Trẻ sơ sinh từ 0 – 6 tháng tuổi là đối tượng nhạy cảm, hệ miễn dịch vô cùng non yếu nên dễ mắc bệnh, một khi mắc bệnh thì biến chứng rất nặng. Cách tốt nhất để tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ 0 – 6 tháng tuổi là tiêm vắc xin. Vậy lịch tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 6 tháng tuổi như thế nào? Bố mẹ có thể theo dõi lịch tiêm trong bài viết dưới đây để đưa con đi tiêm chủng đúng lịch và đầy đủ.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi THS.BS Lâm Sơn Hải, Quản lý Y khoa vùng 2 Mekong, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.
Bộ Y tế khuyến cáo nên tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 6 tháng tuổi đúng lịch, đủ mũi để phòng hàng trăm loại vi khuẩn, vi rút gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong giai đoạn đầu đời, việc tiêm vắc xin cần được thực hiện đầy đủ bởi:
BCG là vắc xin phòng lao duy nhất được Bộ Y tế cấp phép sử dụng trong tiêm chủng tại Việt Nam, phòng ngừa hiệu quả các hình thái lao nguy hiểm, đặc biệt hiệu quả lên đến 80% với bệnh lao màng não. Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ chỉ cần tiêm 1 liều duy nhất, không cần tiêm nhắc lại.
| Tên vắc xin | BCG |
| Nước sản xuất | Việt Nam |
| Bản chất | Vắc xin sống giảm độc lực |
| Đối tượng | Trẻ sơ sinh |
| Chống chỉ định | Trẻ có dấu hiệu hoặc triệu chứng của bệnh AIDS và các trường hợp chống chỉ định khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất vắc xin. |
Vắc xin viêm gan B thúc đẩy hệ miễn dịch sản sinh kháng thể, giúp chống lại virus gây viêm gan B, giảm nguy cơ phát triển thành xơ gan, ung thư gan. Trẻ sơ sinh nên tiêm vắc xin phòng viêm gan B trong 24h đầu sau sinh để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm virus ngay đầu đời, hiệu quả lên đến 95%. (2)
| Tên vắc xin | Heberbiovac HB | Gene HBvax | Engerix B | Euvax B |
| Nước sản xuất | Cu Ba | Việt Nam | Bỉ | Hàn Quốc |
| Bản chất | Vắc xin tái tổ hợp bất hoạt | |||
| Đối tượng | Trẻ từ sơ sinh và người lớn | |||
| Chống chỉ định | – Trẻ mẫn cảm với các thành phần của vắc xin. | |||
Vắc xin phòng bệnh kết hợp chứa nhiều thành phần kháng nguyên trong một liều vắc xin, giúp phòng nhiều bệnh khác nhau cùng một thời điểm. Có 4 nhóm vắc xin phòng bệnh kết hợp được sử dụng để tiêm cho trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi, bao gồm: Hexaxim / Infanrix Hexa (6 trong 1), Pentaxim / Infanrix IPV + Hib (5 trong 1), SII (5 trong 1), Tetraxim (4 trong 1).
| Tên vắc xin | Hexaxim / Infanrix Hexa (6 trong 1) | Pentaxim / Infanrix IPV + Hib (5 trong 1) | SII (5 trong 1) | Tetraxim (4 trong 1) |
| Nước sản xuất | Pháp / Bỉ | Pháp / Bỉ | Ấn Độ | Pháp |
| Các bệnh phòng ngừa | Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Bại liệt, Viêm gan B, Hib | Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Hib, Bại liệt (Pentaxim/ Infanrix IPV + Hib) hoặc viêm gan B (SII) | Bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt | |
| Bản chất | Vắc xin kết hợp | |||
| Đối tượng | Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 24 tháng tuổi (có thể tiêm sớm lúc 6 tuần tuổi). | – Pentaxim: Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 24 tháng.
– Infanrix IPV+Hib: Trẻ từ 2 tháng tuổi đến dưới 5 tuổi |
Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 24 tháng tuổi | Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 13 tuổi |
Để phòng bại liệt cho trẻ, có thể tiêm vắc xin kết hợp 6 trong 1, 5 trong 1, 4 trong 1 theo lịch tiêm như đã đề cập trước đó. Ngoài ra, có 2 loại vắc xin phòng bại liệt đơn lẻ gồm dạng uống là (bOPV) hoặc dạng tiêm (IPV) có thể sử dụng để phòng bại liệt cho trẻ từ 0 – 6 tháng.
| Tên vắc xin | bOPV | Imovax Polio (IPV) |
| Nước sản xuất | Việt Nam | Pháp |
| Bản chất | Vắc xin sống giảm độc lực, týp 1, 3 | Vắc xin bất hoạt 3 tuýp 1, 2, 3 |
| Đối tượng | Trẻ từ 2 tháng tuổi | Trẻ từ 6 tuần tuổi |
Haemophilus Influenza týp B (hay còn gọi là Hib) gây bệnh viêm màng não mủ, viêm phổi cực kỳ nguy hiểm cho trẻ. Vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng Hib cho trẻ trong giai đoạn từ 0 – 6 tháng tuổi giúp bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh nguy hiểm này. Có thể phòng Hib bằng vắc xin kết hợp hoặc sử dụng vắc xin phòng Hib đơn giá có xuất xứ từ Cuba.
| Tên vắc xin | Quimi-Hib |
| Nước sản xuất | Cuba |
| Bản chất | Vắc xin đơn giá |
| Đối tượng | Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 15 tuổi |
Tại Việt Nam, cứ 2 trẻ nhập viện do tiêu chảy cấp thì có 1 trẻ nhiễm Rotavirus. Rotavirus là tác nhân nguy hiểm, gây ra hơn 600.000 ca tử vong cho trẻ em tại Việt Nam và trên toàn thế giới.
Sự ra đời của vắc xin phòng tiêu chảy do Rotavirus giúp phòng ngừa hiệu quả, tránh viêm dạ dày, ruột ở trẻ em. Miễn dịch sau khi uống vắc xin Rotavirus sẽ tạo miễn dịch suốt đời, bảo vệ hệ tiêu hóa của trẻ khỏi vi rút gây bệnh tiêu chảy.
| Tên vắc xin | Rotarix | Rotateq | Rotavin |
| Nước sản xuất | Bỉ | Mỹ | Việt Nam |
| Bản chất | Vắc xin sống, giảm độc lực | ||
| Đối tượng | Trẻ từ 6 tuần tuổi đến 24 tuần tuổi | Trẻ từ 7,5 tuần tuổi đến trước 32 tuần tuổi (có thể tiêm sớm từ 6 tuần) | Trẻ từ 6 tuần tuổi đến trước 6 tháng tuổi |
Vắc xin phế cầu khuẩn giúp cơ thể sản sinh kháng thể chống lại vi khuẩn Streptococcus Pneumoniae gây ra các bệnh lý nguy hiểm: viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm mũi họng. Nhóm đối tượng được khuyến cáo tiêm vắc xin từ 2 tháng tuổi trở lên (có thể tiêm từ 6 tuần tuổi), chỉ định tiêm ở vùng cơ delta bắp tay hoặc đùi của trẻ. (3)
| Tên vắc xin | Synflorix | Prevenar 13 |
| Nước sản xuất | Bỉ | |
| Bản chất | Vắc xin bất hoạt phòng phế cầu khuẩn (10 tuýp huyết thanh: 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F và 23F) | Vắc xin bất hoạt phòng phế cầu khuẩn (13 tuýp huyết thanh: 1, 3 , 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 23F) |
| Đối tượng | Trẻ từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi | Trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn |
Hiện nay tại Việt Nam, có duy nhất vắc xin Bexsero phòng não mô cầu tuýp B được sử dụng để tiêm cho trẻ trong độ tuổi từ 0-6 tháng tuổi. Đây là vắc xin đa thành phần (tái tổ hợp, hấp phụ) do hãng dược phẩm Glaxosmithkline – GSK sản xuất. Vắc xin được chỉ định để tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi chống lại bệnh não mô cầu tuýp B với hiệu quả lên đến 95%.
| Tên vắc xin | Vắc xin BEXSERO |
| Nước sản xuất | Ý |
| Phòng bệnh | Viêm màng não mô cầu tuýp B |
| Bản chất | Vắc xin đa thành phần (tái tổ hợp, hấp phụ) |
| Đối tượng | Trẻ từ 2 tháng tuổi và người lớn đến 50 tuổi |
Trong giai đoạn sơ sinh, trẻ được khuyến cáo tiêm vắc xin phòng viêm gan B, phòng lao càng sớm càng tốt.
Giai đoạn từ 2 tháng tuổi, trẻ cần được bổ sung thêm vắc xin phòng tiêu chảy do rotavirus, phế cầu, viêm gan B, vắc xin phòng bệnh kết hợp, viêm não mô cầu,…
Từ 3 – 5 tháng tuổi, trẻ tiếp tục được tiêm mũi 2 trong phác đồ vắc xin kết hợp, vắc xin phế cầu, vắc xin phòng tiêu chảy cấp do virus Rota, vắc xin bại liệt, viêm gan B… Bố mẹ nên theo dõi lịch tiêm trong sổ tiêm chủng để đưa trẻ đi tiêm phòng đúng lịch, tăng cường bảo vệ sức khỏe cho con.
Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên có thể tiêm vắc xin phòng cúm, vắc xin não mô cầu B,C và các mũi tiêm tiếp theo trong phác đồ tiêm.
Sau giai đoạn từ 0 – 6 tháng tuổi, phụ huynh nên tiếp tục cho trẻ tiêm chủng bổ sung thêm các loại vắc xin viêm màng não do não mô cầu, sởi đơn, Sởi – quai bị – rubella, thủy đậu, não mô cầu ACYW-135, viêm não Nhật Bản, viêm gan A,…. và một số loại vắc xin khác theo lịch tiêm của bé và chỉ định từ bác sĩ.
Xem thêm: Các loại vắc xin cần tiêm cho trẻ theo độ tuổi, bố mẹ nên biết.
Trước khi đưa bé đi tiêm chủng, bố mẹ cần lưu ý một số điều sau:
Sau khi tiêm chủng, trẻ cần được theo dõi sức tại cơ sở tiêm chủng tối thiểu 30 phút. Nếu phát hiện các triệu chứng bất thường như nôn trớ, thở khò khè, da nổi mẩn đỏ, thở dốc,… cần báo ngay với nhân viên y tế. Bên cạnh đó, trong 24 đến 48 giờ đầu tiên, phụ huynh cần tiếp tục theo dõi tại nhà các biểu hiện của trẻ như: Thân nhiệt, nhịp thở, sự tỉnh táo, vùng da toàn thân và chỗ tiêm…
Nếu có bất kỳ các dấu hiệu bất thường nào, phụ huynh cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và theo dõi.
Ngoài ra, khi chăm sóc trẻ sau tiêm chủng, phụ huynh cần lưu ý thêm:
Với mong muốn mang đến cho khách hàng dịch vụ tiêm chủng cao cấp, dịch vụ gói vắc xin cho trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi được nhiều trung tâm tiêm chủng áp dụng, giúp khách hàng yên tâm tiêm phòng cho con mà không lo bị thiếu, hết vắc xin khi đến ngày tiêm chủng, kể cả các loại vắc xin thường xuyên khan hiếm.
Ngoài ra, khi mua gói vắc xin, cha mẹ sẽ được tư vấn đầy đủ thông tin về phác đồ tiêm chủng, đồng thời không phải chịu ảnh hưởng do thay đổi giá các loại vắc xin trong tương lai. Đây là một trong những ưu điểm của gói vắc xin giúp cha mẹ chủ động trong kế hoạch tài chính khi nuôi con.
Một gói vắc xin cho trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi thông thường sẽ bao gồm:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 6 tháng tuổi là biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ khỏi sự xâm nhập virus, vi khuẩn gây bệnh. Vì vậy, bố mẹ nên đưa con đi tiêm phòng sớm, đúng và đủ lịch nhằm củng cố hệ miễn dịch, giúp con tránh mắc bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, giảm biến chứng khi mắc bệnh.
