Bệnh rối loạn nhịp tim có nguy hiểm không? 7 biến chứng thường gặp

Rối loạn nhịp tim là bệnh lý tim mạch khá phổ biến hiện nay. Vậy bệnh rối loạn nhịp tim có nguy hiểm không? Nguy cơ dẫn đến những biến chứng gì, và cách điều trị, ngăn ngừa như thế nào cho hiệu quả?

Rối loạn nhịp tim là bệnh tim mạch phổ biến hiện nay

Ước tính có khoảng 1,5%-5% số người bị rối loạn nhịp tim. Tuy nhiên, một số người bệnh không có triệu chứng nên khó để ước tính chính xác có bao nhiêu người thực sự bị rối loạn nhịp tim. Tại Mỹ, rung nhĩ là loại rối loạn nhịp tim phổ biến nhất.

Ở người bình thường, tần số tim dao động từ 60-100 lần/phút. Tuy vậy, tần số nhịp tim có thể thay đổi theo mức độ vận động, môi trường xung quanh, cảm xúc, tình trạng sức khỏe. Rối loạn nhịp tim là tình trạng tần số nhịp tim bất thường, quá nhanh, quá chậm hoặc không đều. Các loại rối loạn nhịp tim phổ biến bao gồm:

• Các loại rối loạn nhịp nhanh gồm: Rung nhĩ, cuồng nhĩ, nhịp nhanh thất, nhịp nhanh kịch phát trên thất, rung thất.
• Các loại rối loạn nhịp chậm gồm: Hội chứng suy nút xoang, block dẫn truyền nhĩ thất.
• Các loại rối loạn nhịp thường gặp khác: Ngoại thu tâm nhĩ, ngoại thu tâm thất.

Bệnh rối loạn nhịp tim có nguy hiểm không?

Rối loạn nhịp tim có thể do những bất thường hoặc bệnh lý của chính tim gây ra, hoặc bệnh lý ở các cơ quan khác làm ảnh hưởng đến nhịp tim (ví dụ: bệnh lý tuyến giáp, suy thận gây rối loạn điện giải). Do đó rối loạn nhịp tim là bệnh lý nguy hiểm vì triệu chứng của bệnh rất đa dạng, với nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng.

Tình trạng rối loạn nhịp tim có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào ở một số người, hoặc các biểu hiện khá mơ hồ như cảm giác không khỏe, cảm giác khó chịu ở ngực. Các rối loạn nhịp có thể xảy ra từng lúc, thoáng qua chỉ vài phút hoặc ngắn hơn, xuất hiện thành từng đợt mà không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào trước đó.

Tuy nhiên, một số loạn nhịp tim lại kéo dài nhiều giờ, thậm chí liên tục trong nhiều năm, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ, giảm khả năng gắng sức, hạn chế hoạt động/sinh hoạt, suy tim, đột tử… (1)

Rối loạn nhịp tim cũng được phân chia thành nhiều loại khác nhau. Tuy nhiên, một số loại rối loạn nhịp tim nguy hiểm cần được chú ý là:

• Rung nhĩ: đây là loại rối loạn nhịp phức tạp nhất ở tầng nhĩ của tim, nhịp tim của người bệnh nhanh và hoàn toàn không đều. Rung nhĩ kéo dài làm suy giảm chức năng tim gây suy tim, nguy cơ tạo huyết khối trong tim, huyết khối lấp mạch não gây đột quỵ…
• Rung thất: là tình trạng tim không thể bơm máu như bình thường được do tín hiệu điện trong tim bị rối loạn, các buồng tim co bóp không đều, gây ngưng tim đột ngột. Khi rung thất xảy ra, người bệnh có thể bất tỉnh chỉ sau vài giây ngắn ngủi, nguy cơ gây ra các biến chứng như thiếu oxy dẫn đến tổn thương não, tổn thương cơ tim, tử vong khi không được hồi cứu kịp thời.
• Block dẫn truyền nhĩ thất: xung động không được truyền xuống tâm thất một cách nguyên vẹn, bị gián đoạn hoặc tắc nghẽn hoàn toàn gây ngưng tim.

Khi nào nên lo lắng về tình trạng rối loạn nhịp tim?

Khi nghỉ ngơi, nếu nhịp tim đập quá nhanh trên 100 nhịp/phút hoặc quá chậm dưới 60 nhịp/phút, hoặc nhịp tim không đều, nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra. (2)

Người bệnh cần chú ý đến các triệu chứng liên quan đến rối loạn nhịp tim như: hồi hộp, đánh trống ngực, hụt hơi, khó thở, ran ngực, yếu sức… nên thăm khám để tìm nguyên nhân và điều trị sớm.

Ngoài ra, các triệu chứng cho thấy người bệnh có khả năng bị loạn nhịp nặng bao gồm: đau ngực, đổ nhiều mồ hôi, chóng mặt, hoa mắt, tối sầm mặt, gần ngất hoặc ngất xỉu, mệt đừ…

Một số biến chứng của rối loạn nhịp tim

Một số rối loạn nhịp tim nhẹ thường không gây nguy hại gì đến sức khỏe. Tuy nhiên, các loại rối loạn nhịp khác nếu không được phát hiện và điều trị sớm, có thể dẫn biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

1. Các vấn đề về trí nhớ

Tình trạng rối loạn nhịp tim có thể làm giảm lưu lượng máu đến não. Theo thời gian sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và chứng mất trí nhớ. Trong đó, rung nhĩ được xem là yếu tố nguy cơ gây suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ.

2. Giảm khả năng gắng sức trong các hoạt động hàng ngày

Ở bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim, tim không thể bơm đủ máu đến các bộ phận khác trong cơ thể. Trong khi đó, cơ thể cần được cung cấp máu giàu oxy liên tục. Việc thiếu hụt máu khiến người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi, giảm khả năng hoạt động thể lực.

3. Ngừng tim

Đây là biến chứng nguy hiểm của tình trạng rối loạn nhịp tim, người bệnh có thể bị ngừng tim đột ngột.

4. Suy tim

Tim có vai trò bơm máu đến các bộ phận khác để duy trì hoạt động sống. Đối với bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim, hoạt động bơm máu của tim kém hiệu quả, các bộ phận trong cơ thể không nhận đủ lượng máu cần thiết. Do đó, buộc tim phải co bóp nhiều hơn và dần yếu đi theo thời gian, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của tim và dần tiến triển đến suy tim.

5. Đột quỵ

Rung nhĩ là loại rối loạn nhịp tim nguy hiểm, làm tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ gấp 5 lần. Nguyên nhân là do rối loạn nhịp tim khiến máu không thể lưu thông đến các bộ phận khác, tăng khả năng hình thành cục máu đông. Những cục máu đông này có thể di chuyển theo dòng máu lên não, làm tắc/hẹp các mạch máu dẫn đến đột quỵ.

6. Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS)

Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) hội chứng gây ra cái chết đột ngột ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi mà không tìm ra nguyên nhân chính xác. Hội chứng này không có dấu hiệu báo trước và thường xảy ra bất ngờ trong lúc trẻ ngủ. Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh có thể liên quan đến chứng rối loạn nhịp tim hoặc block tim gây tử vong do những bất thường về cấu trúc của hệ thống dẫn truyền.

7. Tiến triển sang loại rối loạn nhịp tim nghiêm trọng hơn

Một số rối loạn nhịp tim nếu không được điều trị sớm và đúng cách, sẽ dần tiến triển nặng theo thời gian hoặc có thể gây ra một loại rối loạn nhịp tim khác. Ví dụ như rung nhĩ kéo dài liên tục sẽ trở nên dai dẳng và làm suy giảm chức năng tim, nguy cơ dẫn đến suy tim, sa sút trí tuệ, đột quỵ do huyết khối lấp mạch não. Rung thất là loại loạn nhịp nguy hiểm nhất trong các loại rối loạn nhịp nhanh, đe dọa trực tiếp và tức thời đến tính mạng người bệnh, khả năng tử vong cao nếu không được cứu chữa kịp thời.

Đối với các loại rối loạn nhịp chậm, ví dụ như block dẫn truyền nhĩ thất có thể diễn tiến từ mức độ nhẹ (block nhĩ thất độ 1) sang các mức độ nặng hơn (độ 2, độ 3) nếu không được điều trị thích hợp.

>> Xem thêm: Bệnh rối loạn nhịp tim có chữa khỏi được không? Liệu có tái phát?

Biện pháp sống chung với rối loạn nhịp tim và ngăn ngừa tiến triển bệnh

Bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim cần tuân thủ đúng theo chỉ định điều trị của bác sĩ, đồng thời, phòng ngừa các yếu tố nguy cơ gây rối loạn nhịp tim bao gồm:

• Tránh các hoạt động, môn thể thao cường độ cao, dùng nhiều sức hoặc các hoạt động thể lực có thể ảnh hưởng đến máy điều hòa nhịp tim, máy khử rung tim.
• Hạn chế sử dụng các sản phẩm chứa caffein như cà phê, trà, soda, socola.
• Ngưng hút thuốc lá, tránh xa khói thuốc lá.
• Không nên sử dụng nhạc chuông báo thức, điện thoại quá lớn để tránh căng thẳng đột ngột.
• Trước khi sử dụng các loại thuốc không kê đơn, thực phẩm chức năng cần trao đổi kỹ với bác sĩ.

Bên cạnh đó, người bệnh nên thực hiện lối sống lành mạnh cho tim để giúp giảm nguy cơ biến chứng:

• Lựa chọn những thực phẩm tốt cho tim mạch như rau xanh, các loại trái cây tươi, rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại cá béo…
• Duy trì cân nặng ở mức bình thường.
• Hạn chế căng thẳng, áp lực.
• Giảm lượng tiêu thụ rượu.
• Vận động thể dục đều đặn với các bài tập vừa phải phù hợp với tình trạng sức khỏe. (3)
• Ngủ đủ giấc mỗi ngày.
• Quản lý tốt các bệnh lý liên quan như huyết áp cao, tiểu đường, chứng ngưng thở khi ngủ.

Người bệnh rối loạn nhịp tim nên thăm khám định kỳ để ngăn ngừa biến chứng

Tùy thuộc vào triệu chứng và phác đồ điều trị rối loạn nhịp tim, bác sĩ sẽ có lịch hẹn tái khám để kiểm tra tình trạng bệnh và dự phòng các biến chứng có thể xảy ra. Do đó, người bệnh cần tuân thủ đúng lịch thăm khám của bác sĩ.

Nếu gặp tác dụng phụ của thuốc như chóng mặt, đánh trống ngực, trầm cảm… nên báo ngay với bác sĩ để được kiểm tra và điều chỉnh thuốc phù hợp. Đến bệnh viện ngay nếu người bệnh gặp triệu chứng như khó thở, đau ngực, chóng mặt, gần ngất hoặc ngất hoặc khi các triệu chứng trước đó trở nên nặng hơn.

Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được trang bị nhiều loại máy móc hiện đại phục vụ cho công tác chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tim mạch, trong đó có rối loạn nhịp tim. Đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tim mạch sẽ trực tiếp thăm khám, hội chẩn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho bệnh nhân giúp điều trị hiệu quả tình trạng rối loạn nhịp tim, ngăn ngừa biến chứng gây tổn thương tim.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách có thể liên hệ theo thông tin sau:

Tình trạng bệnh rối loạn nhịp tim có nguy hiểm không còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như nhiều triệu chứng khác nhau, nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng, nếu không điều trị sớm có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Do đó, người bệnh nên thăm khám sức khỏe tim mạch định kỳ và thực hiện lối sống khoa học, tốt cho tim để kiểm soát tốt bệnh và ngăn ngừa biến chứng bệnh.