Rối loạn thần kinh tim gây khó thở: Cơ chế, chẩn đoán và điều trị

Rối loạn thần kinh tim gây khó thở là tình trạng khá phổ biến, thường gặp ở người trẻ từ 20-40 tuổi. Triệu chứng khó thở không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý người bệnh. Vậy đâu là nguyên nhân gây khó thở ở người bị rối loạn thần kinh tim và giải pháp nào giúp cải thiện tình trạng này?

Triệu chứng khó thở do rối loạn thần kinh tim như thế nào?

Người bị rối loạn thần kinh tim có thể gặp nhiều triệu chứng khác nhau như đánh trống ngực, hồi hộp, đau tức ngực, bóp nghẹt ngực, cảm giác tim đập nhanh, khó thở, cảm giác mệt mỏi, lo lắng. Trong đó, khó thở là một trong những triệu chứng phổ biến nhất. Khó thở thường mô tả như là cảm giác hụt hơi, phải cố gắng hít vào sâu mới dễ chịu, thường xuất hiện khi có chuyện lo lắng, căng thẳng, buồn phiền và thường kèm theo các triệu chứng như hồi hộp, tim đập nhanh, tê tay chân, vã mồ hôi. (1)

Tại sao rối loạn thần kinh tim gây khó thở?

Khó thở trong rối loạn thần kinh tim chủ yếu do sự mất cân bằng trong hệ thống thần kinh thực vật, hệ thần kinh giao cảm hoạt động quá mức, chứ không phải là do tổn thương thực thế tại tim hay phổi. Hệ thần kinh thực vật điều khiển nhịp tim, huyết áp, nhịp thở và nhu động ruột…. Khi hệ thần kinh giao cảm bị kích hoạt quá mức, sẽ làm khó thở, tim đập nhanh, cảm giác hồi hộp.

>> Xem thêm: Rối loạn thần kinh tim có làm tăng huyết áp không?

Rối loạn thần kinh tim gây khó thở có sao không?

Tình trạng khó thở do rối loạn thần kinh tim mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, không gây thiếu oxy máu thật sự, không gây suy hô hấp, không gây tổn thương tim và phổi nhưng có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Cảm giác khó thở thường xuyên gây cảm giác sợ hãi, lo lắng, mệt mỏi và mất ngủ, do đó ảnh hưởng đến tinh thần và giảm chất lượng cuộc sống.

Chẩn đoán cho bệnh nhân khó thở do rối loạn thần kinh tim

Để chẩn đoán rối loạn thần kinh tim, người bệnh cần được đánh giá toàn diện để loại trừ các bệnh lý thực thể gây khó thở. Bác sĩ sẽ hỏi tiền sử, bệnh sử, khai thác các yếu tố tâm lý, khám lâm sàng và chỉ định một số phương pháp cận lâm sàng giúp xác định chẩn đoán.

• Hỏi tiền sử và bệnh sử liên quan đến triệu chứng khó thở như: Khó thở thường đi kèm với các triệu chứng như hồi hộp, tim đập nhanh, run hoặc tê tay chân, vã mồ hôi. Cơn khó thở xuất hiện khi lo lắng, xúc động, không liên quan gắng sức.
• Khai thác các yếu tố tâm lý như có stress, lo âu kéo dài, sang chấn tâm lý gần đây, tiền sử mất ngủ, trầm cảm nhẹ, rối loạn lo âu.
• Khám lâm sàng: nghe tim phổi xem có tiếng tim phổi bất thường hay không. Kiểm tra các dấu hiệu sinh tồn như mạch, huyết áp, nhịp thở, SpO2. (2)

Các phương pháp cận lâm sàng để loại trừ các tổn thương thực thể:

• Điện tâm đồ: để xem có các rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim hoặc các bất thường khác.
• Siêu âm tim: Đánh giá cấu trúc tim, chức năng van tim, khả năng co bóp của cơ tim và phân suất tống máu; giúp phát hiện các bất thường về cấu trúc có thể gây khó thở như hẹp van, rối loạn chức năng tâm trương.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra các chỉ số sinh hóa như hormone tuyến giáp, điện giải đồ, công thức máu,…
• Nghiệm pháp gắng sức: Đánh giá khả năng gắng sức giúp phát hiện các triệu chứng khó thở xuất hiện khi hoạt động và mối liên quan với các thay đổi về nhịp tim.
• Đo chức năng hô hấp: kiểm tra có tình trạng thông khí ở phổi.
• Chụp X-quang ngực: Kiểm tra kích thước tim, tình trạng ứ huyết phổi và loại trừ các bệnh lý phổi có thể gây khó thở như viêm phổi hoặc tràn dịch màng phổi.
• Theo dõi stress và lo âu: Sử dụng các bảng câu hỏi đánh giá tâm lý chuyên biệt để xác định mức độ lo âu và stress liên quan đến các cơn khó thở.

Rối loạn thần kinh tim được chẩn đoán sau khi đã loại trừ các nguyên nhân thực thể tai tim phổi gây khó thở, và căn cứ vào tiền sử, triệu chứng lâm sàng, và yếu tố tâm lý làm xuất hiện các cơn khó thở.

Cách điều trị cho bệnh nhân rối loạn thần kinh tim bị khó thở

Điều trị cho bệnh nhân bị rối loạn thần kinh tim có triệu chứng khó thở cần tiếp cận toàn diện, kết hợp giữa liệu pháp tâm lý, thuốc hỗ trợ nếu cần và thay đổi lối sống. Mục tiêu điều trị là giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

• Điều trị bằng thuốc: Giúp kiểm soát các triệu chứng như khó thở, tức ngực, loạn nhịp tim, lo âu… Tùy vào triệu chứng mà người bệnh gặp phải, bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc như beta-blocker giúp ổn định nhịp tim và giảm các triệu chứng của rối loạn thần kinh tim, thuốc điều trị rối loạn lo âu hoặc mất ngủ nếu có.
• Liệu pháp tâm lý: Người bệnh cần thực hiện các bài tập thở sâu và thiền để kiểm soát tình trạng khó thở. Bên cạnh đó, các kỹ thuật thư giãn như yoga cũng được khuyến khích để cải thiện các triệu chứng bệnh. Người bệnh cần hiểu rõ rối loạn thần kinh tim không phải là bệnh lý thực thể tại tim hoặc phổi nên hoàn toàn có thể hồi phục được nếu thay đổi lối sống và thư giãn tinh thần.
• Xây dựng lối sống khoa học: Người bệnh nên thực hiện lối sống khoa học bằng cách vận động thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng hoặc áp lực quá mức, dành thời gian để nghỉ ngơi… để giúp cải thiện triệu chứng do rối loạn thần kinh tim gây ra, đồng thời giúp nâng cao sức khỏe tổng thể.

Biện pháp ngăn ngừa khó thở ở bệnh nhân rối loạn thần kinh tim

Để ngăn ngừa và cải thiện các triệu chứng của rối loạn thần kinh tim, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp gồm:

• Duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn cân bằng, hạn chế muối và chất béo bão hòa.
• Tập thể dục đều đặn theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh các hoạt động gắng sức quá mức.
• Giảm căng thẳng, stress.
• Tránh các yếu tố kích thích như caffeine, rượu bia và thuốc lá.
• Tuân thủ đúng phác đồ điều trị và uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
• Tái khám theo hẹn theo chỉ định của bác sĩ.

Liên hệ BVĐK Tâm Anh thăm khám khi có triệu chứng bất thường

Khi các triệu chứng như khó thở, rối loạn nhịp tim, đánh trống ngực, mệt mỏi, chóng mặt… kéo dài hoặc ngày càng trở nên nghiêm trọng, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị ngay.

>> Xem thêm: Rối loạn thần kinh tim có nguy hiểm không?

Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, giúp chẩn đoán và điều trị hiệu quả các bệnh lý về tim mạch, trong đó có rối loạn thần kinh tim.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Rối loạn thần kinh tim gây khó thở hoàn toàn có thể kiểm soát được bằng cách kết hợp giữa điều trị bằng thuốc, liệu pháp tâm lý và thay đổi lối sống. Người bệnh cần chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh và thăm khám định kỳ để kiểm soát hiệu quả bệnh.