Ho cả tháng không hết tưởng bị viêm đường hô hấp, ông Khánh, 70 tuổi, đi khám thì phát hiện khối u trong phổi do nhiễm vi khuẩn lao.

Ông Khánh ho dai dẳng hơn một tháng nay. Tưởng viêm phế quản tái phát, ông uống thuốc nhưng không cải thiện. Gần đây ông ho nhiều hơn, thỉnh thoảng ho ra máu, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám.

TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, ông Khánh lớn tuổi, hút thuốc lá nhiều năm, có tiền sử viêm đường hô hấp tái đi tái lại. Đây là những yếu tố nguy cơ cao ung thư phổi. Bệnh nhân được chỉ định tầm soát bệnh bằng phương pháp chụp CT phổi liều thấp. Hình ảnh ghi nhận ông có khối u phổi kích thước 16 mm, cần sinh thiết để xác định bản chất.

Bác sĩ Dũng nhận định, khối u của bệnh nhân nằm ở vị trí “lửng lơ”, không gần phế quản (để nội soi sinh thiết đường phế quản) hay thành ngực (sinh thiết xuyên thành ngực). Vì thế, ê kíp tiến hành sinh thiết lạnh – phương pháp xét nghiệm nhanh mô bệnh học được thực hiện trong lúc phẫu thuật – cho ông.

Sau 30 phút, bác sĩ lấy được mẫu mô u phổi đem đi xét nghiệm. Kết quả xác định đây là u lao phổi lành tính. Bác sĩ tiếp tục ca mổ, cắt trọn vẹn khối u cho người bệnh.

U lao phổi hình thành do sự xâm nhập của vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis – tác nhân gây bệnh lao. Đây là một dạng tổn thương của lao phổi, khi vi khuẩn bị hệ miễn dịch cơ thể bao vây tạo thành các khối u nhằm cô lập và kiểm soát vi khuẩn. Nếu tình trạng viêm kéo dài mà không được điều trị, vùng trung tâm của khối u có thể bị hoại tử, gây tổn thương mô phổi xung quanh và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp.

Nhờ được can thiệp kịp thời, ông Khánh hết ho, hồi phục nhanh, không cần điều trị bổ trợ sau mổ do ổ vi khuẩn lao đã được lấy hết. Ông xuất viện sau 3 ngày.

Lao phổi là một căn bệnh truyền nhiễm, có thể lây từ người sang người thông qua không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Tuy nhiên, không phải cứ nhiễm vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis là bị bệnh lao phổi. Khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn sẽ bị tấn công bởi hệ miễn dịch. Ở những người có sức đề kháng yếu, vi khuẩn sinh sôi nảy nở và gây bệnh, thời gian phát bệnh nhanh. Ngược lại, đối với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh, bệnh sẽ phát rất chậm, có khi đến vài chục năm, thậm chí không phát bệnh.

Trong giai đoạn ủ bệnh lao phổi, bệnh nhân không triệu chứng hoặc biểu hiện rất mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp. Do đó, rất khó để phát hiện bệnh ở giai đoạn này. Ở nền bệnh lao tiến triển, tùy vào mức độ gây bệnh ở từng cơ quan, bệnh nhân sẽ có triệu chứng khác nhau, điển hình là ho khan, ho ít; ho khạc đờm, đờm thường có màu trắng; ho ra máu (đờm lẫn máu) số lượng từ ít tới nhiều; khó thở…

Hiện nay, biện pháp hàng đầu để phòng ngừa lao phổi là tiêm vắc xin. Ngoài ra, người dân cần thực hiện các biện pháp tự bảo vệ trước sự tấn công của vi khuẩn lao như hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân, thường xuyên mở cửa cho không khí trong phòng thông thoáng, đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng. Khi xuất hiện tình trạng ho kéo dài trên 3 tuần, không đáp ứng với các biện pháp điều trị bệnh hô hấp, cần đi khám ngay.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi