Tế bào gốc trung mô từ dây rốn: Thu thập, lưu trữ và ứng dụng ra sao?

Dây rốn của trẻ sơ sinh là nguồn có chứa tế bào gốc dồi dào. Trong đó, tế bào gốc trung mô từ dây rốn có tiềm năng ứng dụng trong y học tái tạo giúp chữa trị nhiều bệnh lý khác nhau.

Ứng dụng tế bào gốc trung mô từ dây rốn trong điều trị bệnh hứa hẹn là giải pháp hiện đại mang tính đột phá. Vậy, tế bào gốc trung mô thu thập từ dây rốn là gì? Tế bào gốc mô dây rốn được thu thập như thế nào?

Tế bào gốc trung mô từ dây rốn là gì?

Tế bào gốc trung mô từ dây rốn là loại tế bào gốc được thu thập từ mô dây rốn của trẻ sơ sinh. Các tế bào gốc này có khả năng tái tạo và phát triển thành các tế bào chuyên biệt để bổ sung, thay thế cho những tế bào bị tổn thương hoặc mất đi trong cơ thể. Cụ thể, chúng có tiềm năng biệt hóa thành các tế bào khác nhau của mô liên kết như nguyên bào sụn, nguyên bào xương, tế bào cơ, mỡ…

Dây rốn có nhiệm vụ liên kết nhau thai và bào thai để cung cấp chất dinh dưỡng, oxy cho quá trình phát triển của thai nhi. Dây rốn chính là một phần của thai nhi về cả di truyền và cấu trúc. Dây rốn có cấu tạo đặc biệt gồm 3 phần gồm màng dây rốn, chất nhầy Wharton’s Jelly bao quanh các mạch máu (2 động mạch và 1 tĩnh mạch). Trong đó, màng nhầy Wharton’s Jelly có chức năng bảo vệ mạch máu. Trong lớp thạch Wharton’s chứa nhiều tế bào gốc dạng sợi, sau này đã được chứng minh là tế bào gốc trung mô.

So với nguồn thu thập từ các mô trưởng thành, tế bào gốc trung mô từ dây rốn có khả năng tăng sinh mạnh mẽ và tiềm năng biệt hóa lớn hơn rất nhiều. Lưu trữ tế bào gốc mô dây rốn được xem là “bảo hiểm sinh học” cho em bé và cả người thân có cơ hội chữa trị một số bệnh lý như bệnh thuộc hệ tim mạch, thần kinh, cơ xương khớp, tiểu đường, hay liên quan đến hệ miễn dịch. (1)

Ứng dụng của tế bào gốc trung mô từ dây rốn

Trên thực tế, vẫn còn rất nhiều ý kiến trái chiều xoay quanh việc ứng dụng tế bào gốc trung mô trong điều trị bệnh. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng cơ chế hoạt động của tế bào gốc trung mô thật sự mang lại ý nghĩa đối với quá trình điều trị nhiều bệnh lý ở người. Nhờ vậy, ứng dụng tế bào gốc trung mô đã và đang được mở rộng trên thế giới nói chung cũng như tại Việt Nam nói riêng. Tại Việt Nam, tế bào gốc trung mô từ dây rốn đã được thử nghiệm trong điều trị bệnh tiểu đường tuýp 1 từ năm 2015 và cho kết quả khả quan.

Tế bào gốc trung mô có thể được ứng dụng để điều trị các bệnh như rối loạn miễn dịch, bệnh về tim mạch, chấn thương thần kinh, rối loạn chuyển hóa… Trong đó, ứng dụng trong điều trị các bệnh về tim mạch, xương khớp, tử kẻ, đái tháo đường, xơ gan… nhận được nhiều sự quan tâm hơn. Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc ứng dụng tế bào gốc trung mô từ dây rốn có độ an toàn cao.

Tế bào gốc trung mô từ dây rốn được thu thập như thế nào?

Quá trình thu thập tế bào gốc mô dây rốn rất đơn giản, không xâm lấn nên không gây đau đớn cho trẻ. Dây rốn được cắt ngay sau khi kẹp rốn và được thu thập vào cốc đựng mẫu vô trùng. Mẫu được chuyển về phòng thí nghiệm để tách và nuôi cấy tăng sinh tế bào. Sau đó, các tế bào gốc đạt chất lượng được lưu trữ tại ngân hàng mô. Các bước thu thập tế bào gốc từ dây rốn cụ thể như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị dung dịch để vận chuyển mẫu mô dây rốn.
• Bước 2: Dùng kẹp chuyên dụng để kẹp vào vị trí dây rốn gần cuống rốn.
• Bước 3: Bác sĩ tiến hành cắt một đoạn dây rốn dài khoảng 20 cm.
• Bước 4: Sát trùng dây rốn bằng cồn và Povidone – Iodine.
• Bước 5: Cho dây rốn thu thập được vào lọ đựng mẫu vật phẩm chứa dung dịch bảo quản.
• Bước 6: Ghi nhận thông tin cá nhân dán lên hộp chứa mẫu vật phẩm. Trong trường hợp thu thập dây rốn từ hai trẻ song sinh cần phân biệt rõ ràng hai mẫu dây rốn thu được.
• Bước 7: Chuyển tiếp mẫu mô dây rốn thu thập được đến trung tâm tế bào gốc để tiến hành phân tích, xử lý, tăng sinh và lưu trữ.

Thu thập tế bào gốc mô cuống rốn là cơ hội duy nhất trong cuộc đời của mỗi người. Do đó, cha mẹ cần chuẩn bị, tìm hiểu thật kỹ về vấn đề thu thập, lưu trữ tế bào gốc để có thể tối ưu hiệu quả ứng dụng điều trị bệnh cho bé và gia đình trong tương lai.

Vì sao nên lưu trữ tế bào gốc trung mô từ dây rốn?

Cha mẹ nên lưu trữ tế bào gốc trung mô từ dây rốn cho con vì loại tế bào gốc này có nhiều ưu điểm:

• Khả năng biệt hóa thành nhiều loại tế bào: Tế bào gốc trung mô từ dây rốn có thể biệt hóa thành các tế bào thuộc lớp trung bì và ngoại bì như tế bào xương, sụn, tế bào thần kinh.
• Khả năng điều hòa miễn dịch cao: Tế bào gốc trung mô được chứng minh có khả năng điều hòa miễn dịch, nhờ đó có khả năng ức chế hoạt động của các tế bào NK, lympho, đại thực bào, tăng cường hoạt động tế bào T điều hòa… Vì vậy, tế bào gốc trung mô đã được ứng dụng thành công trong điều trị các bệnh lý tự miễn như tiểu đường tuýp 1, lupus ban đỏ, đa xơ cứng rải rác…
• Khả năng tăng sinh số lượng lớn: So với tế bào gốc từ máu cuống rốn, tế bào gốc trung mô từ dây rốn có thể tăng sinh đến hàng tỷ tế bào nhờ công nghệ hiện đại. Do đó, tế bào gốc trung mô từ dây rốn được lưu trữ có thể giúp điều trị bệnh nhiều lần hơn trong tương lai.

Lưu trữ tế bào gốc trung mô từ dây rốn ở đâu?

Khi gia đình có nhu cầu lưu trữ tế bào gốc từ dây rốn cho con có thể đăng ký thực hiện tại các cơ sở y tế cung cấp dịch vụ này. Việc thu thập mô dây rốn chỉ có thể được thực hiện duy nhất một lần khi em bé chào đời. Nếu cha mẹ đang phân vân chưa biết nên chọn bệnh viện nào để lưu trữ tế bào gốc trung mô từ dây rốn cho con thì có thể tham khảo dịch vụ này tại Trung tâm Tế bào gốc và Ngân hàng mô, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Trung tâm Tế bào gốc và Ngân hàng mô, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã được Bộ Y tế cấp phép hoạt động vào tháng 7 năm 2019. Đồng thời, nơi đây là một trong những cơ sở y tế đầu tiên tại Việt Nam hoạt động ở phạm vi chuyên môn toàn diện, bao gồm thu thập, tiếp nhận, xử lý, bảo quản, lưu trữ, ứng dụng điều trị bệnh lý, nuôi cấy, cung ứng tế bào gốc cho các bệnh viện, viện nghiên cứu…

Quá trình lưu trữ tế bào gốc tại Trung tâm Tế bào gốc và Ngân hàng mô đạt tiêu chuẩn quốc tế với hệ thống thiết bị máy móc hiện đại, công nghệ kỹ thuật tiên tiến trong y sinh. Trung tâm còn cung cấp dịch vụ thu thập và lưu trữ tế bào gốc dây rốn với chu trình khép kín nhằm rút ngắn thời gian thực hiện đồng thời hỗ trợ giảm bớt gánh nặng về chi phí cho khách hàng.

Hiện nay, khách hàng có thể chủ động đăng ký dịch vụ thu thập và lưu trữ tế bào gốc cho con tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với quy trình đơn giản như sau:

• Đăng ký dịch vụ trước sinh (trước tuần thứ 34 của thai kỳ).
• Sản phụ sẽ thực hiện các xét nghiệm sàng lọc để kiểm tra sức khỏe.
• Tiến hành ký hợp đồng lưu trữ tế bào gốc.
• Thu thập mẫu máu và mô dây rốn trong quá trình đỡ sinh.
• Đánh giá chất lượng, xử lý, phân lập, tăng sinh, cuối cùng là lưu trữ tế bào gốc.

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Tóm lại, lưu trữ tế bào gốc trung mô từ dây rốn có ý nghĩa quan trọng trong điều trị các bệnh lý mà chính em bé và người thân có thể mắc phải trong tương lai. Trước khi chọn lưu trữ tế bào gốc mô dây rốn cho con, cha mẹ cần tìm hiểu kỹ các thông tin liên quan về kỹ thuật lưu trữ này.