xa (M – metastasis). Mỗi yếu tố lại được chia nhỏ để thể hiện chính xác hơn tình trạng ung thư, như T1, T2a, T2b… Kết hợp cả 3 yếu tố, các giai đoạn ung thư bàng quang như sau: (4)

• Ung thư bàng quang giai đoạn I: T1N0M0.
• Ung thư bàng quang giai đoạn II: T2aN0M0 hoặc T2bN0M0.
• Ung thư bàng quang giai đoạn IIIA: T3a-T4aN0M0; T1-4aN1M0.
• Ung thư bàng quang giai đoạn IIIB: T1-T4aN2M0; T1-T4aN3M0.
• Ung thư bàng quang giai đoạn IVA: T4b + N bất kỳ + M0; T bất kỳ + N bất kỳ + M1a.
• Ung thư bàng quang giai đoạn IVB: T bất kỳ + N bất kỳ + M1b.

Ví dụ, ung thư bàng quang giai đoạn I được biểu thị bằng T1N0M0, tức ung thư lan vào thành bàng quang (T1), chưa di căn đến hạch (N0) hay cơ quan khác (M0).

Theo Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh, tỷ lệ lệ sống sau 5 năm của người mắc ung thư bàng quang theo giai đoạn AJCC như sau: (5)

• Giai đoạn I khoảng 80%.
• Giai đoạn II khoảng 45%.
• Giai đoạn III khoảng 40%.
• Giai đoạn IV khoảng 10%.

Yếu tố ảnh hưởng đến thời gian sống của người bệnh ung thư bàng quang

Dưới đây là một số yếu tố tác động đến việc người bệnh ung thư bàng quang sống được bao lâu:

1. Giai đoạn ung thư

Theo dữ liệu về tỷ lệ sống 5 năm tại Hoa Kỳ và Anh phía trên, có thể thấy sự khác biệt rõ rệt về tỷ lệ sống của người bệnh dựa trên giai đoạn ung thư. Giai đoạn càng muộn, tỷ lệ sống của người bệnh càng thấp.

2. Loại tế bào ung thư

Có nhiều loại ung thư bàng quang khác nhau, được nhận biết bằng cách phân loại tế bào khởi phát ung thư (loại tế bào ung thư đầu tiên). Trong đó, ung thư phát triển từ tế bào biểu mô bàng quang (urothelial bladder cancer hay transitional cell bladder cancer) chiếm khoảng 90% số ca mắc ung thư bàng quang.(6)

Ngoài ra, còn một số dạng ung thư ít phổ biến hơn như ung thư tế bào vảy (squamous cell), ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinoma), ung thư tế bào nhỏ (small cell cancer)… mỗi loại ung thư sẽ có những phác đồ và phương pháp điều trị cụ thể, tiên lượng bệnh cũng khác nhau.

3. Khả năng đáp ứng điều trị

Khả năng đáp ứng điều trị – tức độ hiệu quả của phương pháp điều trị với người bệnh. Cùng một phương pháp (ví dụ hóa trị), nhưng mức độ hiệu quả có thể rất khác nhau ở mỗi người bệnh, ảnh hưởng đến kết quả điều trị.

4. Tuổi tác

Tuổi tác là yếu tố quan trọng trong tầm soát và chẩn đoán ung thư bàng quang. Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, độ tuổi trung bình người bệnh được chẩn đoán mắc ung thư bàng quang khoảng 73 tuổ i, nhiều nhất ở độ tuổi 65-74, chiếm 32,2% tổng số ca mắc; người bệnh từ 75-84 tuổi chiếm 29,6%. Tuổi càng cao, việc điều trị càng khó khăn do một số vấn đề như sức khỏe, bệnh nền, khả năng hồi phục sau điều trị…

5. Tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh

Tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh càng tốt, bác sĩ càng có cơ sở để chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả. Do các phương pháp điều trị ung thư nói chung và ung thư bàng quang nói riêng như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị… đều có thể để lại tác dụng phụ trong và sau điều trị. Nếu sức khỏe người bệnh không đảm bảo, bác sĩ có thể không chỉ định được phương pháp điều trị hiệu quả nhất.

Dinh dưỡng cho bệnh nhân điều trị ung thư bàng quang

Không có chế độ thực đơn riêng biệt dành cho người mắc ung thư bàng quang, tuy nhiên, dưới đây sẽ là một số gợi ý về chế độ dinh dưỡng phù hợp với người bệnh ung thư:

• Thực phẩm nên bổ sung:
  • Ăn nhiều rau xanh, trái cây để bổ sung vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, cũng như chất xơ để hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa.
  • Ăn các loại thịt nạc trắng (ví dụ thịt gà), các loại cá, đạm thực vật (như đậu, hạt) để bổ sung đạm. Đạm rất cần thiết cho việc duy trì sức khỏe, phục hồi vết thương.
  • Chọn chất béo lành mạnh từ cá béo, dầu olive, quả bơ, các loại hạt, đậu… để tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng, sản xuất hormone, sửa chữa tế bào của cơ thể.
  • Ưu tiên các loại tinh bột giàu chất xơ và khoáng chất nếu có thể.
  • Bổ sung thêm lợi khuẩn để hạn chế các triệu chứng rối loạn tiêu hóa.
• Thực phẩm nên tránh:
  • Các loại thịt mỡ, thịt đỏ (bò, heo, cừu…).
  • Không uống rượu, bia và các loại đồ uống có cồn.
  • Hạn chế ăn, uống thực phẩm có nhiều đường, carbs tinh luyện như bánh kẹo, trà sữa, nước ngọt.
  • Không nên ăn các thực phẩm chế biến sẵn, tẩm ướp nhiều muối và gia vị, thức ăn đóng hộp.
• Nên uống nhiều nước để duy trì sức khỏe, trao đổi chất ổn định.
• Người bệnh ung thư thường mệt mỏi, chán ăn. Do đó, nên chia thực đơn thành nhiều bữa trong ngày với lượng thức ăn vừa đủ.

Khám tầm soát phát hiện ung thư bàng quang giai đoạn sớm

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ tầm soát ung thư bàng quang uy tín, chất lượng tại TP.HCM. Bệnh viện được trang bị các thiết bị chẩn đoán hiện đại như hệ thống chụp CT, MRI, nội soi, siêu âm, X-quang, trung tâm xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế… cung cấp đầy đủ các phương pháp khám và chẩn đoán chuyên sâu ung thư bàng quang cũng như các bệnh hệ tiết niệu.

Bên cạnh đó, bệnh viện cũng có nhiều phương pháp điều trị ung thư bàng quang hiệu quả như phẫu thuật, hóa trị, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm trúng đích… với hệ thống phòng mổ áp lực dương có máy lọc khí HEPA, robot phẫu thuật da Vinci Xi, phòng pha hóa chất áp lực âm… đáp ứng tốt nhu cầu khám và điều trị ung thư bàng quang.

Ung thư bàng quang là bệnh nguy hiểm, người bệnh ung thư bàng quang sống được bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giai đoạn ung thư, khả năng đáp ứng điều trị, dạng tế bào ung thư… Để có thể phát hiện sớm bệnh, mọi người nên kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ hàng năm hoặc đến khám ngay khi có triệu chứng bất thường.