Chị Hà, 29 tuổi, phát hiện ung thư vú ở tuần thai 11, nỗ lực chiến đấu với bệnh, hóa trị lần một, sinh con khỏe mạnh song tiếp tục phẫu thuật, xạ trị.

Chị Tăng Thị Hà (ngụ tại Lâm Đồng) mang thai lần thứ 2. Thấy ngực đau, chị đi khám thì phát hiện ung thư vú giai đoạn 2B.

Bác sĩ cho biết mang thai là giai đoạn hạn chế tối đa việc dùng thuốc, bởi tác dụng phụ có thể gây dị tật cho thai nhi. Nếu chị Hà điều trị ung thư, đưa hóa chất vào cơ thể, nguy cơ cao gây dị tật cho em bé, có thể mất con. Nhưng nếu không điều trị, sự gia tăng nội tiết tố trong cơ thể khi mang thai sẽ khiến tế bào ung thư vú phát triển, di căn nhanh hơn, nguy cơ chị không đủ sức đợi con chào đời.

Chị được bác sĩ khuyên nên cân nhắc về việc “bỏ con để cứu mẹ”. Trên chuyến xe trở về nhà, chị Hà đau xé lòng. Là một người mẹ, chị không thể chọn bỏ con để cứu lấy mình. Chồng chị ôm vợ, động viên sẽ tìm mọi cách để cứu hai mẹ con.

Vợ chồng chị tìm đến ThS.BS Nguyễn Đỗ Thùy Giang, Trưởng khoa Ngoại Vú – Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM với hy vọng còn nước còn tát. Xem xét, cân nhắc kỹ các phương án, bác sĩ Thùy Giang cho biết chị Hà có thể điều trị ung thư vú mà không cần phải bỏ thai nhi, bằng cách hóa trị có kiểm soát với 16 liều để ức chế sự phát triển của tế bào ác tính, thu nhỏ khối u nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc phẫu thuật và xạ trị sau sinh. “Tôi như tìm thấy ánh sáng cuối đường hầm, hạnh phúc vì có thể giữ được con”, chị Hà nói.

Cuộc chiến điều trị chống lại ung thư bắt đầu với người mẹ. Bác sĩ CKII Nguyễn Trần Anh Thư, Trung tâm Ung Bướu, Trung tâm Ung Bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết điều trị ung thư khi mang thai rất khó khăn, vì phải đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ lẫn con. Nhưng nếu được chẩn đoán sớm, điều trị đúng, phối hợp đa chuyên khoa, khả năng cao đạt được 2 mục tiêu điều trị bệnh và giữ thai an toàn.

“Hóa trị trong 3 tháng đầu thai kỳ thường nguy hiểm, nguy cơ sẩy thai cao”, bác sĩ Thư nói, thêm rằng từ tuần thứ 12, có thể dùng một số nhóm thuốc (hóa trị) hạn chế để điều trị, không ảnh hưởng đến thai nhi. Bác sĩ cẩn thận pha thuốc cho chị Hà trong phòng pha hóa chất áp suất âm, máy pha chế cách ly vô trùng, màng lọc ULPA hiệu suất lọc 99.999%, đạt chuẩn khí sạch ISO Class 3, giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn của thuốc. Kết hợp quy trình chuẩn trong pha chế giúp cung cấp liều thuốc đạt độ chính xác cao, đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị. Chị Hà được dùng thuốc hóa trị vừa ức chế tế bào ác tính, vừa ít ảnh hưởng đến thai nhi, đảm bảo sức khỏe của mẹ cao nhất.

Đều đặn mỗi 1-3 tuần, chị Hà và chồng đi về giữa TP HCM và Đà Lạt truyền thuốc hóa trị. Chị nằm trên ghế truyền hóa chất chuyên dụng êm ái với 3 động cơ thông minh giúp dễ dàng điều chỉnh tư thế, độ cao, ngả lưng sau chặng đi dài, chồng ngồi bên cạnh nắm chặt tay vợ, đếm từng giọt thuốc. Mỗi đợt truyền, bác sĩ chuẩn bị sẵn thuốc chống nôn, táo bón… giúp giảm tác dụng phụ để chị ăn uống khỏe, có sức nuôi dưỡng thai nhi. Bác sĩ nhắn tin, gọi điện hỏi thăm tình hình để có thể can thiệp kịp thời. Với chị Hà, dù đau đớn đây vẫn là niềm hy vọng cuối cùng cho chị và thai nhi, cần chị vững lòng và nghị lực vượt qua.

Giữa các đợt hóa trị, chị Hà được xét nghiệm máu và siêu âm kiểm tra sự tiến triển của bệnh, ghi nhận tế bào ác tính đáp ứng tốt với thuốc, không tiến triển thêm. Các kết quả khả quan giúp chị Hà thêm tin tưởng, tiếp tục kiên trì và giữ năng lượng tích cực.

Song song điều trị ung thư, bác sĩ khoa Sản theo sát, siêu âm, xét nghiệm kiểm tra theo từng giai đoạn, đánh giá em bé phát triển bình thường. Suốt quá trình hóa trị, thuốc hóa chất khiến chị bị giảm tiểu cầu, tóc rụng thành nắm. Những chuyến đi liên tục, khiến chị mệt lả, nằm vùi nhưng khi đặt tay lên bụng hay khi siêu âm, thấy tim con đập từng nhịp, chị lại có động lực để chiến đấu.

Anh Thu, chồng chị Hà chia sẻ, ở lần mang thai trước, vợ anh thường mệt mỏi, thay đổi tâm trạng. Nhưng lần này, chị Hà lại lạc quan, vui tươi hơn. Con như “cục sạc pin” giúp vợ tôi luôn đầy năng lượng. Ở tuần thai 40, chị Hà chuyển dạ, sinh thường bé trai nặng 3,3 kg. Em bé khóc vang, vợ chồng chị cười trong niềm hạnh phúc vỡ òa. “Con và tôi cùng chiến thắng”, chị Hà nói.

Bên con được một tháng, chị Hà quay trở lại bệnh viện, tiếp tục hành trình phẫu thuật điều trị ung thư theo đúng phác đồ đã đưa ra. Trong phòng mổ vô trùng hiện đại với đầy đủ thiết bị công nghệ cao, bác sĩ Thùy Giang và ê kíp tiến hành phẫu thuật cắt vú ung thư, tái tạo cùng lúc bằng vạt da cơ lưng rộng, đảm bảo tự tin trong đời sống hằng ngày. Sau đó, chị Hà tiếp tục xạ trị 22 tia và dùng thuốc nội tiết, ức chế chức năng buồng trứng trong vòng 5 năm để ngừa bệnh tái phát.

Hiện bé trai con chị Hà được một tuổi, hiếu động, lanh lợi, luôn tươi cười. Còn chị Hà vẫn đi về giữa Đà Lạt và TP HCM theo lịch hẹn để tiêm thuốc ức chế chức năng buồng trứng, sức khỏe ổn định. Tóc chị đã mọc trở lại, đen nhánh như ngày xưa. Mỗi lần nhìn con, chị Hà thấy mọi nỗi đau, cảm xúc đã trải qua đều đáng giá. “Nếu tôi bỏ cuộc, hai mẹ con đã không thể có được những giây phút hiện tại”, chị Hà cười, nói.

Bác sĩ Anh Thư cho biết, ung thư vú thai kỳ là người bệnh mắc ung thư trong thời gian mang thai hoặc cho con bú, tỷ lệ khoảng 1/3.000 thai phụ. Với sự tiến bộ của y học và sự phối hợp đa chuyên khoa, người mẹ có thể vừa điều trị vừa giữ thai an toàn nếu bệnh được phát hiện sớm. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị ung thư cho thai phụ thường hạn chế hơn. Phác đồ thường dựa trên loại ung thư, mức độ bệnh, tình trạng sức khỏe của thai phụ, tuổi thai.

Hóa trị là dùng thuốc phá hủy tế bào ung thư, ngăn chúng phát triển. Thông thường, hóa trị không được thực hiện trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Trong giai đoạn này, các cơ quan của thai nhi hình thành, thai phụ có nguy cơ sảy thai cao nhất. Từ tuần thứ 12, bác sĩ có thể cân nhắc hóa trị với thuốc không ảnh hưởng đến thai nhi. Người bệnh đang ở gần cuối thai kỳ (khoảng sau 34-35 tuần) có thể hoãn điều trị đến sau sinh. Người bệnh có thể được bác sĩ cho sinh sớm hơn vài tuần so với dự sinh.

Bác sĩ Thùy Giang cho biết thêm ung thư vú vào 3 tháng đầu thai kỳ, điều trị khó khăn hơn rất nhiều. Nếu phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, có thể phẫu thuật, hoãn xạ trị. Sau sinh, người bệnh có thể dùng thuốc nội tiết. Nếu bệnh ở giai đoạn tiến triển, cần hóa trị với mức độc tính cao, ảnh hưởng đến thai nhi, cần bỏ thai.

Chị Hà chiến thắng ung thư và sinh con khỏe mạnh vừa là kết quả của y học hiện đại, bác sĩ tận tâm, vừa có ý nghĩa thiêng liêng của tình mẫu tử. Sự đồng hành của chồng, người thân và chính thai nhi giúp người bệnh mạnh mẽ hơn.

Bác sĩ Thùy Giang khuyên phụ nữ trước khi mang thai nên khám sức khỏe, tầm soát ung thư để có kế hoạch phù hợp.