3 cách siêu âm tim thông liên nhĩ: Chỉ định, vai trò và quy trình

Thông liên nhĩ là một trong những dị tật tim bẩm sinh phổ biến, do tồn tại lỗ thông bất thường giữa hai tâm nhĩ. Tình trạng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuần hoàn máu và sức khỏe người bệnh nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời.

Để xác định chính xác tình trạng thông liên nhĩ, các bác sĩ thường tiến hành hàng loạt chẩn đoán chuyên sâu. Trong đó siêu âm tim thông liên nhĩ là phương pháp quan trọng giúp xác định kích thước lỗ thông, vị trí và mức độ ảnh hưởng của dị tật này đến các hoạt động của tim, từ đó đề ra phương án điều trị phù hợp.

Vai trò của siêu âm tim trong chẩn đoán thông liên nhĩ

Thông liên nhĩ là một dị tật tim bẩm sinh, khi tồn tại một lỗ thông bất thường trên vách ngăn giữa hai buồng tâm nhĩ. Ở những trường hợp lỗ thông nhỏ, dị tật có thể tự đóng lại theo thời gian mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, đối với các lỗ thông lớn, chúng thường không tự đóng và gây ra một số biến chứng nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim, tăng áp phổi, suy tim…

Để chẩn đoán chính xác và đánh giá mức độ nghiêm trọng của thông liên nhĩ, siêu âm tim đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đây là phương pháp không xâm lấn, an toàn giúp quan sát chi tiết các cấu trúc và hoạt động của tim. (1)

Qua siêu âm tim, các bác sĩ có thể xác định chính xác vị trí và kích thước của lỗ thông, cũng như đánh giá mức độ ảnh hưởng của thông liên nhĩ đến hoạt động tuần hoàn của tim. Ngoài ra, siêu âm Doppler giúp theo dõi dòng chảy máu qua lỗ thông liên nhĩ, từ đó phát hiện các rối loạn như tăng áp lực động mạch phổi hoặc phì đại thất phải.

Nhờ những thông tin quan trọng từ siêu âm tim, các bác sĩ sẽ đề ra phương án điều trị phù hợp nhất, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch của người bệnh.

Chỉ định siêu âm tim đánh giá thông liên nhĩ khi nào?

Chỉ định siêu âm tim trong chẩn đoán thông liên nhĩ thường được đưa ra khi bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có các triệu chứng hoặc dấu hiệu bất thường, liên quan đến dị tật này. Cụ thể, siêu âm tim được chỉ định trong các trường hợp phổ biến sau:

• Khi bệnh nhân có triệu chứng như mệt mỏi kéo dài, khó thở, đánh trống ngực, hoặc nhịp tim bất thường (nhịp tim nhanh, rung nhĩ, cuồng nhĩ). Bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm tim để kiểm tra cấu trúc tim, bao gồm đánh giá khả năng xuất hiện lỗ thông liên nhĩ.
• Nếu bác sĩ nghe thấy âm thổi hoặc tiếng tim bất thường qua ống nghe khi khám lâm sàng, đặc biệt ở trẻ em hoặc người trưởng thành. Siêu âm tim sẽ được chỉ định để làm rõ nguyên nhân và xác định sự hiện diện của thông liên nhĩ.
• Khi bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân bị tăng áp lực động mạch phổi, một trong những biến chứng của thông liên nhĩ. Siêu âm tim giúp xác định mức độ tăng áp và đánh giá tình trạng sức khỏe của tim, đặc biệt là thất phải.
• Trong các trường hợp bệnh nhân có tiền sử gia đình mắc bệnh tim bẩm sinh hoặc đã từng được chẩn đoán dị tật tim trước đó. Siêu âm tim sẽ được chỉ định để kiểm tra xem có lỗ thông liên nhĩ hay không, nhất là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
• Siêu âm tim có thể được yêu cầu thực hiện trước các ca phẫu thuật lớn, để đảm bảo bệnh nhân không có bất kỳ dị tật tim bẩm sinh nào. Đặc biệt trong các trường hợp cần kiểm tra chức năng tim toàn diện, trước khi thực hiện các can thiệp ngoại khoa.

Những phương pháp siêu âm tim để phát hiện thông liên nhĩ

Thông liên nhĩ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của tim và cần được chẩn đoán chính xác để có phương án điều trị phù hợp. Trong đó, các kỹ thuật siêu âm tim là công cụ chủ yếu, giúp bác sĩ dễ dàng quan sát cấu trúc tim và xác định mức độ nghiêm trọng của dị tật. Để phát hiện thông liên nhĩ, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp sau:

1. Siêu âm tim qua thành ngực

Đây là phương pháp phổ biến, không xâm lấn, thực hiện bằng cách sử dụng đầu dò đặt lên thành ngực để truyền sóng siêu âm qua lồng ngực vào tim. Đây là phương pháp an toàn, không gây đau và có thể áp dụng cho mọi lứa tuổi, từ trẻ sơ sinh đến người trưởng thành.

Siêu âm tim qua thành ngực giúp khảo sát được hình ảnh tổng quan về cấu trúc của tim. Cho phép bác sĩ xác định vị trí, kích thước lỗ thông liên nhĩ, đồng thời đánh giá chức năng van tim và sự lưu thông máu qua tim.

2. Siêu âm tim qua thực quản

Trong trường hợp siêu âm qua thành ngực không cung cấp đủ hình ảnh rõ ràng, siêu âm tim qua thực quản sẽ được lựa chọn thực hiện. Đây là phương pháp xâm lấn nhẹ, trong đó một đầu dò nhỏ được đưa vào thực quản, cho phép quan sát chi tiết hơn các cấu trúc bên trong tim.

Siêu âm qua thực quản đặc biệt hữu ích trong việc đánh giá chính xác tình trạng của lỗ thông liên nhĩ, giúp bác sĩ quyết định phương án điều trị phù hợp.

3. Siêu âm tim Doppler màu

Siêu âm tim Doppler màu là kỹ thuật tiên tiến, giúp theo dõi sự lưu thông máu qua các lỗ thông liên nhĩ. Phương pháp này không chỉ cho phép bác sĩ quan sát hình ảnh của tim mà còn phân tích lưu lượng máu, tốc độ và hướng di chuyển của máu trong các buồng tim.

Siêu âm Doppler màu giúp phát hiện sớm các bất thường như tăng áp lực động mạch phổi, từ đó đề xuất phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bệnh nhân.

Quy trình siêu âm tim khảo sát thông liên nhĩ tại BVĐK Tâm Anh

Quy trình siêu âm tim khảo sát thông liên nhĩ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được thực hiện chuyên nghiệp bởi các bác sĩ của Trung tâm Tim mạch. Để đảm bảo chẩn đoán chính xác và đưa ra phương án điều trị hiệu quả cho bệnh nhân, các bác sĩ thường tiến hành siêu âm theo quy trình sau:

Trước khi thực hiện siêu âm, bệnh nhân sẽ được bác sĩ chuyên khoa tim mạch tiến hành thăm khám tổng quát, hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng liên quan. Bác sĩ cũng sẽ giải thích quy trình siêu âm, mục đích và lợi ích của từng phương pháp, giúp bệnh nhân yên tâm hơn.

Tùy vào từng kỹ thuật siêu âm, bác sĩ sẽ có quy trình thực hiện khác nhau.

• Tiến hành siêu âm tim qua thành ngực (TTE): Đây là phương pháp đầu tiên và phổ biến nhất trong chẩn đoán thông liên nhĩ. Bệnh nhân nằm ngửa hoặc nghiêng nhẹ trên giường khám, sau đó được bôi gel lên ngực và bác sĩ sẽ sử dụng đầu dò để truyền sóng siêu âm qua lồng ngực. Hình ảnh của tim, các buồng tim sẽ được hiển thị trên màn hình, giúp bác sĩ đánh giá kích thước và vị trí lỗ thông, cũng như tình trạng lưu thông máu. Quá trình này không xâm lấn và không gây đau, kéo dài từ 15-30 phút.
• Siêu âm tim qua thực quản (TEE): Trong những trường hợp siêu âm qua thành ngực không cung cấp đủ hình ảnh chi tiết, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm tim qua thực quản. Bệnh nhân sẽ được gây mê nhẹ, sau đó một đầu dò nhỏ được đưa vào thực quản.
• Nhờ vị trí gần tim, phương pháp này cho phép bác sĩ quan sát rõ ràng hơn các chi tiết của lỗ thông liên nhĩ. Đặc biệt cần thiết khi bác sĩ cần đánh giá khả năng thực hiện các biện pháp can thiệp bít lỗ thông.

Sau khi hoàn tất quy trình siêu âm, bác sĩ sẽ xem xét kỹ lưỡng kết quả và tư vấn cho bệnh nhân về tình trạng sức khỏe hiện tại. Nếu phát hiện lỗ thông liên nhĩ, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp, có thể bao gồm theo dõi, can thiệp bằng thuốc hoặc thực hiện các thủ thuật cần thiết.

Tại Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh, quy trình siêu âm tim được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, đảm bảo mang lại kết quả chẩn đoán chính xác cho bệnh nhân.

Cần lưu ý gì khi thực hiện siêu âm tim khảo sát thông liên nhĩ?

Để quá trình siêu âm diễn ra thuận lợi và kết quả siêu âm được chính xác, bệnh nhân khi thực hiện siêu âm tim cần ghi nhớ một số lưu ý sau:

• Chuẩn bị tinh thần thoải mái: Siêu âm tim, dù qua thành ngực hay qua thực quản đều là những kỹ thuật an toàn. Do đó, bệnh nhân nên yên tâm, giữ tâm lý thoải mái, tránh lo lắng để quá trình thực hiện diễn ra suôn sẻ.
• Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ trước khi siêu âm: Nếu bệnh nhân được chỉ định siêu âm tim qua thực quản, cần lưu ý không ăn uống quá gần thời gian siêu âm để tránh ảnh hưởng đến quá trình kiểm tra. Bệnh nhân cũng nên thông báo cho bác sĩ nếu có bất kỳ bệnh lý liên quan đến thực quản, dạ dày hoặc cổ họng.
• Thông báo về tình trạng sức khỏe: Trước khi siêu âm, bệnh nhân nên cung cấp đầy đủ thông tin về tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao, dị tật tim bẩm sinh, hoặc bất kỳ loại thuốc nào đang sử dụng.
• Trang phục thoải mái: Bệnh nhân nên mặc quần áo thoải mái khi đến thực hiện siêu âm. Đặc biệt là những trang phục dễ dàng tháo bỏ phần áo ở phía trên, để thuận tiện cho việc tiếp xúc với đầu dò siêu âm trên ngực.
• Nghỉ ngơi sau khi siêu âm qua thực quản: Nếu được gây mê trong quá trình siêu âm qua thực quản, bệnh nhân nên nghỉ ngơi sau thủ thuật cho đến khi thuốc mê hết tác dụng. Bác sĩ sẽ khuyên người bệnh không nên lái xe hoặc thực hiện các công việc đòi hỏi sự tập trung cao ngay sau đó.

Tuân thủ những lưu ý trên giúp quá trình siêu âm tim diễn ra nhanh chóng, hiệu quả, đảm bảo kết quả chính xác cho việc chẩn đoán và điều trị thông liên nhĩ.

Câu hỏi thường gặp

1. Siêu âm tim thông liên nhĩ bao lâu có kết quả?

Tùy thuộc vào phương pháp thực hiện siêu âm (siêu âm qua thành ngực hay siêu âm qua thực quản) sẽ có thời gian khác nhau. Sau khi hoàn thành, kết quả siêu âm thường được bác sĩ phân tích ngay tại chỗ. Bệnh nhân có thể nhận được kết quả và tư vấn từ bác sĩ trong vòng 30 phút đến 60 phút sau khi hoàn tất.

2. Siêu âm tim thông liên nhĩ có chính xác không?

Siêu âm tim là một trong những phương pháp chẩn đoán chính xác thông liên nhĩ. Các kỹ thuật siêu âm giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí, kích thước lỗ thông, cũng như những ảnh hưởng mà dị tật này gây ra cho các buồng tim. Hơn nữa, siêu âm tim qua thực quản có thể cung cấp hình ảnh chi tiết của lỗ thông liên nhĩ ở những trường hợp đặc biệt.

3. Cần làm gì nếu phát hiện thông liên nhĩ qua siêu âm tim?

Nếu kết quả siêu âm cho thấy bệnh nhân mắc thông liên nhĩ, bác sĩ sẽ xem xét mức độ nghiêm trọng của dị tật và các triệu chứng đi kèm, để quyết định phương pháp điều trị phù hợp.

Trường hợp lỗ thông nhỏ và không gây triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ thường chỉ định theo dõi định kỳ để xem lỗ có tự đóng lại hay không. Ngoài ra, bác sĩ có thể kê thêm đơn thuốc để kiểm soát triệu chứng hoặc ngăn ngừa biến chứng có thể xảy ra. Với các lỗ thông lớn, gây ra biến chứng, bác sĩ sẽ đề xuất can thiệp bằng thủ thuật bít lỗ thông hoặc phẫu thuật để vá lại lỗ hổng trên vách ngăn tim. (2)

4. Siêu âm tim khảo sát thông liên nhĩ ở đâu uy tín?

Hiện nay, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh được xem là một trong những đơn vị uy tín trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tim mạch, trong đó có siêu âm tim.

Với mục tiêu phát hiện sớm – chẩn đoán chính xác – điều trị kịp thời, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh không ngừng đầu tư vào hệ thống trang thiết bị hiện đại, tiên tiến với các máy siêu âm tim đạt tiêu chuẩn quốc tế. Thiết bị hỗ trợ cho việc chẩn đoán nhanh chóng, hiệu quả các bệnh lý tim mạch, từ những dị tật bẩm sinh đến các bệnh lý tim mạch phức tạp ở người lớn tuổi.

Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, giúp Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh trở thành địa chỉ uy tín cho các bệnh nhân tim mạch. Đặc biệt, trung tâm có khả năng đáp ứng nhu cầu khám và điều trị cho mọi đối tượng, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ đến người trưởng thành và người cao tuổi.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Thực hiện siêu âm tim thông liên nhĩ là bước quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Nhờ sự phát triển của công nghệ siêu âm tiên tiến, các vấn đề về cấu trúc tim được phát hiện sớm, giúp bệnh nhân tránh được những biến chứng tim mạch nguy hiểm.