Nội soi đại tràng không gây mê là phương pháp kiểm tra toàn bộ đại tràng nhằm phát hiện sớm các bất thường ở đại tràng. Vậy nội soi đại tràng không gây mê có đau không? Quy trình nội soi sẽ diễn ra như thế nào?
Nội soi đại tràng không gây mê là phương pháp nội soi đại tràng (soi ruột già) mà không sử dụng thuốc gây mê hoặc an thần. Trong kỹ thuật này, bác sĩ dùng một ống mềm nhỏ có gắn camera (gọi là ống nội soi) đưa vào từ hậu môn để quan sát toàn bộ đại tràng, giúp phát hiện các bệnh lý như polyp, viêm, loét hay ung thư.
Điểm đặc biệt của nội soi đại tràng không gây mê:
Tuy nhiên, nội soi không gây mê có thể khó chịu hơn so với nội soi gây mê nhẹ, cần bác sĩ có tay nghề tốt để thao tác nhanh, nhẹ nhàng, chính xác.
Nên thực hiện nội soi đại tràng trong những trường hợp sau:
Ngoài ra, một số bác sĩ cũng chỉ định nội soi đại tràng khi cần sinh thiết (lấy mẫu mô) hoặc thực hiện các thủ thuật điều trị như cắt polyp, lấy dị vật, đặt stent…
Khi ứng dụng phương pháp nội soi đại tràng không gây mê trong chẩn đoán và điều trị, người bệnh có thể cân nhắc giữa những lợi ích và hạn chế như: (1)
Nội soi đại tràng không gây mê có đau không là thắc mắc chung của nhiều người trước khi thực hiện thủ thuật này. Do nội soi là phương pháp xâm lấn và đại tràng có cấu trúc dài, nhiều đoạn gập khiến người bệnh có thể cảm thấy căng tức, khó chịu, thậm chí đau khi ống nội soi di chuyển bên trong. Mức độ đau tùy thuộc vào ngưỡng chịu đau của mỗi người. Vì vậy, nếu quá lo lắng hoặc sợ đau, có thể cân nhắc lựa chọn nội soi đại tràng gây mê hoặc trao đổi với bác sĩ để tìm ra phương pháp phù hợp và an toàn nhất đối với tình trạng sức khỏe. (2)
Quy trình thực hiện nội soi đại tràng không gây mê có thể bao gồm các bước sau:
Trước khi thực hiện nội soi đại tràng không gây mê, người bệnh cần chuẩn bị kỹ lưỡng để quá trình diễn ra thuận lợi, an toàn và cho kết quả chính xác. Dưới đây là một số việc cần chuẩn bị:
Quá trình nội soi đại tràng không gây mê bắt đầu khi người bệnh nằm nghiêng sang trái theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau đó, bác sĩ sẽ từ từ đưa ống nội soi qua hậu môn, đi qua trực tràng và tiến vào đại tràng. Trong suốt quá trình, người bệnh có thể cảm nhận được sự di chuyển của ống nội soi bên trong cơ thể.
Để giúp quan sát rõ ràng hơn, khí carbon dioxide được bơm vào để mở rộng đại tràng và tạo điều kiện cho bác sĩ nhìn thấy rõ các tổn thương hoặc bất thường. Người bệnh có thể cảm thấy đầy bụng hoặc khó chịu, nhưng cần giữ bình tĩnh và thông báo ngay với bác sĩ nếu cảm thấy đau quá mức.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thay đổi tư thế, chẳng hạn như xoay người để giúp ống nội soi di chuyển sâu hơn và kiểm tra được nhiều góc hơn. Việc thay đổi tư thế này có thể giúp quá trình nội soi diễn ra hiệu quả và cho kết quả chính xác hơn.
Mặc dù phương pháp này được đánh giá là an toàn và ít gây nguy hiểm, người bệnh vẫn cần lưu ý một số triệu chứng bất thường có thể xảy ra sau thủ thuật như:
Khi xuất hiện những triệu chứng này, người bệnh cần phải báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời. Mặc dù tỷ lệ gặp biến chứng rất thấp, nhưng vẫn có thể xảy ra những trường hợp như thủng đường tiêu hóa, chảy máu sinh thiết…
Do đó, nội soi đại tràng không gây mê yêu cầu bác sĩ thực hiện phải có kinh nghiệm dày dặn và được đào tạo chuyên sâu, nhằm quan sát chính xác các vị trí viêm loét, tổn thương và kịp thời xử lý những biến chứng có thể xảy ra trong quá trình nội soi. Đồng thời, thiết bị nội soi cũng cần đảm bảo chất lượng, đủ khả năng phát hiện cả những tổn thương nhỏ nhất.
Cả hai phương pháp đều sử dụng ống nội soi mềm có gắn camera để kiểm tra tình trạng bên trong đại tràng, nhưng có sự khác biệt về cảm giác và quy trình. Đối với nội soi đại tràng không gây mê, người bệnh sẽ tỉnh táo trong suốt quá trình, tuy nhiên, người bệnh có thể cảm thấy đau, khó chịu, tức bụng… Ngược lại, khi thực hiện nội soi đại tràng có gây mê, người bệnh hoàn toàn không cảm thấy đau đớn hay khó chịu vì đang trong trạng thái ngủ sâu.
Dưới đây là bảng so sánh nội soi đại tràng không gây mê và có gây mê để chúng ta dễ hình dung:
| Tiêu chí | Nội soi không gây mê | Nội soi có gây mê |
| Tỉnh táo | Người bệnh tỉnh trong suốt quá trình | Người bệnh ngủ hoặc lơ mơ, không cảm nhận |
| Cảm giác | Căng tức, hơi đau nhẹ khi soi | Không đau, không cảm nhận thủ thuật |
| An toàn | Ít rủi ro do không dùng thuốc mê | Có nguy cơ nhỏ về tai biến do thuốc mê |
| Thời gian hồi phục | Rất nhanh, ra về ngay | Cần nằm hồi sức sau thủ thuật |
| Chi phí | Thấp hơn vì không tốn chi phí gây mê | Cao hơn do thêm chi phí thuốc mê và gây mê |
| Thích hợp với | Người chịu đau tốt, ít lo lắng | Người sợ đau, sợ thủ thuật |
| Khả năng can thiệp phức tạp | Hạn chế nếu cần thao tác nhiều (ví dụ: cắt polyp lớn) | Dễ dàng hơn do người bệnh không di chuyển hoặc đau |
| Tâm lý bệnh nhân | Cần chuẩn bị tâm lý kỹ, dễ căng thẳng | Thoải mái, không cảm nhận quá trình soi |
Như đã đề cập, phương pháp này được đánh giá là an toàn và rất hiếm khi xảy ra biến chứng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, người bệnh nên thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, với bác sĩ có tay nghề cao và trang thiết bị hiện đại.
Nội soi đại tràng không gây mê thường kéo dài khoảng 20 đến 30 phút. Tuy nhiên, thời gian có thể thay đổi tùy vào sự hợp tác giữa người bệnh và bác sĩ trong suốt quá trình, tùy từng trường hợp:
So với nội soi có gây mê, nội soi đại tràng không gây mê thường khó chịu hơn, nhưng mức độ khó chịu còn tùy vào từng người.
Nội soi không gây mê tạo cảm giác khó chịu, căng tức bụng, đau khi bơm hơi hoặc đi qua góc gấp của đại tràng. Dễ hồi hộp, căng thẳng nếu không chuẩn bị tâm lý kỹ. Vì vậy, y học hiện đại đã phát triển phương pháp nội soi có gây mê, giúp giảm nỗi lo của người bệnh khi đi thăm khám.
Hiện nay, nội soi đại tràng không gây mê được triển khai tại nhiều bệnh viện và cơ sở y tế trên toàn quốc. Tuy nhiên, việc lựa chọn một địa chỉ uy tín, đảm bảo quy trình nội soi an toàn, chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt các quy chuẩn vệ sinh là điều vô cùng quan trọng để tránh lây nhiễm chéo và đảm bảo kết quả chẩn đoán đáng tin cậy.
Hai trong những địa chỉ nội soi tiêu hóa được đánh giá cao hiện nay là Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Đơn vị Nội soi Tiêu hóa – Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7. Trung tâm quy tụ đội ngũ bác sĩ nội soi tiêu hóa giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại hàng đầu như Hệ thống máy nội soi Olympus EVIS X1 CV-1500, hệ thống nội soi Fuji 7000 (Nhật Bản), hệ thống rửa và khử khuẩn ống soi tự động Choyang (Hàn Quốc) và tủ bảo quản ống soi vô khuẩn tuyệt đối…
Đặc biệt, các máy nội soi tại đây được tích hợp công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), hình ảnh 4K, hệ thống nhuộm màu… giúp phát hiện sớm các tổn thương với độ chính xác cao. Điều này không chỉ giúp tăng khả năng chữa khỏi bệnh, giảm chi phí điều trị mà còn góp phần kéo dài sự sống cho người bệnh, nhất là với các trường hợp ung thư tiêu hóa.
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Tóm lại, nội soi đại tràng không gây mê là phương pháp chẩn đoán hiệu quả, an toàn và được ứng dụng rộng rãi nhờ chi phí hợp lý, thời gian hồi phục nhanh và không cần dùng thuốc mê. Để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa và phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm, người dân nên chủ động đi khám định kỳ và lựa chọn phương pháp nội soi phù hợp theo tư vấn của bác sĩ.
