Ông Hiệu, 64 tuổi, sinh hoạt bình thường, đột ngột liệt tay chân, bác sĩ chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cổ cấp tính, chèn ép tủy.

Ban đầu ông Hiệu chỉ đau vai gáy nhẹ, sau đó tình trạng chuyển nặng nhanh chóng rồi tay chân không còn sức lực. Từ một người khỏe mạnh, yêu thích vận động, thường xuyên có những chuyến đạp xe du lịch đường dài, ông Hiệu đột ngột mất khả năng vận động, gia đình cấp tốc đưa ông vào Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

ThS.BS.CKII Hồ Hữu Dũng, Phó giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, cho biết ông Hiệu không bị chấn thương, té ngã do đó khả năng cao có bất thường ở cột sống dẫn đến yếu liệt đột ngột. Đánh giá ban đầu, bác sĩ nghi ngờ do thoái hóa đĩa đệm kéo dài nhiều năm mà không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ nên người bệnh chưa đi khám, nay bệnh đột ngột chuyển nặng gây thoát vị cấp.

Kết quả chụp MRI cho thấy ông Hiệu bị thoát vị đốt sống cổ từ C3 đến C7, có chèn ép tủy cổ. Trong đó, tầng C3 – C4 chèn ép nặng nhất, đã làm tổn thương tủy cổ, dẫn đến liệt cấp.

“Đây là một trường hợp rất nặng, nếu không phẫu thuật sớm người bệnh đối mặt tổn thương không hồi phục, tàn phế suốt đời, mất khả năng cầm nắm, đại tiểu tiện không tự chủ”, bác sĩ Dũng nhận định, thêm rằng với những trường hợp yếu liệt cấp như ông Hiệu, điều trị kịp thời là yếu tố quan trọng tăng cơ hội phục hồi. Điều trị chậm trễ, dù phẫu thuật thành công cũng có thể để lại di chứng, khả năng hồi phục kém.

Ông Hiệu được phẫu thuật bằng kỹ thuật giải ép thần kinh qua đường mổ lối trước ACDF (Anterior Cervical Discectomy and Fusion). Đầu tiên, bác sĩ loại bỏ các đĩa đệm đã bị tổn thương và các thành phần thoát vị chèn ép tủy sống ra khỏi cơ thể. Từ đó, giải phóng tủy sống, rễ thần kinh, làm rộng lỗ liên hợp.

Để ngăn tình trạng các đốt sống sụp xuống, cọ xát vào nhau do đã loại bỏ đĩa đệm, bác sĩ đặt một miếng chêm chuyên dụng vào giữa hai thân đốt sống (lồng peek) có kích thước phù hợp. Miếng chêm này giúp định hình và tái tạo lại đường cong sinh lý cột sống cổ.

Bác sĩ Dũng nhận định ca mổ phức tạp, để tăng độ an toàn, giảm tối đa tai biến, biến chứng, bác sĩ đã sử dụng hệ thống kính vi phẫu giúp phóng đại vị trí phẫu thuật lên gấp hàng chục lần. Máy khoan mài cao tốc giúp loại bỏ các gai xương bất thường gây chèn ép thần kinh một cách dễ dàng, nhanh chóng, hạn chế tối đa tổn thương thần kinh xung quanh. Bác sĩ cũng đồng thời ứng dụng hệ thống theo dõi chức năng tủy cổ để đảm bảo không có tổn thương thần kinh trong lúc mổ. Ca phẫu thuật kết thúc sau 4 giờ.

Ngày đầu tiên sau phẫu thuật, ông Hiệu có thể tự đi lại và sinh hoạt cơ bản, ăn uống tốt. Ba ngày sau, người bệnh được xuất viện. Tiên lượng sau khoảng 2 tuần, người bệnh có thể khôi phục sinh hoạt gần như bình thường.

Bác sĩ Dũng cho biết, thoát vị đĩa đệm cổ xảy ra do nhiều nguyên nhân hay yếu tố nguy cơ như thoái hóa tự nhiên do tuổi tác, chấn thương đột ngột, sinh hoạt sai tư thế, béo phì,… Khi khối thoát vị chèn ép tủy sống hoặc rễ thần kinh sẽ gây ra các triệu chứng như đau cứng cổ, lan xuống vai tay, giảm khả năng vận động…

Mức độ chèn ép càng lớn, tình trạng giảm khả năng vận động càng nặng, nguy cơ liệt càng cao. Thông thường, khi có dấu hiệu yếu liệt cấp, trong vòng một tuần đầu là thời gian vàng để điều trị. Sau khoảng thời gian này hiệu quả điều trị, phục hồi sẽ thấp hơn.

Do đó, bác sĩ khuyến cáo khi có các dấu hiệu bất thường, đặc biệt là khó thực hiện các động tác đòi hỏi sự tinh tế, khéo léo như viết chữ, cài nút áo, cầm đũa hoặc tình trạng rối loạn dáng đi, dễ té ngã, người bệnh cần đi khám ngay để được bác sĩ đánh giá, điều trị kịp thời.