Huyết áp đột ngột tăng cao, điều trị nhiều nơi không khỏi, cô gái trẻ đi khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM phát hiện tắc hoàn toàn động mạch thận do mắc hội chứng Takayasu, được bác sĩ phẫu thuật bắc cầu tái thông dòng máu kịp thời.
Chị Ý Nguyên (21 tuổi, ngụ Kiên Giang) có thể trạng thừa cân – béo phì. Gần đây, chị thường xuyên đau đầu, uống thuốc giảm đau nhưng không cải thiện nhiều. Chị khám tại bệnh viện tỉnh phát hiện tăng huyết áp. Chỉ số huyết áp tâm thu ghi nhận lên tới 170-180 mmHg và đáp ứng kém với nhiều loại thuốc hạ huyết áp. Chị đã khám, điều trị nhiều nơi nhưng không hết. Nghi ngờ chị Nguyên mắc một bệnh lý tiềm ẩn, các bác sĩ khuyên lên bệnh viện tuyến trên thăm khám để tìm nguyên nhân.
Tại phòng khám Ngoại Tim mạch – Lồng ngực BVĐK Tâm Anh TP.HCM, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực nhận thấy hai tay chị Nguyên có lực không đều nhau, tay trái yếu hơn, và huyết áp cao kèm đau nhức đầu do tăng huyết áp dù đã điều trị rất nhiều thuốc huyết áp. Kết quả chụp CT mạch máu toàn thân cho thấy, chị bị tắc động mạch dưới đòn bên phải, tắc động mạch thận bên trái. Chị được xác định mắc bệnh viêm tắc động mạch Takayashu hiếm gặp.
Ngay lúc đó, các bác sĩ đã hội chẩn và cân nhắc phương án can thiệp ít xâm lấn để nong và đặt stent động mạch thận cho bệnh nhân. Nhưng cả kết quả siêu âm, chụp cắt lớp mạch máu (CTA) và chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) đều cho thấy đoạn tắc ở động mạch thận trái rất dài, từ vị trí xuất phát ở động mạch chủ tới trước chỗ vào rốn thận. Do vậy, các bác sĩ nhận định không có cách nào để luồn dụng cụ vào và nong động mạch thận. May mắn là vẫn còn các nhánh mạch máu bàng hệ nuôi thận nên chức năng thận vẫn còn dù thận trái đã teo nhỏ hơn bên phải. “Để tái thông mạch máu cứu quả thận, phương pháp tối ưu và duy nhất chính là phẫu thuật bắc cầu từ động mạch chủ sang động mạch thận”, bác sĩ Dũng nhận định.
Theo bác sĩ Dũng, mục tiêu của ca phẫu thuật nhằm tái thông động mạch thận trái, tăng tưới máu, bảo tồn thận trái và ổn định huyết áp cho bệnh nhân. Các bác sĩ tiến hành bắc cầu nối từ động mạch chủ tới động mạch thận trái bằng tĩnh mạch hiển tự thân của người bệnh.
Sau hơn 4 giờ phẫu thuật, tế bào thận được phục hồi tưới máu, đảm nhận tốt chức năng thải độc. Bệnh nhân hồi phục nhanh, tay trái cử động tốt, huyết áp về mức 120/60mmHg với thuốc hạ huyết áp thông thường, hết triệu chứng nhức đầu. Chị Nguyên được xuất viện sau 5 ngày.
Bác sĩ Dũng cho biết, phẫu thuật bắc cầu động mạch thận là phương pháp được chỉ định trong trường hợp đoạn động mạch đến thận bị tắc hoàn toàn và không thể tiến hành nong mạch đặt stent. Trong thủ thuật bắc cầu, các bác sĩ sẽ ghép một mạch máu thay thế (được lấy từ chân người bệnh) vào động mạch thận để tạo một tuyến đường mới cho máu đến thận. Đôi khi, bác sĩ sẽ kết nối động mạch thận với một mạch máu từ nơi khác, chẳng hạn như gan hoặc lá lách. Mục tiêu của ca phẫu thuật là tái thông mạch máu, cứu sống tế bào thận và phục hồi chức năng thận, ngăn ngừa biến chứng suy thận, tăng huyết áp…
Theo bác sĩ Dũng, viêm tắc động mạch Takayasu là một bệnh hiếm gặp, với tỷ lệ mắc bệnh được báo cáo trên toàn thế giới chỉ từ 1-2 trường hợp trên một triệu người và thường gặp ở nữ giới (9 bệnh nhân nữ:1 bệnh nhân nam). Đây được coi là căn bệnh của giới trẻ, thường được thấy ở những người châu Á hoặc Mexico, rất hiếm gặp ở Bắc Mỹ.
Bệnh Takayasu đặc trưng bởi sự tổn thương các lớp của động mạch. Giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng hoặc các triệu chứng không đặc hiệu như sốt, mệt mỏi sụt cân và chán ăn. Một số trường hợp có các biểu hiện khác như tăng huyết áp, đau đầu, đau cách hồi chân. Nguyên nhân của bệnh chưa được biết rõ. Các triệu chứng toàn thân đặc trưng cho giai đoạn viêm cấp tính ban đầu không đặc hiệu. Hầu hết bệnh nhân không tìm ra bệnh để điều trị cho đến khi xuất hiện các dấu hiệu của giai đoạn “không có mạch”, trong đó các triệu chứng thường gặp của hội chứng thiếu máu nuôi như tăng huyết áp do hẹp động mạch thận, đau cách hồi chi dưới và yếu cơ chi trên do thiếu máu nuôi. Vì vậy bệnh thường được chẩn đoán trễ và chỉ phát hiện khi có triệu chứng nặng.
Do đó theo bác sĩ Dũng, ngay có triệu chứng nghi ngờ đầu tiên, người bệnh nên đến cơ sở y tế có đầy đủ hệ thống trang thiết bị hiện đại như hệ thống chụp cắt lớp vi tính toàn thân mạch máu để được phát hiện và điều trị kịp thời.
* Tên nhân vật trong bài đã được thay đổi
Áp dụng công nghệ hàng đầu thế giới trong chẩn đoán và điều trị, trang bị hệ thống máy móc hiện đại, khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực BVĐK Tâm Anh thực hiện các kỹ thuật điều trị tiên tiến như phẫu thuật bắc cầu mạch vành ít xâm lấn, phẫu thuật thay van tim đường mổ nhỏ, phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt u phổi, phẫu thuật mạch máu ít xâm lấn, phẫu thuật nội soi sửa các dị tật lồng ngực, kỹ thuật hybrid – kết hợp phẫu thuật và can thiệp… Đặc biệt, việc triển khai thường quy các phương tiện, kỹ thuật gây mê hồi sức tiên tiến (ECMO, siêu lọc máu, bóng đối xung nội động mạch chủ…) giúp bệnh nhân giảm đau đớn, hồi phục nhanh, an toàn, giảm biến chứng sau phẫu thuật.
BVĐK Tâm Anh áp dụng bảo hiểm y tế thông tuyến và hỗ trợ trả góp 0% lãi suất đến 6 tháng đối với phẫu thuật tim và các dịch vụ khám, điều trị bệnh tim mạch khác…
Để đặt lịch khám, điều trị tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
