Bệnh tay chân miệng (Hand, Foot and Mouth Disease) là bệnh lý thường gặp ở trẻ dưới 10 tuổi. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng phát ban và mụn nước ở xung quanh miệng, bên trong miệng, tay và chân, gây mệt mỏi, khó chịu, biếng ăn. Vậy trẻ bị tay, chân, miệng không chịu ăn phải làm sao?
Sau khoảng 7 – 10 ngày nhiễm virus gây bệnh tay chân miệng, bé thường sẽ cảm thấy mệt mỏi, sốt và bắt đầu phát ban (1). Tùy vào chủng virus gây bệnh, phát ban trên da có thể ở dạng mụn nước nhỏ, có hình bầu dụng, màu trắng, xuất hiện lòng bàn tay, lòng bàn chân và bên trong miệng. Tình trạng này khiến trẻ cảm thấy đau, khó chịu ở vùng da phát ban, miệng và cổ họng, dẫn đến biếng ăn, tăng nguy cơ mất nước và điện giải.
Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ mắc tay chân miệng đều bị biếng ăn. Nếu tổn thương chỉ xuất hiện bên ngoài da mà không ảnh hưởng đến niêm mạc miệng, trẻ vẫn có thể ăn uống bình thường…
Nếu trẻ bị tay chân miệng không chịu ăn, bố mẹ có thể áp dụng các cách cho trẻ ăn khi bị tay chân miệng dưới đây:
Chia nhỏ bữa ăn thành 6 – 8 bữa trong ngày với lượng thức ăn phù hợp để trẻ ăn vừa đủ no. Điều này không chỉ giúp bé giảm cảm giác đau khi nuốt mà còn đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và năng lượng cần thiết để chống lại bệnh tật. Các bữa ăn nhỏ cũng giúp hệ tiêu hóa của trẻ không bị quá tải, đặc biệt khi trẻ đang trong giai đoạn bệnh.
Chế biến và lựa chọn thực phẩm phù hợp khi trẻ đang mắc bệnh tay chân miệng sẽ giúp bệnh nhanh hồi phục hơn, trẻ giảm đau và hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn. Bố mẹ nên ưu tiên lựa chọn những thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, lành tính; tránh các thực phẩm có vị chua, cay, mặn, tính axit cao.
Các món ăn nên được nấu mềm, nghiền nhuyễn hoặc xay nhỏ để trẻ dễ nuốt và không gây đau đớn khi tiếp xúc với các vết loét trong miệng. Trẻ sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi ăn những thực phẩm có nhiệt độ mát hoặc ấm nhẹ. Một số món ăn tốt cho trẻ như cháo, súp rau củ xay nhuyễn, sữa chua, nước ép trái cây, chuối, bơ…
Xem thêm: Trẻ bị tay chân miệng kiêng ăn gì và nên ăn gì để nhanh khỏi bệnh?
Trẻ bị tay chân miệng không chịu ăn phải làm sao? Nếu bệnh tay chân miệng khiến trẻ đau, khó chịu nhiều ở vùng miệng, bố mẹ có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ giảm đau trước bữa ăn để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn. Bé nên thường xuyên vệ sinh miệng bằng nước muối sinh lý để làm sạch và giảm viêm. Bố mẹ có thể cho trẻ dùng thuốc/gel giảm đau theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bố mẹ nên cho trẻ uống từng ngụm nhỏ nước thường xuyên trong ngày, có thể sử dụng ống hút hoặc thìa nhỏ để dễ kiểm soát lượng nước. Bên cạnh nước lọc, bố mẹ có thể cho bé uống nước trái cây pha loãng, nước dừa, hay dung dịch Oresol để bổ sung nước và điện giải.
Trẻ bị tay chân miệng không chịu ăn phải làm sao? Khi cho trẻ ăn, bố mẹ cần kiên nhẫn, nhẹ nhàng và động viên bé tránh ép buộc hay tạo áp lực khiến trẻ căng thẳng. Bố mẹ có thể vừa cho trẻ ăn, vừa kể chuyện, hát cho trẻ nghe hoặc cho trẻ xem chương trình yêu thích để thu hút sự chú ý, giúp trẻ quên đi cảm giác đau.
Ngoài ra, các món ăn cho trẻ nên được thay đổi thường xuyên, đa dạng, trang trí đẹp mắt, sử dụng các dụng cụ ăn uống ngộ nghĩnh để tăng hứng thú của trẻ với bữa ăn. Ở trẻ lớn, bố mẹ có thể khuyến khích trẻ tham gia vào quá trình chuẩn bị các món ăn đơn giản. Điều này sẽ giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
Trẻ bỏ ăn do tay chân miệng trong 24 giờ hoặc có các dấu hiệu mất nước, bố mẹ nên liên hệ với bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt để được hướng dẫn phù hợp. Tránh để trình trạng này kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
Khi chăm sóc trẻ bị tay chân miệng, có tình trạng biếng ăn, bố mẹ nên theo dõi sát sao tình trạng dinh dưỡng và cân nặng của trẻ. Nếu trẻ sụt cân nhanh hoặc có dấu hiệu mệt mỏi cần đưa đến bác sĩ ngay. Đồng thời, ghi chép lượng thức ăn và nước uống hàng ngày của trẻ cũng rất quan trọng để đảm bảo trẻ được cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết. Trẻ cần được vệ sinh răng miệng sau mỗi bữa ăn bằng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch vệ sinh miệng dành cho trẻ em để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Bệnh tay chân miệng ở trẻ rất hiếm khi gây biến chứng. Tuy nhiên, bố mẹ tuyệt đối không chủ quan trong chăm sóc và điều trị bệnh cho trẻ, cần chú ý quan sát các biểu hiện của trẻ nhằm phát hiện sớm và có can thiệp kịp thời nếu bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Một số dấu hiệu cho thấy bệnh tay chân miệng ở trẻ đang trở nên nghiêm trọng hơn gồm:
Khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu bất thường, nghi ngờ mắc bệnh tay, chân, miệng, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện đa khoa để được bác sĩ kiểm tra và tư vấn điều trị phù hợp. Ngoài ra, trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, nếu trẻ có các dấu hiệu nguy hiểm, bệnh trở nặng được kể trên, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
Một số câu hỏi thường gặp về dinh dưỡng cho trẻ đang mắc bệnh tay chân miệng:
Bên cạnh các bữa ăn hàng ngày, bố mẹ có thể kết hợp cho trẻ dùng các loại sữa phù hợp lứa tuổi, có hàm lượng dinh dưỡng cao và dễ hấp thu. Bố mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về một số thực phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất, đặc biệt vitamin C và kẽm hay các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng qua đường uống để đảm bảo trẻ được cung cấp đủ dưỡng chất, tăng cường đề kháng cho trẻ.
Không nên ép trẻ ăn khi trẻ đang mắc bệnh nói chung và tay chân miệng nói riêng. Bởi điều này sẽ gây cảm giác sợ hãi cho trẻ mỗi khi đến giờ ăn. Từ đó, việc cho trẻ ăn hàng ngày sẽ ngày càng khó khăn hơn.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về dinh dưỡng cho trẻ mắc bệnh tay chân miệng cũng như giải đáp được thắc mắc “Trẻ bị tay chân miệng không chịu ăn phải làm sao?”. Dinh dưỡng phù hợp, đầy đủ là yếu tố quan trọng để trẻ nhanh khỏi bệnh, hồi phục sức khỏe.
