U thận lành tính khá phổ biến. Về nguyên lý khoa học, bệnh không nguy hiểm, nhưng vẫn có những biểu hiện bất thường, làm ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống của người bệnh và tiềm ẩn nguy cơ phát triển thành u ác tính. Cách nhận diện khối u và một số biện pháp phòng người, điều trị… sẽ được các chuyên gia Tiết niệu Thận học chia sẻ qua bài viết dưới đây.
U thận lành tính là tình trạng khối u hình thành và phát triển trong quả thận, nhưng không có khả năng di căn đến các bộ phận khác của cơ thể. Đôi khi, kích thước của khối u có thể lớn dần, chèn lên các cơ quan nội tạng và các mô lân cận. (1)
Các khối tăng trưởng lành tính rất phổ biến và có thể hình thành ở bất cứ đâu trong cơ thể con người. Khi được phát hiện, chúng có thể gây ra sự lo lắng, sợ hãi. Tuy nhiên, điều may mắn là hầu hết các khối u đều lành tính.
Bất cứ ai trong chúng ta cũng có thể phát triển một khối u lành tính, bao gồm cả trẻ em. Tuy nhiên, các kết quả thống kê cho thấy người lớn tuổi có nhiều khả năng phát triển khối u hơn so với các nhóm đối tượng khác.
Theo các chuyên gia Trung tâm Tiết niệu Thận học, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, u thận lành tính thường được phân loại theo nơi chúng phát triển, bao gồm các loại sau đây: (2)
U tuyến hình thành trong lớp mô mỏng bao phủ các tuyến, các cơ quan và cấu trúc bên trong khác. Ví dụ như polyp hình thành trong ruột kết, gan… Ở thận, khối u tuyến thận (Adenoma) xuất hiện rất nhiều và có đặc điểm là lành tính. Mỗi khối u này thường có kích thước khoảng 2 cm, ở vùng vỏ ngoài tách biệt với thận, màu xám hay vàng nhạt.
U tế bào hạt (Oncocytom) khá hiếm gặp và thường xuất hiện nhiều hơn ở nam giới. Khối u này được hình thành từ các tế bào biểu mô có kích thước lớn, với đường kính khoảng 12 cm, có màu vàng hoặc nâu nhạt. U tế bào hạt cũng là một u thận lành tính nên có rất ít nguy cơ xâm lấn các mô lân cận.
So với hai loại u lành tính nêu trên, u mạch cơ mỡ thận thuộc loại hiếm gặp nhất, nhưng có nhiều nguy cơ phát triển thành u ác tính hơn. Sự hình thành khối u này liên quan đến tình trạng xơ cứng củ, một hội chứng thần kinh có liên quan đến sự rối loạn di truyền và kiểu gen gây động kinh và chậm phát triển trí tuệ…
Nang đơn thận là tình trạng xuất hiện khối dịch bất thường ở một hoặc hai bên quả thận. Khối u này thường có hình tròn, có dịch bên trong và không xâm lấn vào đài bể thận. Trường hợp này thường xuất hiện ở người lớn tuổi. Người càng cao tuổi thì nguy cơ có nang đơn thận càng cao.
Nguyên nhân gây u thận lành tính rất đa dạng và hiện vẫn là một trong những vấn đề được các chuyên gia quan tâm. Cụ thể:
Trên thực tế, hầu hết mọi người đều có thể bị u thận lành tính. Tuy nhiên, yếu tố nguy cơ thuộc về nhóm:
Tùy thuộc vào vị trí của khối u lành tính mà người bệnh sẽ có những triệu chứng cụ thể hay không. Thậm chí, trong rất nhiều trường hợp khối u thận lành tính không được phát hiện do người bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào. Nhưng nhìn chung, dấu hiệu nhận biết khối u lành tính ở thận bao gồm:
Phần lớn trường hợp u thận lành tính không có triệu chứng, nhưng nhóm đối tượng đặc thù như phụ nữ mang thai, người lao động tay chân… sẽ có biểu hiện nghiêm trọng và dễ nhận biết hơn.
Các khối u thận lành tính hầu như đều không đe dọa đến tính mạng người bệnh, tuy nhiên với những biểu hiện triệu chứng bất thường có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hằng ngày của người bệnh. Dù khối u thận là lành tính, nhưng các chuyên gia khuyên bạn vẫn nên đặt lịch hẹn với bác sĩ ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường để được tư vấn và hướng dẫn một số biện pháp theo dõi, chăm sóc sức khỏe. Bởi nhiều trường hợp khối u có thể trở nên ác tính theo thời gian và việc phát hiện ngay từ sớm có một ý nghĩa rất lớn với hiệu quả điều trị về sau.
Để chẩn đoán u thận lành tính, các bác sĩ sử dụng nhiều biện pháp khác nhau. Chìa khóa của việc chẩn đoán là xác định xem khối u là lành tính hay ác tính. Các phương pháp lâm sàng và cận lâm sàng được thực hiện như sau:
Bác sĩ có thể bắt đầu bằng việc khám sức khỏe và thu thập tiền sử bệnh, trao đổi về các triệu chứng người bệnh đang gặp phải.
Tìm hiểu thêm: Phẫu thuật nội soi cắt u thận và những lưu ý quan trọng
Nhận biết các yếu tố nguy cơ góp phần gây ra u thận có thể giúp bạn xây dựng một lối sống khoa học, lành mạnh, góp phần làm giảm nguy cơ ung thư. Theo các chuyên gia Tiết niệu Thận học, dưới đây là những cách tốt nhất để ngăn ngừa u thận:
Không phải tất cả các khối u thận lành tính đều cần điều trị. Nếu khối u của người bệnh nhỏ và không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, bác sĩ có thể hướng dẫn một số biện pháp theo dõi định kỳ. Nếu bác sĩ chỉ định điều trị, phương pháp cụ thể sẽ phụ thuộc vào vị trí của khối u, nguy cơ ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng, dây thần kinh, mạch máu… (3)
Phẫu thuật khối u thường được thực hiện bằng kỹ thuật nội soi để hạn chế nguy cơ xâm lấn, vết mổ nhỏ hơn, ít chảy máu và rút ngắn thời gian hồi phục. Khi thực hiện phương pháp này, người bệnh có thể cần ở lại bệnh viện 1-2 ngày để chờ ổn định và xuất viện.
Thời gian phục hồi sau mổ mở tỷ lệ thuận với mức độ can thiệp xâm lấn. Sau khi khối u đã được loại bỏ, người bệnh có thể cần liệu pháp vận động, chăm sóc chuyên biệt để giải quyết các vấn đề mà khối u để lại.
Nếu phẫu thuật không thể tiếp cận khối u một cách an toàn, bác sĩ có thể chỉ định thêm các phương pháp khác để giảm kích thước của khối u hoặc ngăn cản sự phát triển.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Xét về nguyên lý khoa học, u thận lành tính không phải là u ác tính và không nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp u lành vẫn có thể chuyển thành u ác do sự thay đổi cấu trúc của tế bào. Do đó, mỗi người chúng ta nên có ý thức chăm sóc sức khỏe một cách nghiêm túc, xây dựng lối sống lành mạnh và nên thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc theo chỉ định để quản lý bệnh một cách tích cực, hiệu quả.
